Elektrikötürücü xətlər

Dünyada ən yüksəkvoltlu elektrikötürücü xətlər (layihə üzrə 1150 kV), Çelyabinsk vilayəti, Rusiya

Elektrikötürücü xətlər — elektrik şəbəkəsinin tərkib hissələrindən biri, elektrik cərəyanından elektrik ötürmək üçün nəzərdə tutulmuş enerji avadanlığı sistemi. Həm də elektrik stansiyasından kənara çıxan belə bir sistemin tərkibində olan elektrik xətti. Hava və kabel elektrik xətləri var.

Son illərdə qaz izolyasiya edilmiş xətlər populyarlaşmışdır.

Elektrikötürücü xətlərlə yüksəktezlikli siqnallar vasitəsilə informasiya ötürülməsi də mümkündür. Mütəxəssislərin rəyinə görə, təkcə MDB dövlətlərində 60 min yüksəktezlikli məlumat ötürmə kanalı istifadə edilir. Onlar dispetçer idarəetməsi, telemetrik məlumatların ötürülməsi, rele mühafizə və qəza əleyhinə avtomat sistemlərə siqnalların ötürülməsi üçün istifadə edilir.

Elektrikötürücü xətlərin tikilməsi özündə layihələndirmə, istehsal, quraşdırma, işəsalma və xidməti əhatə edən mürəkkəb prosesdir.

Keçiricilik qabiliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elektrik keçiricilik qabiliyyəti dedikdə rejim-texniki məhdudiyyətlər nəzərə alınmaqla üç elektrikötürücü fazanın uzunmüddətli sabit rejimdə ötürməsi mümkün olan ən yüksək aktiv gücü başa düşülür. Ötürüləbilən ən yüksək aktiv elektrik gücü elektrik stansiyalarının generatorlarının, elektroenergetika sisteminin ötürücü və qəbuledici hissələrinin statik dayanıqlılığından və yol verilən cərəyanla xətlərin naqillərinin yol verilən qızma gücündən asılıdır. Elektroenergetika sistemlərinin istismar təcrübəsindən görünür ki, elektrik ötürücü xətlərin keçiricilik qabiliyyəti 500 kV və daha yüksək hallar üçün adətən statik dayanıqlılıq, 220-330 kV üçün həm dayanıqlılıq, həm yol verilən qızma, 110 kV və daha aşağı hallar üçün isə yalnız qızma faktoru ilə müəyyən edilir.

Hava elektrikötürücü xətlərinin keçiricilik qabiliyyətinin xarakteristikası[1][2]

Unom,

kV

Xəttin

uzunluğu, km

Maksimal
uzunluq

(FİƏ = 0.9)

Xətlərin en
kəsiyinin
sayı və sahəsi,

mm2

Natural

gücü

Р nat MVt

Keçiricilik qabiliyyəti
Dözümlülüyə görə Qızmaya görə
MVt hissələrlə

Рnat

MVt hissələrlə

Рnat

10(6) 5 1 2,1
20 8 1 7,5
35 20 1 15
110 80 1 30 50 1,67
220 150-250 400 1х300 120-135 350 2,9 280 2,3
330 200-300 700 2х300 350-360 800 2,3 760 2,2
500 300-400 1200 3х300 900 1350 1,5 1740 1,9
750 400-500 2200 5х300 2100 2500 1,2 4600 2,1
1150 400-500 3000 8х300 5300 4500 0,85 11000 2,1

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Электромонтажные работы. В 11 кн. Кн. 8. Ч. 1. Воздушные линии электропередачи: Учеб. пособие для ПТУ / Магидин Ф. А.; Под ред. А. Н. Трифонова. — М.: Высшая школа, 1991. — 208 с. — ISBN 5-06-001074-0
  • Рожкова Л. Д., Козулин В. С. Электрооборудование станций и подстанций: Учебник для техникумов. — 3-е изд., перераб. и доп. — М.: Энергоатомиздат, 1987. — 648 с.: ил. ББК 31.277.1 Р63
  • Проектирование электрической части станций и подстанций: Учеб. пособие / Петрова С. С.; Под ред. С. А. Мартынова. — Л.: ЛПИ им. М. И. Калинина, 1980. — 76 с. — УДК 621.311.2(0.75.8)
  • Федоров А. А., Попов Ю. П. Эксплуатация электрооборудования промышленных предприятий. — М.: Энергоатомиздат, 1986. — 280 с.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Характеристика системы передачи электрической энергии". 2019-07-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-10.
  2. ↑ Министерство промышленности и энергетики Российской Федерации. "Приказ № 216 Об утверждении Методических рекомендаций по определению предварительных параметров выдачи мощности строящихся (реконструируемых) генерирующих объектов в условиях нормальных режимов функционирования энергосистемы, учитываемых при определении платы за технологическое присоединение таких генерирующих объектов к объектам электросетевого хозяйства". от 30 апреля 2008 г. 2015-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-10.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Elektrikötürücü xətlər ilə əlaqəli mediafayllar var.