Fırtına (tablo)

Fırtına (it. La Tampesta) italyan rəssam Corconenin 1506-1508 illərə aid intibah əsəri. Əslən Venesiyalı əsilzadə Gabriele Vendramin tərəfindən hazırlanan rəsm əsəri indi İtaliyada Venesiyada Gallerie dell'Accademia -da sərgilənir. İncəsənət tarixçilərinin müzakirələrinə baxmayaraq əsərin mənası hələ də müəmmalı olaraq qalır. Əsər rəssamın ilk rəsmi olaraq bilinir.

Fırtına
Rəssam	Corcone
Tarixi	1508
Üslubu	peyzaj
Texnikası	Yağlıboya
Ölçüləri	82 sm × 73 sm
Materialı	yağlı boya[d]
Saxlanıldığı yer	Galleria dell Accademia, Venesiya
Saytı	wga.hu/html/g/giorgion/t… gallerieaccademia.it/en/…
İnventar nömrəsi	Cat.915[1]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təsvir və şərhlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsərin sağ tərəfində bir qadın yanında körpəsi ilə oturub. Qadın 1530 -cu illərdən bəri olan “Çingənə” kimi təsvir olunub.^[2] İtaliyada rəsm “La Zingara e il Soldato”(“Qaraçı qadını və Əsgər”)^[3] və ya La “Zingarella e il Soldato” (“Qaraçı qızı və Əsgər”)^[4] olaraq tanınır. Uzun bir çubuq və ya nizə tutan adam, rəsmin sol tərəfində t,^[5] təsvir edilib. O gülümsəyərək sağ tərəfə baxsa da onun bu tərəfdə oturan qadına baxdığı görünmür. İncəsənət tarixçiləri alternativ olaraq bu adamı əsgər, çoban, qaraçı və subay bir kişi olaraq təsvir edirlər. Rentgen şuaları ilə əsərin yoxlanışı zamanı Corconenin adamın yerinə əvvəlcə başqa bir çılpaq qadın təsvir etdiyi məlum olub. Bəzi fikirlərə görə ayaq üstə duran adam təsviri səbri təmsil edir. Arxasında olan sütunlar isə güc və dözümlülük simvoludur. Digər tərəfdən sütunların qırıq olması “ölüm”ün klassik bir təsviridir. Sağ tərəfdə binanın damında bir leylək görünür. Leylək bəzən valideynlərin övladlarına olan sevgisini ifadə edir. Arxa fondakı mənzərə tezliklə fırtınanın olacağını xəbər verir. Tonlar zəif, işıq yumuşaqdır. Yaşıl və mavilər üstünlük təşkil edir.^[6] Ancaq bu rənglər və göy üzünün tam qaralmaması pis bir şeyin olacağını deyil, kiçik bir ümidi ifadə edir. Rəsm, müasir tamaşaçıları valeh etməyə davam edən “səssiz” bir atmosferə malikdir. “Fırtına” üçün müasir və izahedici bir şərh yoxdur. Bəzi fikirlərə görə əsərdə “Matta İncili”ndə danışılan “Misirə uçuş”dan bəhs edilir. Bir digər fikrə görə əsərdə klassik mifalogiyada yer alan “Paris və Oinan” və ya qədim Yunan pastral romanlarından bir səhnə təsvir edilib. İtaliyan alimi Salvador Settisə,^[7] görə məkan Cənnəti, rəsmdəki iki personaj isə Adəm və Həvvanı təmsil edir. Qadının yanındakı körpə isə onların övladı Qabildir. Bir digər qrup isə rəssamın bu əsəri çəkərkən ağlında heç bir fikrin olmadığını iddia edir. Alimlərin fikrincə Fransız rəssam Eduard Mane “Çəmənlikdə səhər yeməyi” əsərini yaradarkən “Fırtına”dan ilhamlanıb. 1943-cü ilin sentyabrında Ümumi İncəsənət İdarəsinin Mərkəzi Müfəttişi, professor Paskal Rotondi, “Fırtına”nı alman qoşunlarından yatağının altında gizlətmişdi.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]