Belarus–Türkiyə münasibətləri

Türkiyə–Belarus münasibətləri — Türkiyə Respublikası ilə Belarus Respublikası arasındakı ikitərəfli beynəlxalq münasibətlər. İki arasında diplomatik münasibətlər 25 mart 1992-ci ildə qurulmuşdur[1]. Ölkələr Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, Ümumdünya poçt ittifaqı, BMT-nin Təhsil, Elm və Mədəniyyət məsələləri üzrə Təşkilatı, Beynəlxalq Yenidənqurma və İnkişaf Bankı, BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı, Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqı, Beynəlxalq Valyuta FonduBeynəlxalq Kənd Təsərrüfatının İnkişafı Fondunın üzvüdür. Hər iki ölkə beynəlxalq təşkilatlar səviyyəsində bir-biri ilə əməkdaşlıq edir.

Türkiyə–Belarus münasibətləri
Türkiyə və Belarus
 Türkiyə  Belarus

İkitərəfli münasibətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Belarusun Türkiyədəki səfirliyindən verilən məlumata görə, 2018-ci ildə iki dövlət arasında ticarət dövriyyəsi 983 milyon dollar təşkil etmişdir. Belarus ixracatının əsas materialları: kalium gübrələri, kətan parçalar, polikarboksilik turşular, sintetik liflər, ərintisiz polad tellər, taxta və qəzet kağızı[2]. 2019-cu ildə iki ölkə arasındakı ticarət həcmi 691 milyon ABŞ dolları təşkil etmişdir[3].

Parlamentlərarası əməkdaşlıq

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Belarus və Türkiyə Parlamentləri ortaq Dostluq Qrupu fəaliyyət göstərir[4].

Mədəni əlaqələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2016-cı ildə Türkiyədə Belarus mədəniyyət günləri keçirilmişdir[5]. 2017-ci ildə Belarusda Türkiyə mədəniyyəti günləri keçirilmişdir.

2016-cı ilin noyabrında Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Minskə səfəri zamanı elm və texnologiya sahəsində əməkdaşlıq haqqında bir müqavilə imzalanır. Hazırda mikrobiologiya və fizika sahəsində fundamental elmi tədqiqatların birgə layihələri həyata keçirilir. Həmçinin nano və İT texnologiyaları, supernova materialları sahəsində yeni innovativ layihələr üzrə məsləhətləşmələr aparılır[6].

Türkiyə Belarus vətəndaşları üçün ən populyar turizm marşrutlarından biridir. Hər il təxminən 200.000 belaruslu ölkəyə gəlir və bu 2013-cü il tarixli qarşılıqlı viza ləğvi razılaşması ilə asanlaşdırılır[7].

1994-cü ildə Belarusiya Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi iki belaruslu jurnalisti Türkiyə Cümhuriyyəti üçün casusluq etməkdə günahlandırır. Paralel olaraq, Türkiyə səfirliyinin iki attaşesi qovulur. Buna cavab olaraq, Türkiyə Belarus ilə bütün təmasları kəsir və 100 milyon dollarlıq kredit ayırmasını müvəqqəti dayandırır[8].

Diplomatik nümayəndəliklər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Belarus

Belarusun Ankarada səfirliyi və İstanbulda baş konsulluğu var[9]. Belarusun Türkiyədəki fövqəladə və səlahiyyətli səfiri - Viktor Rıbak.

Türkiyə

Türkiyənin Minskdə səfirliyi vardır[10]. Türkiyənin Belarusdakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri - Mustafa Özcan.

  1. "Türkiyə və Belarus arasındakı diplomatik münasibətlər". 2019-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  2. "Türkiyə–Belarus ticari-iqtisadi münasibətlər". 2019-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  3. "Relations between Turkey and Belarus". Ministry of Foreign Affairs of Turkey. 2015-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  4. "Межпарламентское сотрудничество на сайте посольства РБ в Турции". 2019-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  5. "Mədəniyyət sahəsindəki əməkdaşlıq". 2019-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  6. "Elmi sahədə əməkdaşlıq". 2019-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  7. Белорусско-турецкие отношения — история успеха Arxivləşdirilib 2020-09-27 at the Wayback Machine, СБ, 27 июля 2010
  8. "Топ-10 шпионских скандалов, произошедших в Беларуси". 2019-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
  9. "Посольство Республики Беларусь в Турецкой Республике". turkey.mfa.gov.by. 2019-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-12.
  10. "T.C. Dışişleri Bakanlığı Türkiyə Cumhuriyyətinin Minskdəki səfirliyi". minsk.emb.mfa.gov.tr. 2021-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-12.