Catalpa ovata
Yumurtavari katalpa (lat. Catalpa ovata) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin biqnoniyakimilər fəsiləsinin katalpa cinsinə aid bitki növü.
| Yumurtavari katalpa | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Triba: Cins: Növ: Yumurtavari katalpa |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Mərkəzi Çində yayılmışdır.
Botaniki təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Təbii şəraitdə hündürlüyü 10 m-ə çatan ağacdır. 10 yaşında hündürlüyü 3,5 m-ə və çətirinin diametri təxminən 2 m-ə çatır. Çiçəklərinin uzunluğu 2,5 sm, iri, zəngvaridir, sarı xallı zolaqlı, üstü ağ, altdan al-qırmızı rəngdə olub, salxımlara yığılmışdır.İyun ayının ortalarında çiçəkləyir. Meyvələri sentyabrda əmələ gəlir, 5 sm uzunluğunda, qutucuqdur, əvvəlki növlərə nisbətən çox qısadır və tam yetişmir. Katalpalar toxumlarla və yay qələmləri ilə çoxalır.
Ekologiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Katalpanın iri və zərif yarpaqları küləkdən zədələndiyi üçün onları küləkdən qorunan günəşli yerdə əkmək məsləhət görülür. Torpaq qarışığı çürüntüdən, torfdan və qumdan (3:2:1:2) hazırlanır. Torpağın turşuluğu neytrala yaxın olmalıdır (pH 6/5-7/5). Yazda hər il şaxtadan zədələnmiş quru budaqlar təmizlənir. Yaşlandıqca qışadavamlılıq artır.
Azərbaycanda yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Abşeron, Zaqatala, Balakən, Şəki və başqa rayonlarda rast gəlinir.
İstifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Katalpa palıdla, yarpağını tökən maqnoliya ilə birlikdə yaxşı bitir, tək əkinlərdə effektli görünür. Canlı çəpərlərin salınmasında, binaların bəzədilməsində istifadəsi məqsədyönlüdür.