Gennadi Brijatyuk

Gennadi Brijatyuk (rus. Брижатюк, Геннадий Демьянович ; azərb. Gennadi Demyanoviç Brijatyuk‎) — Rus əsilli Azərbaycanlı rəssam. 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamı fəxri adını almışdır. Əsərləri Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi, Müasir İncəsənət Muzeyi, Bakı, Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Moskvanın Rəssamlar İttifaqı, Rusiyanın Mədəniyyət Nazirliyi, Bakının, Fransanın, Türkiyənin qalereyalarında, Azərbaycan və dünya ölkələrində şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır.

Gennadi Brijatyuk
rus. Брижатюк, Геннадий Демьянович
azərb. Gennadi Demyanoviç Brijatyuk
Doğum tarixi
Doğum yeri Gəncə, Azərbaycan SSR
Vəfat tarixi (73 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Milliyyəti Rus
Vətəndaşlığı Azərbaycan Azərbaycan
Fəaliyyəti rəssam
Təhsili Bakı Rəssamlıq Məktəbi
Stil Sosialist realizm
Təsirlənib Abşeron rəssamlıq məktəbi
Mükafatları "Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı" fəxri adı — 1992

Gennadi Demyanoviç Brijatyuk 1935-ci ilin 1 yanvar tarixində Gəncə şəhərində anadan olub. Bakıda yerləşən Əzim Əzimzadə adına Bakı Rəssamlıq Məktəbini dörd dəfə ara verməklə səkkiz ilə tamamlamışdır. Rəssamlıq təhsilinə qarşı məsuliyyəsiz yanaşması səbəbindən bəzi tənqidçilər Gennadi Brijatyukun üslubunu Sosialist realizm olduğunu qeyd edirlər.[1]

Rəssamın Bakı Müasir İncəsənət Muzeyində saxlanılan avtoportreti.

Rəssamlıq fəaliyyətinə 1940–50-ci illərdən etibarən başlamışdır. Rəssam ilk başlarda sevgi səhnələrini və xüsusilə gül təsvirlərini çəkməyə başlayır. Gül təsvirlərinin arasında buket rəsmləri xüsusi yer tutur. Rəsmlərində peyzaj təsvirlərinə geniş yer vermişdir. Peyzaj təsvirlərindən ən yaxşıları Abşeronla bağlıdır. Rəssamın özü də Abşeron rəssamlıq məktəbinin nümayəndəsi hesab olunur.[1]

Brijatyukun fəaliyyəti ərzində nə qədər rəsm əsəri çəkdiyi məlum deyil. Rəsmləri sayı, rəssamın yaxınları və məsləkdaşları tərəfindən belə dəqiq bilinmir. Əsərləri müxtəlif muzeylərdən tutmuş, şəxsi kolleksiyalara qədər yayılmışdır. Bəzi tablolar Bakı şəhərində yerləşən Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində, bəziləri isə Moskva şəhərində yerləşən Azərbaycanın Rusiya səfirliyində saxlanılır.

Rəssamın xaricə səfər etməməsinə baxmayaraq, bəzi əsərləri Amerika Birləşmiş Ştatları, Böyük Britaniya Fransa, İtaliya, TürkiyəAlmaniyada şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır. Bu baxımdan daha çox əsərin Fransada[1] olduğu ehtimal edilməkdədir.

Şəxsi kolleksiyalarda saxlanılan rəsmlərin əhəmiyyətli bir hissəsi də Azərbaycandadır. Məlum olan ən böyük kolleksiya fotoqrafiya üzrə professor Hüseyn Hüseynzadənin kolleksiyasıdır. Rəssamla şəxsi tanışlığı olan Hüseyn Hüseynzadə 40 il ərzində 300-dən çox tablonu əldə edə bilmişdir.[1]

Brijatyuk rəssamlıqla yanaşı şeir də yazmış, ancaq şeirlərini heç bir zaman nəşr edirməmişdir.[1] Azərbaycan Respublikasının 1-ci prezidenti, Ayaz Mütəllibovun 1992-ci il 4 mart tarixli 604 nömrəli sərəncamı ilə Gennadi Demyanoviç Brijatyuk Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamı fəxri adı verilmişdir.[2] Rəssam həyatının son illərini Bakı şəhərində, İstiqlaliyyət küçəsi və Şeyx Şamil küçələrinin kəsişməsində yerləşən şəxsi emalatxanasında yaşamışdır. 2008-ci ilin 11 iyun tarixində öz evində vəfat etmişdir.[3]

  1. 1 2 3 4 5 Геннадий Демьянович Брижатюк (1935–2008) // Азербайджанский конгресс. № 34 (423). — 2015. — 18 sentyabr.
  2. "Təsviri sənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikasının fəxri adlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı" (az.). e-qanun.gov.az. 1992. 2015-09-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-28.
  3. Баннаева Н. Одиночество пьяных роз (PDF) // Азербайджанские известия. — 2008. — 13 avqust. — 3.