Bəndi-Qeysər
Bəndi-Qeysər (ərəb. بند قیصر, tərcümədə Sezarın dambası) — İranın cənub-qərbindəki Şuştər şəhərinin su anbarının yaxınlığında antik irriqasiya kompleksidir.
| Bəndi-Qeysər | |
|---|---|
 | |
 | |
| 32°03′13″ şm. e. 48°50′55″ ş. u. | |
| Ölkə |
 İran |
| Şəhər | Şuştər |
| Yerləşir | Şuştər şəhristanı |
| Aidiyyatı | Sasani İmperiyası |
| Uzunluğu |
|
| Vəziyyəti | stabil |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | ii, i, v |
| Dövlət | İran |
| Region | Asiya |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bu körpü Valeriana imperiyasının, həmçinin Sasani və Edes arasındakı müharibənin qarşısını almaq üçün tikilib. Bəzi mənbələrdə tikintinin 3, bəzilərində isə 7 il davam etdiyi barədə məlumatlar var (260-270-ci illərdə). Bəndi-Qeysərin memarı IX-X əsrdə at-Tabari və al-Masudidir.
Texniki xüsusiyyətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Körpü Harun çayı üzərində tikilmişdir. İrriqasiya-suvarma sistemləri Şuştar şəhəri ətrafında əkin sahələrinin suvarılmasında istifadə olunur. Bu körpünün uzunluğu 500 m-dir. Onun tikintisi zamanı 40-a yaxın arx çəkilmişdir. Bu arxların eni 6,6 m. və 9 m-dir.
Sasanilər dövründə körpü Şuştər yolu yaxınlığında İranın iki paytaxtını - Pasarqad və Ktesifonu birləşdirirdi. Tarixi irriqasiya sistemi olan "Bəndi-Qeysər" körpüsü 2009-cu ildə UNESCO-nun dünya mədəni irsi siyahısına daxil edilib.