Aralıq (İğdır)

Aralıq (türk. Aralık) — İğdır ilinin ilçələrindən biridir.

İlçə
Aralıq

39°52′22″ şm. e. 44°31′09″ ş. u.HGYO

Ölkə
Daxildir İğdır ili
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 709 km²
Hündürlük
 821 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 21.311 nəf. (2018)
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 76500
Rəsmi sayt
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Aralıq.

Tarix

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Keçmişdə Azərbaycan Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətlərinin, daha sonra Azərbaycan Səfəvilər İmperiyasının tərkibində Azərbaycan əyalətinin (dörd xanlıq dövründə Çuxursəd xanlığının daxilində) tərkibində olmuşdur.

  • 1 yanvar 1960-cı ildə yaradılıb.

Ərazi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlçənin ərazisi 709.23[1] km²–dir.[2] İlçə ərazisi şərqdə 49 km-lik sərhəd xətti ilə İranla, şimalda 11 km-lik sərhəd xətti ilə Azərbaycanla (Naxçıvan MR-nın Sədərək rayonu), qərbində elin mərkəzi ilçəsi (İğdır İlçəsi), 56 km-lik sərhəd xətti (Araz çayı boyu) ilə Ermənistanla, cənubda isə Ağrı ilinin Doğubəyazıd ilçəsi ilə həmsərhəddir.[3]

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aralıq ilçəsi 5 məhəllədən ibarət Aralıq şəhərini və 22 kənddən ibarət Mərkəz bucağını (bucaq: ilçədən kiçik ərazi bölgüsüdür, kəndləri əhatə edir.) əhatə edir. 31 dekabr 2011-ci il rəsmi təxmininə əsasən cəmi ilçə əhalisi 22.425[4] nəfərdir . Onların 6.775[4] nəfəri şəhərdə yaşamaqdadır.

Əhali
İllər Şəhər Kənd Cəmi
1960 sa. 2 287 7 322 10 191
1965 sa. 2 879 8 813 11 692
2000 sa. 8 115[1] 13 632[1] 21 747[1]
2007 r.t. 7 239 14 916 22 155
2010 r.t. 6 201 15 609 21 810
2011 r.t. 6 775 15 650 22 425

Milli tərkib

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Aralıq ilçəsi : əhalinin təxminən 60 %-i kürdlərdən, 40 %-i isə azərbaycanlılardan ibarətdir.
  • Aralıq şəhəri : əhalisinin demək olara ki hamısı (15–20 kürd ailəsi istisna olmaqla) azərbaycanlılardan ibarətdir.
  • Kəndlər : əhali əsasən kürdlərdən, qismən azərbaycanlılardan ibarətdir.

Şəhər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aralıq şəhəri Araz, Qarasu, Qarşıyaxa, Köprülülər və Ortaköy adlanan 5 məhəllədən ibarətdir .

Aralıq şəhəri əhalisi
Məhəllə 2000 s.a.
Karşıyaka (Qarşıyaxa) 3 273
Köprülüler (Körpülülər) 1 445
Karasu (Qarasu) 1 019
Aras (Araz) 673
Ortaköy 564

Kəndlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2011-ci ilə olan rəsmi təxminə əsasən Mərkəz bucağını əmələ gətirən 22 kənddə 15.650[4] nəfər əhali yaşayır.

Aralıq ilçəsinin kəndləri və milli tərkib
No: Kəndlərin adı[4] Əhali, 2011[4] r.t. Kişilər Qadınlar Milli çoxluq Milli azlıq
1. Adetli (Adətli) 250 117 133 kürd …
2. Aşağı Aratan 910 476 434 kürd …
3. Aşağıçamurlu (Aşağı Çamırlı) 835 425 410 kürd …
4. Aşağıtopraklı (Aşağı Torpaqlı) 405 202 203 kürd …
5. Babacan 853 435 418 kürd …
6. Gödekli (Gödəkli) 2 527 1 262 1 265 kürd …
7. Hacıağa[5] 728 378 350 kürd …
8. Hasanhan (Həsənxan)[6] 2 347 1 172 1 175 kürd Hüseyn Bademci …
9. Karahacılı (Qarahacılı)[7] 408 205 203 kürd …
10. Kırçıçeği (Qırçiçəyi) 388 199 189 kürd …
11. Kolikent (Qulukənd (?)) 667 338 329 kürd …
12. Ramazankent (Ramazankənd) 456 245 211 kürd …
13. Saraçlı (Saraclı) 507 266 241 kürd …
14. Yenidoğan 688 357 331 kürd …
15. Yukarıçamurlu (Yuxarı Çamırlı) 1 371 711 660 kürd …
16. Aşağıçiftlik (Aşağı Çiftlik/Aşağı Cütlük) 387 197 190 azərbaycanlı …
17. Emince (Əmincə) 57 30 27 azərbaycanlı …
18. Tarlabaşı - - -
19. Tazeköy (Təzəköy/Təzəkənd) 164 84 80 azərbaycanlı …
20. Yukarıaratan (Yuxarı Aratan) 293 143 150 azərbaycanlı …
21. Yukarıtopraklı (Yuxarı Torpaqlı)[8] 1 021 534 487 azərbaycanlı …
22. Yukarıçiftlik (Yuxarı Çiftlik/Yuxarı Cütlük) 388 204 184 azərbaycanlı …

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 T.C. Iğdır Valiliği :Aralık İlçesi Arxivləşdirilib 2012-04-04 at the Wayback Machine
  2. ↑ "Area of regions (including lakes), km²". Arxivləşdirilib 2014-05-29 at the Wayback Machine Regional Statistics Database. Turkish Statistical Institute. 2002. Retrieved: 2015–01-15. Or look here XLS.[ölü keçid]
  3. ↑ T.C. Aralık Belediyesi :Coğrafi Durum Arxivləşdirilib 2012-03-03 at the Wayback Machine
  4. ↑ 1 2 3 4 5 Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) :Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi — 2011 veri tabanı[ölü keçid]: İğdır ili, ilçe, şehir ve köy nüfusları
  5. ↑ kürd Sipkan tayfasının Hilo qəbiləsi
  6. ↑ 1950-ci ilədək xalis azərbaycanlı əhaliyə sahib olan kənd hazırda kürd əsilli — 80% Helikan və 20% Keleşkan tayfalarından ibarətdir.
  7. ↑ kürd Azizi tayfasının Gelo qəbiləsi
  8. ↑ 1992-ci ildək Alkızıl adlanmış xalis azərbaycalı əhaliyə sahib kənddir.