Donka Uşlinova

Donka Uşlinova (bolq. Донка Ушлинова; 21 dekabr 1885 və ya 1880 – 26 iyun 1937 və ya 1937, Varna) ― Makedoniyadakı bolqar azadlıq hərəkatının iştirakçısı, inqilabçı.[1] O, Makedoniya inqilabi təşkilatının üzvü olub.[2] Uşlinova İlinden üsyanı, Balkan müharibələri və Birinci Dünya müharibəsində iştirak edib.[3] O daha sonra Bolqarıstan ordusunda unter-zabit olub.[1][2][4][3]

Donka Uşlinova
Doğum tarixi 21 dekabr 1885(1885-12-21) və ya 1880
Vəfat tarixi 26 iyun 1937(1937-06-26) və ya 1937
Vəfat yeri
Fəaliyyəti zabit, inqilabçı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Erkən həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Donka Uşlinova 21 dekabr 1880-ci ildə Bitola rayonunun Smilevo kəndində anadan olub və uşaqlığını burada keçirib.[2] O 15 yaşında ikən qonşuluqdakı Lera kəndindən Stavri Xristovla ailə həyatı qurmuşdur.[2][4] 1902-ci ilin avqustunda, əri Konstantinopolda işləyərkən ərinin qardaşı Apostol və arvadı Srebranın köməyi ilə Uşlinova ona sataşan bir türkü öldürüb.[4] Onlar türklərin qisasından qurtulmaq üçün yaxınlıqdakı dağa qaçmazdan əvvəl ölünü yerli qəbiristanlıqda basdırıblar.[2][4]

İnqilabi fəaliyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Apostol, Srebra və Uşlinova yolda Resen inqilabi bölgəsinin rəhbəri hersoq Slaveyko Arsovun dəstəsi ilə qarşılaşmış, dəstə onlara uniforma vermişdir.[4] Bununla da Uşlinova və Srebra Slaveyko Arsovun başçılıq etdiyi Makedoniya inqilabi təşkilatına qoşulan və Makedoniyada Osmanlı İmperiyasına qarşı vuruşan ilk qadınlar olublar.[2][4]

İlinden üsyanı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uşlinova 1903-cü ildə İlinden üsyanı zamanı Bitola inqilab iairəsində baş verən bir neçə döyüşdə iştirak etdi.[1][3] 1904-cü ildə hersoq Slaveyko Arsovun öldürülməsindən sonra Uşlinova, Srebra və Apostol hersoq Georgi Suqarevin dəstəsinə qoşuldular.[2] Üsyanın yatırılmasından sonra Uşlinova Srebra və Apostol ilə birlikdə Bolqarıstanın Sofiya şəhərinə qayıtdı.[4] Daha sonra Uşlinova təkbaşına Varnaya köçmüş və orada əri Stavri ilə görüşmüşdür.[2][4]

Balkan müharibələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uşlinova və Stavri Makedoniya-Odrina milislərinin könüllüləri olmuş və Balkan müharibələrində vuruşmuşdurlar.[1][3][4]

Birinci Dünya müharibəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birinci Dünya müharibəsi zamanı Uşlinova və Stavri yenidən könüllü olmuş, ikinci Makedoniya Piyada Alayına qoşulmuşdurlar.[1][3] Onlar Yarebiçna, Doyran, Kruşa və Planinada gedən döyüşlərdə iştirak ediblər.[2][4]

Mükafat və təltiflər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uşlinova döyüşlərdə göstərdiyi qəhrəmanlığa görə yefreytor rütbəsi almış, Bolqarıstanın III və IV dərəcəli "İgidliyə görə" ordenləri ilə təltif edilmişdir.[2][4] O daha sonralar II dərəcəli "İgidliyə görə" ordeni ilə, 1917-ci ildə kiçik çavuş rütbəsinə yüksəldikdən sonra isə şəxsən Ali Baş Komandan Nikola Jekov tərəfindən I dərəcəli "İgidliyə görə" ordeni ilə də təltif edilib.[2][4] Uşlinova və əri tərxis olunduqdan sonra Bolqarıstan dövlətindən 10 000 leva maddi yardım alıblar.[2][4] Uşlinova Varnanın ehtiyatda olan zabitlər cəmiyyətinin, Dostluq Birliyinin üzvü idi.[2][4]

Uşlinova zirvəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bolqarıstandakı bir zirvə Uşlinovanın şərəfinə adlandırılmışdır.[2][4]

Ölümü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uşlinova 27 iyun 1937-ci ildə Bolqarıstanın Varna şəhərində vəfat etmişdir.[2][4]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 Sharp, Ingrid. Aftermaths of War: Women's Movements and Female Activists, 1918–1923. Leiden: BRILL. 14 February 2011. səh. 36. ISBN 978-9-004-18276-9. 21 December 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2023.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 "СТАРА СЛАВА: Македонската Райна Княгиня се омъжила на 15". telegraph.bg. telegraph.bg. 21 December 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2023.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 Borodziej, Włodzimierz. The Great War in East-Central Europe: Central and Eastern Europe, 1912–1916. Cambridge, England: Cambridge University Press. 2021. səh. 182. ISBN 978-1-108-83715-6. 21 December 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2023.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 "Донка Ушлинова – безстрашната комитка". bulgarianhistory.org. bulgarianhistory.org. 21 December 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2023.