Həbəşistan böhranı

Həbəşistan böhranı — 23 noyabr və 5 dekabr 1934-cü il tarixlərində İtaliya krallığının Efiopiyaya, Ual-Ual vahasına hücumu və ekspansionist istəkləri nəticəsində yaranmış[1] beynəlxalq böhran.[2] Bu, 1933–1939-cu illərdə Britaniya imperiyasıÜçüncü Fransa Respublikası hökumətləri tərəfindən aparılan sakitləşdirmə siyasətinin mərhələsi idi.[3]

Avropanın silahlanma yarışı kontekstində böhran Millətlər İttifaqının beynəlxalq münasibətlərin tənzimlənməsi aləti kimi uğursuzluğunu nümayiş etdirmişdi.[4] Böhranın apogey nöqtəsi İkinci İtaliya–Efiopiya müharibəsinin başlanğıcı olmuşdur. Böhran Hitlerə vaxtından bir il əvvəl Reyn vilayətini remilitarizasiya etməyə imkan vermişdir. İtaliyanın izolyasiya olunması onun Almaniyaya yaxınlaşmağına təkan vermiş, bunun nəticəsində 1936-cı ilin oktyabrında Berlin-Roma oxu qurulmuşdur. Beləliklə, Benito Mussolini hökuməti bufer dövlət olan Avstriyanın müstəqilliyinə marağını tamamilə itirmiş və bu, 1938-ci ilin martında onun Anşlussuna səbəb olmuşdur.[5]

  1. Бэрбулеску П. Лига Наций: от принципов к реальности (1919—1939 гг.) // Revue roumaine d'études internationales . 9 (rus). București: Editura Academiei Române. 1975. 172. ISSN 0048-8178.
  2. Эрлих Х., Соломон А., Каплан С. Эфиопия: христианство, ислам, иудаизм. Раанана: Издательство Открытого университета. 2006. 340. ISBN 965-06-0877-x.
  3. Реутов Г. Н. Часть II. Канун Второй мировой войны. Глава 1. Буржуазные историки и мемуаристы Англии о внешней политике и международных отношениях 1933-1937 годов. Первые акты фашистской агрессии и Англия. // Правда и вымысел о Второй мировой войне: Английская буржуазная историография о происхождении войны, внешней политике Англии и международных отношениях 1939-1945 гг. М.: Международные отношения. 1970. 66.
  4. Корунова, 2005
  5. Adamthwaite, 1992. səh. 47

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Вобликов Д. Р. Эфиопия в борьбе за сохранение независимости. 1860—1960. М.: Соцэкгиз. 1961.
  • Лисовский П., Иванов Л., Глушаков П., Лазарев Н. Борьба за северо-восточную Африку: материалы и карты. М.: Соцэкгиз. 1936.
  • Штейн Б. Е. Из истории деятельности Лиги Наций // Большевик (rus). № 2. М.: Правда. — 1944. yanvar.
  • Fry G. K. The Politics of Crisis: An Interpretation of British Politics, 1931–1945. London: Palgrave Macmillan. 2001. ISBN 978-1-349-40592-3.