Azad Fiume Dövləti

Azad Fiume Dövləti — Birinci Dünya Müharibəsindən sonra İtaliya və Yuqoslaviya arasında sərhəd mübahisələri nəticəsində yaranmış qısamüddətli dövlətdir. Şəhər yerləşdiyi yerə və etnik müxtəlifliyinə görə hər iki tərəf üçün böyük əhəmiyyət kəsb edirdi.[1]

Tarixi dövlət
Azad Fiume Dövləti
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

Paytaxt Riyeka
Valyuta Fiume kronu
Ərazisi
  • 28 km²
İdarəetmə forması respublika
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birinci Dünya Müharibəsinin sonunda Paris Sülh Konfransında Fiumenin hesabları ilə bağlı fikir ayrılıqları yarandı. İtaliya və Yuqoslaviya şəhərin öz ərazilərinə birləşdirilməsini tələb etdilər. Ancaq hər iki tərəf üçün məqbul bir həll tapılmadı.[2]

İtalyan şairi və millətçi lideri Qabriele Dannunsio 12 sentyabr 1919-cu ildə Fiumeni işğal etdi. İtaliyanın hüquqlarını tələb edən Dannunsio bu tələbi rədd etdiyi üçün müstəqil dövlət qurmağa qərar verdi. Bu hadisə Azad Fiume Dövlətinin yaranmasına yol açdı.[3]

Azad Fiume Dövləti beynəlxalq səviyyədə tanınmadı və böyük dövlətlər tərəfindən qəbul edilmədi. İtaliya ilə Yuqoslaviya arasındakı mübahisə 1920-ci ildə Rapallo müqaviləsi ilə həll edildi. Bu konvensiyaya görə Fiume müstəqil şəhər-dövlət sayılırdı, lakin İtaliyanın təsiri altında idi. Dannunsio bu müqaviləni qəbul etmədi və İtaliya hökuməti 1920-ci ilin dekabrında hərbi qüvvə ilə şəhəri ələ keçirdi.[4]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Bosworth, R. J. B. Italy and the Wider World: 1860–1960. Routledge, 1996. p. 45.
  2. ↑ Whittam, John. Fascist Italy. Manchester University Press, 1995. p. 78.
  3. ↑ Mack Smith, Denis. Mussolini. Knopf, 1982. p. 112.
  4. ↑ Whittam, John. Fascist Italy. Manchester University Press, 1995. p. 92.