Kuttinirpaak Milli Parkı
Kuttinirpaak Milli Parkı (ing. Quttinirpaaq National Park) — Kanadanın şimalında yerləşən milli parkı. Elsmir adasınının cənub-şərqində, Nunavut əyalətinin Kikiktaluk bölgəsində yerləşir. Kanadanın ən şimalda yerləşən milli parkıdır. Dünya üzrə isə Şimal-şərqi Qrenlandiya Milli Parkından sonra dünyada ikinci ən şimalda yerləşən milli parkdır. İnuktitut dilində "Kuttinirpaaq" "dünyanın ucu" deməkdir. 1988-ci ildə Elsmir Adası Milli Parkı kimi qurulmuşdur. 1999-cu ildə indiki adını almışdır.[1] 2000-ci ildə tam olaraq milli park statusu almışdır.[2] Vud Buffalo Milli Parkından sonra Kanadanın ikinci ən böyük milli parkıdır.[3]
| Kuttinirpaak Milli Parkı | |
|---|---|
| ing. Quttinirpaaq National Park | |
 Tankuari fiordu | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park).svg){kind=logo} |
|
| Sahəsi | 37.775 km2 ha |
| Yaradılma tarixi | 1988 |
| İdarəetmə orqanı | Kanada Parkları |
| Dağ | Barbo dağı |
| Yerləşməsi | |
| 82°13′ şm. e. 72°13′ q. u. | |
| Ölkə |
 Kanada |
| Vilayət |
 Nunavut |
| Rayon | Kikiktaaluk |
| Yerləşməsi | Elsmir |
| Yaxın şəhər | Rezolyut |
|
pc.gc.ca/fra/pn-np/nu/qu… pc.gc.ca/eng/pn-np/nu/qu… |
|
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Təbiət
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ərazisinin çoxunu buz və qayalar örtür. Ərazi az yağıntı yağan qütb səhrasıdır.
Yüksəkliklərin çoxu buzlaqlarla örtüldür. Buzlaqlar son buzlaşma dövründən bəri buradadır.
Nunavut bölgəsinin ən hündür zirvəsi olan Barbo zirvəsi (2616 metr) Kuttinirpaak Milli Parkındadır.
Flora və fauna
[redaktə | mənbəni redaktə et]Burada lemminq, Artika dovşanı, müşk öküzü, Artika qurdu kimi heyvan növləri yaşasa da, seyrək bitki örtüyü və aşağı temperatur üzündən heyvanlar aləmi kasaddır. Milli parkda xeyli piri karibusu yaşayır. Charadrius semipalmatus, Calidris canutus, şunqar, Stercorarius longicaudus kimi quşlar yay aylarında milli parkda yuva qurur. Milli parkda ən geniş yayılmış bitki növləri otvari söyüd və Eriophorum callitrixdir. Bununla yanaşı ot bitkiləri və şibyələr də bitir. İqlimin daha mülayim olduğu Hazen gölününü ətrafında canlı aləm daha zəngindir.
İnsanlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yerləşdiyi yerdən və kasıb flora və faunasına görə milli parkın Elsmir adası hissəsində heç vaxt əhəmiyyətli yaşayış məskəni olmamışdır. Hazen gölünün yaxınlığındakı Tonkuari fiordunun ətrafında insanların 5000 il əvvəl məskunlaşdığı sübut edilmişdir. Burada inuitlərin əcdadları olan dorsetlər və tulelər məskunlaşmıdılar.
Milli parkın şərqindən və adanın şimalından qetb ekspedisiyaları üçün başlanğıc nöqtəsi kimi istifadə olunur. Fort Konqer qədim Artika tədqiqat bazası olmuşdur və hazırda Federal Miras Binasıdır.[4]
Qalereya
[redaktə | mənbəni redaktə et]-
Britaniya İmperiyası dağları -
Tankuari fiordu, Air Fors çayı, Rollrok çayı and Makdonald çayı -
Air Fors buzlağı (2011) -
Air Fors buzlağı (1997) -
Gözəllik çayı və Ekblav gölü
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2018-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-02.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2016-07-22 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2015-07-02.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2010-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-02.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2011-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-02.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- NASA səhifəsi Arxivləşdirilib 2003-11-03 at the Wayback Machine
- Kanada Parkları Arxivləşdirilib 2006-05-16 at the Wayback Machine
 Kanada milli parkları | |
|---|---|
| Milli parklar |
|
| Milli dəniz parkları | |
| Planlaşdırılan | |
| Milli mənzərələr | |
