Kiçik əyridimdik

Kiçik əyridimdik
Kiçik əyridimdik
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Sinif: Quşlar İnfrasinif: Yenidamaqlılar Klad: Neoaves Klad: Gruimorphae Dəstə: Çovdarçıkimilər Yarımdəstə: Scolopaci Fəsilə: Tənbəlcüllütlər Cins: Əyridimdik Növ: Kiçik əyridimdik
Beynəlxalq elmi adı
	Numenius tenuirostris Lui Pyer Vyeyo, 1817[…];
ITIS	176607
NCBI	2448458
EOL	45509192

Kiçik əyridimdik (lat. Numenius tenuirostris) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin çovdarçıkimilər dəstəsinin tənbəlcüllütlər fəsiləsinin əyridimdik cinsinə aid heyvan növü.

Statusu

Ovlanması qadağan olunmuşdur. Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının Qırmızı siyahısına, Ramsar, Bern, Bonn, CİTES konvensiyalarına və AEWA sazişinə daxildir. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu, Şirvan, Abşeron, Ağgöl Milli Parkları və yasaqlıqlar əsas yaşama yerləri kimi qəbul olunmuşdur. 2024-cü ilin noyabrında nəslinin kəsildiyi açıqlanmışdır.^[3] Miqrasiya vaxtında qanunsuz ovlanması və su-bataqlıq biotoplarının qurudulması növün nəslinin kəsilməsinə səbəb olan əsas amillər olmuşdur.

Təsviri

Qarğadan xeyli kiçikdir. Dimdiyi uzun və aşağıya əyridir. Əsas rəngi naxışlı qonur-bozdur. Döşünün naxışları uzununa yerləşir, onun aşağı hissəsində isə ürək formalıdır. Belinin arxa hissəsi və quyruğunun üst örtüyü ağdır. Sükan lələkləri də ağdır, üzərində isə bir neçə köndələn zolaq var.

Yayılması

Avrasiyanın meşə-bozqır zonasında yayılıb. Aralıq dənizi sahillərində qışlayır. Azərbaycanda Xəzər dənizi sahilində təsadüf edilir. Azərbaycan faunasında cinsin 3 növündən biridir.

Həyat tərzi

Su hövzələrinin sahilindəki dayaz sularda və bataqlıq sahələrdə yemlənir. Azərbaycanda miqrasiya dövründə olurdu. Yaz miqrasiyası az vaxt aparırdı (aprel), payız miqrasiyası isə avqust ayından oktyabra qədər davam edirdiş

Sayı

2000-ci illərdə Azərbaycanda sadəcə iki dəfə görünüb. 2001-ci ilin mart ayında Kürün deltasında 4 fərdi və 18 aprel 2006-cı ildə Ağzıbir gölü ilə Xəzər dənizi arasında 3 fərdi təsadüf edilib.

Əhəmiyyəti

Elmi və estetik əhəmiyyəti var.

İstinadlar

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
↑ Buchanan, Graeme M.; Chapple, Ben; Berryman, Alex J.; Crockford, Nicola; Jansen, Justin J. F. J.; Bond, Alexander L. "Global extinction of Slender‐billed Curlew ( Numenius tenuirostris )". Ibis (ingilis). 2024-11-17. doi:10.1111/ibi.13368. ISSN 0019-1019. 2024-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-19.

[_818f57eccf2e4b3c-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.

[_945d40a3d19c53f5-2] IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3

[extinct-3] Buchanan, Graeme M.; Chapple, Ben; Berryman, Alex J.; Crockford, Nicola; Jansen, Justin J. F. J.; Bond, Alexander L. "Global extinction of Slender‐billed Curlew ( Numenius tenuirostris )". Ibis (ingilis). 2024-11-17. doi:10.1111/ibi.13368. ISSN 0019-1019. 2024-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-19.

[1]

[2]

[3]