Kolin Maklaurin

Azerbaycanfevral 1698[1], Arqayl-end-Büt[d] – 14 iyun 1746[1][2][…], Edinburq

Kolin Maklaurin
ing. Colin Maclaurin
Doğum tarixi fevral 1698[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 14 iyun 1746(1746-06-14)[1][2][…] (48 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi şiş
Dəfn yeri
Elm sahəsi riyaziyyat
İş yerləri
Təhsili
Tanınmış yetirməsi Ceyms Hetton[3]
Üzvlüyü
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1698-ci ilin fevralında Kilmodanda anadan olub, 14 iyun 1746-cı ildə Edinburqda vəfat edib. İstedadlı Kolin 11 yaşında Qlazqo Universitetinə daxil olub. O 19 yaşında İsa Marischal Kollecində riyaziyyat professoru oldu. 1719-cu ildə Lanadakı Qəzəb Cəmiyyətinin üzvü seçildi. Bu zaman o, Nyutonla tanış oldu. Nyutonun məsləhəti ilə 1725-ci ildə Edinburq Universitetində riyaziyyat professoru təyin edildi. O, Leonard Eyler və Daniil Bernulli ilə birlikdə 1740-cı ildə Fransa Elmlər Akademiyasının gelgit hadisələri ilə bağlı açdığı esse müsabiqəsində qalib gəldi. Yakobinlər 1745-ci ildə Edinburqu mühasirəyə alıb şəhəri ələ keçirdikdən sonra İngiltərəyə qaçdı. Növbəti il ​​Edinburqa qayıtdı və bir neçə ay sonra xəstələndiyi üçün öldü.

Maclaurin, 1720-ci ildə yazdığı Geometria Organica (Üzvi Həndəsə) və Ümumi Təhsilin Təsviri əsərində; O, Nyutonun “Təbiət fəlsəfəsinin riyaziyyatının prinsipləri” kitabındakı teoremlərə oxşar teoremlər irəli sürdü. Onun adını daşıyan konusların istehsalının idarə edilməsini inkişaf etdirdi. O göstərdi ki, üçüncü və dördüncü dərəcəli əyrilərin bəzi növləri iki hərəkət edən bucağın kəsişməsi ilə çəkilə bilər. Digər tərəfdən, bəzi tənqidlərə cavab vermək üçün yazdığı "Fluxions haqqında traktat" adlı əsərində fırlanan homojen maye kütləsinin ala biləcəyi sabit formaların fırlanan ellipsoidlər olduğunu sübut etmişdir. Bu ellipsoidlər indi Maklaurin ellipsoidləri adlanır. Yenə bu əsərində o, ilk olaraq maksimum və minimumlar arasında fərq nəzəriyyəsini irəli sürdü.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  3. ↑ Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.