Ehtiyatların dövriyyəsi nisbəti

Ehtiyatların dövriyyəsi nisbəti (ing. Inventory Turnover Ratio, IT, Turnover of a Stocks, Inventory Turnover, Inventory Utilization Ratio, inventory turns, merchandise turnover, stockturn, stock turns, turns, and stock turnover) — hesabat dövründə satılmış məhsulların maya dəyərinin bu dövrdəki ehtiyatların orta məbləğinə nisbətini xarakterizə edən maliyyə göstəricisi. Bu nisbət müəyyən bir müddət ərzində şirkətin ehtiyatlarının orta hesabla neçə dəfə satıldığını göstərir. Tipik olaraq, əmsal 1 il müddətinə hesablanır[1]. Ehtiyatlardan istifadənin səmərəliliyi onların dövriyyəsi ilə düz mütənasibdir[2]

Hesablama

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ehtiyatların dövriyyəsi əmsalı aktivlərin dövriyyəsi əmsallarına istinad edir və müəssisənin inventardan istifadə etdiyi intensivlik dərəcəsini xarakterizə edir. Zamanla ifadə edilir[3]. Aşağıdakı kimi hesablanır:

Ehtiyatların dövriyyə nisbəti = Xalis gəlir/Satış qiymətləri ilə orta inventar

və ya

Ehtiyatların dövriyyə əmsalı = Satılan malların dəyəri/Ehtiyatların orta dəyəri.

Bu halda ehtiyatların orta həcmi aşağıdakı kimi hesablanır:

Orta inventar = Dövrün əvvəlində inventar həcmi + Dövrün sonunda inventar həcmi/2

və ya sadəcə:

Orta inventar = Son inventar.

Çoxdövrlü məlumatlar, orta aylıq göstəricilər, inventar dövriyyəsi haqqında daha dəqiq təsəvvür yaradır. Orta aylıq göstəricilərin hesablanması mövsümi dəyişiklikləri də nəzərə alır:

Orta inventar = Dövrün sonunda inventar həcmi + Ayın sonu1 + Ayın sonu2 + ... + Ayın sonu12/13

Günlərlə inventarların silinməsinin orta müddəti kimi hesablanır[4]:

Ehtiyatların xaric edilməsinin orta müddəti = 365 gün/Ehtiyatların dövriyyə nisbəti.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Чернов В. Б., Уразбахтин И. Р. Влияние оборачиваемости запасов на финансовый результат (Вестник Южно-Уральского государственного университета. Серия: Экономика и менеджмент,). 2012. 40–42.
  2. ↑ Прудников А.Г., Новожилов И. М., Лола Н. А. Совершенствование методики анализа оборачиваемости материально-производственных запасов // IV Международная научно-практическая конференция «Экономическая наука сегодня: теория и практика» (PDF). Чебоксары: Чувашский государственный университет им. И. Н. Ульянова. 2016.
  3. ↑ Росс С., Вестерфилд Р., Джордан Б. Основы корпоративных финансов — М.: Лаборатория базовых знаний, 2001 — С.82–83 — 704 с. — ISBN 5-93208-036-1
  4. ↑ Weygandt, J. J., Kieso, D. E., & Kell, W. G. (1996). Accounting Principles (4th ed.). New York, Chichester, Brisbane, Toronto, Singapore: John Wiley & Sons, Inc. p. 802.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]