Ağrı ili

Ağrı ili — Türkiyənin Şərqi Anadolu regionunda yerləşən il. Adını Ağrı dağından alan Ağrı 1834-cü ildə qəsəbə, 1869-cu ildə ilçə, 1927-ci ildə il statusu almışdır.

Ağrı ili
Ağrı il

39°43′07″ şm. e. 43°03′07″ ş. u.HGYO

Ölkə
Daxildir Şərqi Anadolu regionu
İnzibati mərkəz Ağrı
Qubernator Süleyman Elban
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 11.376 km²
Əhalisi
Əhalisi
  • 454.387 nəf. (2021)[1]
Rəsmi dili Türkcə
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu TR-04
Telefon kodu 472
Poçt indeksi 04000–04999
Avtomobil nömrəsi 04
Rəsmi sayt
Ağrı ili xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ərazi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İl 11 376 km² ərazini əhatə edir.

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1960-cı ildə aparılmış siyahıya alma zamanı ilin 215 min nəfər əhalisinin 130 min nəfəri ana dilini türkcə, 85 min nəfəri isə kürtcə olaraq qeyd etmişdi.[2]

31 dekabr 2014–cü il tarixinə olan məlumata əsasən əhalisinin sayı 549.435 nəfərdir.[3]

Ağrı əhalisinin ilçələr üzrə paylanması (2019)
İlçə
Əhali
2018
Əhali
2019
Əhali
Artım
Bələdiyyə
sayı
Məhəllə
sayı
Kənd
sayı
Kənd
əhalisi
Şəhər
əhalisi
Şəhər
sakini
Sahəsi
 km2
 km2-a
düşən adam
Diyadin 42.123 41.512 -1,45 1 7 62 21.114 20.398 49,1 1.351 31
Şərqi Bəyazid 121.263 119.807 -1,20 1 14 85 40.603 79.204 66,1 2.250 53
Eleşgird 34.180 32.593 -4,64 4 20 55 17.030 15.563 47,7 1.307 25
Hamur 19.115 18.152 -5,04 1 4 46 14.880 3.272 18,0 873 21
Mərkəz 149.188 151.083 1,27 1 18 106 32.155 118.928 78,7 1.695 89
Patnos 122.833 122.850 0,01 2 25 92 56.762 66.088 53,8 1.394 88
Daşlıçay 20.450 20.029 -2,06 1 4 37 13.845 6.184 30,9 822 24
Tutak 30.505 30.173 -1,09 1 5 80 23.249 6.924 22,9 1.407 21
Ümumi   539.657 536.199 -0,64 12 97 563 219.638 316.561 59,04 11.099 48

Coğrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ağrı ili dağlıq ərazidə yerləşir. Ən böyük dağı Ağrı dağıdır. İqlimi soyuqdur. Yayda havalar sərin, qışda isə soyuq olur.

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Ağrı dağının İğdırdan görünümü
    Ağrı dağının İğdırdan görünümü
  • Eduard Hiks tərəfindən çəkilmiş portret
    Eduard Hiks tərəfindən çəkilmiş portret
  • İshakpaşa sarayı.
    İshakpaşa sarayı.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Turkish Statistical Institute. 1926.
  2. ↑ İstatistik Umum Müdürlüğü ve Devlet İstatistik Enstitüsü, 1927, 1935, 1945,1950, 1955, 1960 ve 1965 nüfus sayım sonuçları. Bu soruların yöneltildiği 7 nüfus sayımında "Anadilim Kürtçe" veya "Bildiğim ikinci dil Kürtçe" diyenler, en düşük yüzde 8.07, en yüksek yüzde 9.88 olmuştur ki bu sayılara Zazaca konuşanlar dahil değildir.Kuşkusuz devlet memurlarınca yapılan bu sayımlarda da, kimliğini gizleyenler, soruya yanıt vermeyenler olmuştur.
  3. ↑ "İllere göre il/ilçe merkezi ve belde/köy nüfusu – 2014: Ağrı İli" (türk). Türkiye İstatistik Kurumu. 2015-10-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-10..

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]