Anri Kartye-Bresson
Anri Kartye-Bresson (fr. Henri Cartier-Bresson) (22 avqust 1908-ci il — 3 avqust 2004-cü il) — Fransız fotoqraf, XX əsrin məşhur fotoqrafı, fotorəssam, fotoreportajın və fotojurnalistikanın atası sayılır.
| Anri Kartye-Bresson | |
|---|---|
| Henri Cartier-Bresson | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Fransa |
| Vəfat tarixi | (95 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Sayt | magnumphotos.com/photogr… |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bədii şüarı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bresson deyirdi: Hadisələrin təşkil edilməsinə və səhnələşdirilməsinə dözə bilmirəm. Bu dəhşətdir... Əsli saxtalaşdırmaq olmaz. Həqiqəti sevirəm və həqiqəti də göstərirəm.
Bioqrafiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Anrinin anası Marta Le Verder, atası Andre Kartye-Bresson idi. Atasının ikiqat soy adı "Kartye-Bresson" kəndli Kartye və pambıq sap istehsal edən sənayeçi Bresson soy adlarının birləşməsindən əmələ gəlib və ilk dəfə 1901-cü ildə qeydə alınıb. Bressonlar ailəsi uşaqlarına qulluq edilməsini Kartye ailəsinə etibar edir. Sonradan Kartyenin iki oğlu(Onlardan birinin adının Anri idi) Bressonun şagirdləri olur. Bir qədər sonra Kartyenin oğulları müdirlərinin qızlarına evlənərək müəssisədə pay sahibi olurlar. İki ailənin müştərək biznesi kifayət qədər uğurlu oldu, "Kartye-Bresson" adı isə XX əsrin əvvələrində Fransada çox məşhur pambıq saplar markasına çevrildi. 1908-ci ildə Marta və Andrenin ilk oğlan uşaqları dünyaya gəlir. Gələcəkdə fotoqraf olacaq Anri Kartyenin babasının xatirəsinə ona Anri adını verirlər.
Bədii təhsili
[redaktə | mənbəni redaktə et]O, incəsənətlə hələ çox gənc yaşlarından maraqlanıb. 1913-cü ildə Anri Lui adlı dayısı ilə tanış olur. Rəssam olan Lui Anrini incəsənət haqqında bilgilər verməyə başlayır. Təəssüflər olsun ki, 1915-ci ildə dayısı vəfat edir amma, Anri onun məsləhətlərinə əməl etməyə davam edir. Bundan sonra Anri rəssam Andre Lotun yanında təhsilini davam etdirməyə başlayır. onun Rəssamlıq və qrafikadan aldığı təhsili Bressonun məşhur fotoşəkillərində əhəmiyyətli yeri var.
Səyahət və fotoqrafiyaya həvəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]İncəsənət və qrafikadan təhsil almağa başladıqdan sonra o, 1930-cu ildə Afrikaya səfər edir. 1932-ci ildə Fransaya qayıdan Anri özünü fotoqrafiyaya həsr etməyə başlayır. Onu, Ejen Atjenin və Andre Kertesin çəkdikləri bir-neçə fotoşəkilləri çox ruhlandırmışdır. Amma onu daha çox ruhlandıran Martin Munkaçinin dənizin dalğalarına tullanan qara dərili insanların çəkdiyi fotoşəkli olmuşdu. O, bu fotoşəklin estetikasını yüksək qiymətləndirməklə heyrətlənərək yazırdı: "O! Bunu fotokameranın köməkliyi ilə etmək mümkündür!!". Həmin ildə Anri Marseldə bazarda yeni olan Leica-nın yüngül 35-millimetrlik fotokamerasını əldə edir.
"Maqnum Foto"nun əsası, sərgiləri və kitabları
[redaktə | mənbəni redaktə et]1947-ci ildə Kartye-Bresson həmkarları Robert Kapa, Devid Seymur, Corc Rocer, Mariya Aysner, Bill Vandivart və Rita Andivert ilə fotojurnalistlər birliyini, "Maqnum Foto"nun əsasını qoyurlar. 1954-cü ildə Luvr muzeyi özünün ilk fotosərgisini təşkil edib və bu Anri Kartye-Bressonun işlərindən ibarət sərgi idi. O öz işlərini dünyanın ən məşhur muzey və qalereyalarında sərgiləyirdi. Anrinin işlərinin də nəşr edildiyi çoxlu sayda kitablar da çapdan çıxıb.
Ailə həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Anri Kartye-Bresson iki dəfə ailə həyatı qurub: 1937-1967-ci illərdə Cakartadan gəlmiş rəqqasə ilə, 1970-ci ildə fotoqraf Martin Frank ilə. İkinci nigahdan Anrinin Melani adlı qızı dünyaya gəlib. Anri Kartye-Bresson 3 avqust 2004-cü ildə 95 yaşında vəfat edib.