Ferula szowitziana

Soviç ilankölgəsi (lat. Ferula szowitziana) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin i̇lankölgəsi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir – EN B1abc (ii,iii,iv). Azərbaycanın nadir növüdür.

Soviç ilankölgəsi
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Qısa morfoloji təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik bitkidir.Bitkinin hündürlüyü 50 sm-dir. Kökətrafı yarpaqları üçküncdür, üçər bölümlüdür, son ayları lansetvari və ya ovalvaridir, 15 mm uzunluğundadır. Ləçəkləri uzunsovdur, kənardakılar tükcüklüdür, uzunluğu 1,5 mm-dir. Meyvələrinin kənarları enli qanadlıdır, diametri yarımmeyvə ilə bərabərdir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə may-iyun, meyvəvermə iyul ayına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşaqlarında, gilli-gipisli və quru, daşlı dərələrdə rast gəlinir. 

Naxçıvanın dağlıq hissəsində yayılmışdır (Duzdağ ərazisi; Sədərək rayonu — Vəlidağ, Şərur rayonu — Ardıcdağ; Culfa rayonu — Dərəşam ərazisi).

Sayı və tendensiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Populyasiya məhdud ərazilərdə və azsaylı olduğu üçün ehtiyatı azdır.

Məhdudlaşdırıcı amillər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antropogen iqlim amillərinin məhdudlaşdırıcı təsiri. 

Mühafizə tədbirləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Populyasiya təhlükə altında olduğundan qorunması vacibdir. Yayıldığı mühitə uyğun geniş ərazilərdə reintroduksiya edilməlidir.