Aralıq (İğdır)
Aralıq (türk. Aralık) — İğdır ilinin ilçələrindən biridir.
| İlçə | |
| Aralıq | |
|---|---|
 | |
|
39°52′22″ şm. e. 44°31′09″ ş. u. |
|
| Ölkə | |
| Daxildir | İğdır ili |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Hündürlük | 821 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 76500 |
| Rəsmi sayt | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarix
[redaktə | mənbəni redaktə et]Keçmişdə Azərbaycan Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətlərinin, daha sonra Azərbaycan Səfəvilər İmperiyasının tərkibində Azərbaycan əyalətinin (dörd xanlıq dövründə Çuxursəd xanlığının daxilində) tərkibində olmuşdur.
- 1 yanvar 1960-cı ildə yaradılıb.
Ərazi
[redaktə | mənbəni redaktə et]İlçənin ərazisi 709.23[1] km²–dir.[2] İlçə ərazisi şərqdə 49 km-lik sərhəd xətti ilə İranla, şimalda 11 km-lik sərhəd xətti ilə Azərbaycanla (Naxçıvan MR-nın Sədərək rayonu), qərbində elin mərkəzi ilçəsi (İğdır İlçəsi), 56 km-lik sərhəd xətti (Araz çayı boyu) ilə Ermənistanla, cənubda isə Ağrı ilinin Doğubəyazıd ilçəsi ilə həmsərhəddir.[3]
Əhali
[redaktə | mənbəni redaktə et]Aralıq ilçəsi 5 məhəllədən ibarət Aralıq şəhərini və 22 kənddən ibarət Mərkəz bucağını (bucaq: ilçədən kiçik ərazi bölgüsüdür, kəndləri əhatə edir.) əhatə edir. 31 dekabr 2011-ci il rəsmi təxmininə əsasən cəmi ilçə əhalisi 22.425[4] nəfərdir . Onların 6.775[4] nəfəri şəhərdə yaşamaqdadır.
| İllər | Şəhər | Kənd | Cəmi |
|---|---|---|---|
| 1960 sa. | 2 287 | 7 322 | 10 191 |
| 1965 sa. | 2 879 | 8 813 | 11 692 |
| 2000 sa. | 8 115[1] | 13 632[1] | 21 747[1] |
| 2007 r.t. | 7 239 | 14 916 | 22 155 |
| 2010 r.t. | 6 201 | 15 609 | 21 810 |
| 2011 r.t. | 6 775 | 15 650 | 22 425 |
Milli tərkib
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Aralıq ilçəsi : əhalinin təxminən 60 %-i kürdlərdən, 40 %-i isə azərbaycanlılardan ibarətdir.
- Aralıq şəhəri : əhalisinin demək olara ki hamısı (15–20 kürd ailəsi istisna olmaqla) azərbaycanlılardan ibarətdir.
- Kəndlər : əhali əsasən kürdlərdən, qismən azərbaycanlılardan ibarətdir.
Şəhər
[redaktə | mənbəni redaktə et]Aralıq şəhəri Araz, Qarasu, Qarşıyaxa, Köprülülər və Ortaköy adlanan 5 məhəllədən ibarətdir .
| Məhəllə | 2000 s.a. |
|---|---|
| Karşıyaka (Qarşıyaxa) | 3 273 |
| Köprülüler (Körpülülər) | 1 445 |
| Karasu (Qarasu) | 1 019 |
| Aras (Araz) | 673 |
| Ortaköy | 564 |
Kəndlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]2011-ci ilə olan rəsmi təxminə əsasən Mərkəz bucağını əmələ gətirən 22 kənddə 15.650[4] nəfər əhali yaşayır.
| No: | Kəndlərin adı[4] | Əhali, 2011[4] r.t. | Kişilər | Qadınlar | Milli çoxluq | Milli azlıq |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Adetli (Adətli) | 250 | 117 | 133 | kürd | … |
| 2. | Aşağı Aratan | 910 | 476 | 434 | kürd | … |
| 3. | Aşağıçamurlu (Aşağı Çamırlı) | 835 | 425 | 410 | kürd | … |
| 4. | Aşağıtopraklı (Aşağı Torpaqlı) | 405 | 202 | 203 | kürd | … |
| 5. | Babacan | 853 | 435 | 418 | kürd | … |
| 6. | Gödekli (Gödəkli) | 2 527 | 1 262 | 1 265 | kürd | … |
| 7. | Hacıağa[5] | 728 | 378 | 350 | kürd | … |
| 8. | Hasanhan (Həsənxan)[6] | 2 347 | 1 172 | 1 175 | kürd Hüseyn Bademci | … |
| 9. | Karahacılı (Qarahacılı)[7] | 408 | 205 | 203 | kürd | … |
| 10. | Kırçıçeği (Qırçiçəyi) | 388 | 199 | 189 | kürd | … |
| 11. | Kolikent (Qulukənd (?)) | 667 | 338 | 329 | kürd | … |
| 12. | Ramazankent (Ramazankənd) | 456 | 245 | 211 | kürd | … |
| 13. | Saraçlı (Saraclı) | 507 | 266 | 241 | kürd | … |
| 14. | Yenidoğan | 688 | 357 | 331 | kürd | … |
| 15. | Yukarıçamurlu (Yuxarı Çamırlı) | 1 371 | 711 | 660 | kürd | … |
| 16. | Aşağıçiftlik (Aşağı Çiftlik/Aşağı Cütlük) | 387 | 197 | 190 | azərbaycanlı | … |
| 17. | Emince (Əmincə) | 57 | 30 | 27 | azərbaycanlı | … |
| 18. | Tarlabaşı | - | - | - | ||
| 19. | Tazeköy (Təzəköy/Təzəkənd) | 164 | 84 | 80 | azərbaycanlı | … |
| 20. | Yukarıaratan (Yuxarı Aratan) | 293 | 143 | 150 | azərbaycanlı | … |
| 21. | Yukarıtopraklı (Yuxarı Torpaqlı)[8] | 1 021 | 534 | 487 | azərbaycanlı | … |
| 22. | Yukarıçiftlik (Yuxarı Çiftlik/Yuxarı Cütlük) | 388 | 204 | 184 | azərbaycanlı | … |
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 4 T.C. Iğdır Valiliği :Aralık İlçesi Arxivləşdirilib 2012-04-04 at the Wayback Machine
- ↑ "Area of regions (including lakes), km²". Arxivləşdirilib 2014-05-29 at the Wayback Machine Regional Statistics Database. Turkish Statistical Institute. 2002. Retrieved: 2015–01-15. Or look here XLS.[ölü keçid]
- ↑ T.C. Aralık Belediyesi :Coğrafi Durum Arxivləşdirilib 2012-03-03 at the Wayback Machine
- ↑ 1 2 3 4 5 Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) :Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi — 2011 veri tabanı[ölü keçid]: İğdır ili, ilçe, şehir ve köy nüfusları
- ↑ kürd Sipkan tayfasının Hilo qəbiləsi
- ↑ 1950-ci ilədək xalis azərbaycanlı əhaliyə sahib olan kənd hazırda kürd əsilli — 80% Helikan və 20% Keleşkan tayfalarından ibarətdir.
- ↑ kürd Azizi tayfasının Gelo qəbiləsi
- ↑ 1992-ci ildək Alkızıl adlanmış xalis azərbaycalı əhaliyə sahib kənddir.
