Alüminium hidroksid – kimyəvi formululu Al(OH)3 olan qeyri –üzvi birləşmədi.
Alüminium hidroksidi alüminium duzlarının ammonyakla reaksiyası nəticəsində almaq olar:
A
l
2
(
S
O
4
)
3
+
6
N
H
3
+
6
H
2
O
⟶
2
A
l
(
O
H
)
3
↓
+
3
(
N
H
4
)
2
S
O
4
{\displaystyle {\mathsf {Al_{2}(SO_{4})_{3}+6NH_{3}+6H_{2}O\longrightarrow 2Al(OH)_{3}\downarrow +~3(NH_{4})_{2}SO_{4}}}}
Alüminium hidroksid jelatinə bənzər ağ çöküntü kimi çökür.
Alüminium hidroksid istehsalının ikinci üsulu isə suda həll olunan alüminium duzlarının qələvi metalların karbonatları ilə reaksiyasıdı:
2
A
l
C
l
3
+
3
N
a
2
C
O
3
+
3
H
2
O
→
2
A
l
(
O
H
)
3
↓
+
3
C
O
2
↑
+
6
N
a
C
l
{\displaystyle {\mathsf {2AlCl_{3}+3Na_{2}CO_{3}+3H_{2}O\rightarrow 2Al(OH)_{3}\downarrow +~3CO_{2}\uparrow +~6NaCl}}}
2
A
l
C
l
3
+
3
N
a
2
S
+
3
H
2
O
→
2
A
l
(
O
H
)
3
↓
+
3
H
2
S
↑
+
6
N
a
C
l
{\displaystyle {\mathsf {2AlCl_{3}+3Na_{2}S+3H_{2}O\rightarrow 2Al(OH)_{3}\downarrow +~3H_{2}S\uparrow +~6NaCl}}}
Alüminium hidroksid, 4 kristal modifikasiyası olan ağ kristal maddədir:
monoklinik (γ) gibbsit
triklinik (γ ') gibbsit (hidrarqillit)
bayerit (γ)
nordstrandit (β)
Gibbsit, alüminium hidroksidin kimyəvi cəhətdən ən sabit formasıdır.
Alüminium hidroksid suda zəif həll olunur, amfoter xüsusiyyətə malikdir.
Təzə çökmüş alüminium hidroksid turşularla və qələvilərlə reaksiyaya daxil olur:
A
l
(
O
H
)
3
+
3
H
C
l
⟶
A
l
C
l
3
+
3
H
2
O
{\displaystyle {\mathsf {Al(OH)_{3}+3HCl\longrightarrow AlCl_{3}+3H_{2}O}}}
A
l
(
O
H
)
3
+
N
a
O
H
+
2
H
2
O
⟶
N
a
[
A
l
(
O
H
)
4
(
H
2
O
)
2
]
{\displaystyle {\mathsf {Al(OH)_{3}+NaOH+2H_{2}O\longrightarrow Na[Al(OH)_{4}(H_{2}O)_{2}]}}}
Bərk reagentlərin əriməsi nəticəsində:
A
l
(
O
H
)
3
+
N
a
O
H
→
1000
o
C
N
a
A
l
O
2
+
2
H
2
O
{\displaystyle {\mathsf {Al(OH)_{3}+NaOH\ {\xrightarrow {1000^{o}C}}\ NaAlO_{2}+2H_{2}O}}}
Qızdırıldıqda parçalanır:
2
A
l
(
O
H
)
3
→
t
>
575
o
C
A
l
2
O
3
+
3
H
2
O
{\displaystyle {\mathsf {2Al(OH)_{3}\ {\xrightarrow {t>575^{o}C}}\ Al_{2}O_{3}+3H_{2}O}}}
Ammonyak məhlulları ilə reaksiya daxil olmur.
Alüminium hidroksid, suyun təmizlənməsində istifadə olunur, çünki müxtəlif maddələri absorbsiya (udmaq) qabiliyyətinə malikdir. Tibbdə peyvəndlərin istehsalında köməkçi maddə kimi istifadə olunur. Diş pastası, mineral gübrələr, kağız, boyaların tətbiqində istifadə olunur.
Лидин Р.А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., М.: Химия, 2000. — 480 с.
Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 2-е изд., М.-Л.: Химия, 1966. — Т. 1. — 1072 с.
Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.