Bolqarıstan–Sudan münasibətləri — Bolqarıstan Respublikası ilə Sudan Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.
Bolqarıstan–Sudan münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
|
|||||
Digər | |||||
Quruluş tarixi | 1 iyul 1956 |
Bolqarıstan və Sudan arasında diplomatik əlaqələr 1 iyul 1956-cı ildə qurulmuşdur. 1967-ci ildə Bolqarıstan Xartuma ilk Bolqarıstan səfirini göndərmişdir. Bolqarıstanın Xartumdakı səfirliyinin fəaliyyəti 1990-cı ilin aprelində dayandırılmış, daha sonra 2005-ci ilin martında bərpa edilmişdir. 2006-cı ildə Bolqarıstanın Sofiya şəhərində Sudanın Baş Konsulluğu səfirlik rütbəsinə yüksəldilmişdir.[1]
Bolqarıstan Sudanın müstəqilliyini tanıyan (1956-cı ildə) ilk ölkələrdən biri olmuşdur və bu zaman diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. İki ölkə sənaye və kənd təsərrüfatı məhsulları sahəsində əməkdaşlıq etmişdilər. Bolqarıstandan olan pilotlar Sudanın pambıq təsərrüfatlarına kömək etmək üçün hər il əkinlərin tozunu təmizləyirlər. 2002-ci ilin aprelində Xartumda Bolqarıstan və Sudan hökumətləri arasında ticarət sazişləri imzalanmışdır.[2]
Sudandan Bolqarıstandakı baş konsulu Abdullahi Həməd Azreqin sözlərinə görə, 1950-ci ildən 1990-cı illərə qədər Sudandan olan altı min tələbə Bolqarıstan universitetlərində təhsil almışdır. 2004-cü ildə Sudanda iki min bolqar yaşayırdı.[3] 1997–1999-cu illər arasında Bolqarıstanın "Balkan" konsorsiumu Sudanda yollar tikmişdir və borcun qalan 1,3 milyon dollarını ödəmək üçün 2002-ci ildə danışıqlar aparılmışdır.[4]
Bolqarıstan və Sudan 18 sentyabr 1967-ci ildə iki ölkə arasında elmi dərəcələrin və digər akademik etimadnamələrin qarşılıqlı tanınmasını nəzərdə tutan saziş imzalamışdılar. 1 mart 1969-cu ildə hər iki ölkənin vətəndaşlarının bir digərinə səfər etməsi üçün viza tələblərini asanlaşdırmaq üçün saziş imzalanmışdır. 29 dekabr 1970-ci ildə iki ölkə arasında aviasiya əlaqəsi haqqında saziş imzalanmışdır. Bolqarıstan və Sudan arasında 13 noyabr 1970-ci ildə dəniz sazişi əldə edilmişdir.[5] 2002-ci ildə Bolqarıstan və Sudan ən əlverişli ölkə statusunun qarşılıqlı tanınması haqqında saziş və qarşılıqlı investisiyaların təşviqi və qorunması haqqında saziş imzalamışdılar.[6]
2000-ci ildə Sudan və Bolqarıstan Bolqarıstan silahlarının və hərbi texnikasının, o cümlədən mobil raket buraxılış meydançaları və çiyinli tank əleyhinə raketlərin Sudana ixracı üçün bir neçə yüz milyon dollarlıq müqavilə imzalamışdılar.[7]
2002-ci ildə Çerven-Bryaqda yerləşən istehsalçı "Beta" Sudana 122 mm özüyeriyən topların ixracına başlamışdı və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı üzv ölkələrinin Sudana hərbi ticarətə embarqo qoymasından sonra bunu davam etdirmişdir. Bu embarqoya baxmayaraq, "Beta" toplarının ixracı davam etmişdir. Toplar "inşaat maşınları üçün ehtiyat hissələri" elan edilmişdi. 2003-cü ildə pozuntular aşkarlanana qədər "Beta" yarım milyard ABŞ dolları dəyərində məhsul ixrac etməyə nail olmuşdur.[8]