HƏMAS–İsrail girov böhranı (2023)

2023-cü il HƏMAS–İsrail girov böhranı — Qəzzədə müharibə zamanı yaranmış girov böhranı. 7 oktyabr 2023-cü ildə, müharibənin əvvəlində təxminən 250 nəfər "Əl-Əqsa fırtınası" əməliyyatı çərçivəsində HƏMAS başçılığı altındakı Fələstin yaraqlıları tərəfindən İsrail ərazisindən girov götürülərək Qəzza zolağına aparılmışdır.^{[1][2][3][4][5]}

15 dekabr 2023-cü il tarixinə əsir mübadiləsi razılaşması ilə 110 girov sağ-salamat qaytarılmışdır,^{[6][7][8][9][10][11]} lakin İsrailə görə HƏMAS əsirliyində 24 nəfər öldürülmüşdür^[12][13][14] və 5 nəfərin cəsədi hərbi əməliyyatla öz ölkəsinə qayatrılmışdır.^[15][16] Qəzzə zolağında hal-hazırda 135 nəfər əsirlikdə qalır.^[12]

HƏMAS yaraqlıları 30 uşaq,^{[17][18][19][20][21]} yaşlı^[22] və hamilə qadınları oğurlamışdır.^[23][24] Əsirlər arasında əsgər və mülki şəxslərin dəqiq nisbəti məlum deyil. Əsirlərin Qəzzə zolağında müxtəlif yerlərdə saxlandığı ehtimal edilir.^[25] Yalnız İsrail vətəndaşlığı olan girovlarla yanaşı, girovların demək olar ki, yarısı xarici vətəndaşlardır və ya bir neçə vətəndaşlığı var.^[26]

HƏMAS İsrailin bütün fələstinli məhbusları azad etməsi müqabilində bütün girovları azad etməyi təklif etmişdir.^[27] 2023-cü ilin oktyabr ayına qədər İsrail həbsxanalarında 5,200 fələstinlini (170-i yeniyetmə olmaqla) saxlamışdır. HƏMAS bəyan etmişdir ki, məqsədi onların azad edilməsini təmin etməkdir.^[28] İsrail və HƏMAS arasında danışıqlarda bir neçə ölkə iştirak etmişdir və bu danışıqlara Qətər liderlik edir.^[29]

22 noyabr 2023-cü ildə İsrail və HƏMAS 150 fələstinli məhbusun azad edilməsinə və HƏMAS-ın girovlardan təxminən 50-ni azad etməsi müqabilində dördgünlük atəşkəsə razılaşmışdır.^[30][31][32]

• Harkov, Lahav. "Hostages young and old endured physical and psychological torture". Jewish Insider (ingilis). 4 December 2023. İstifadə tarixi: 5 December 2023.