Lesko qanadı

Lesko qanadı (fr. Aile Lescot) — Luvr sarayının ən qədim yerüstü hissəsidir. Tikili 1546-1551-ci illərdə memar Pyer Leskonun layihəsi əsasında inşa edilmişdir. İtalyan manyerizminin təsiri altında[1] inşa edilmiş Lesko qanadı Paris intibah stilini formalaşdırmaqla, sonradan yarnmış Fransa klassisizm memarlığı üçün təməl rolunu oynamışdır.

Lesko qanadı
fr. Aile Lescot
48°51′36″ şm. e. 2°20′15″ ş. u.
Ölkə  Fransa
Şəhər Paris
Yerləşir Parisin 1-ci rayonu[d]
Aidiyyatı Luvr muzeyi
Memar Pyer Lesko
Sifarişçi I Fransisk
II Henri
Tikilmə tarixi 1546–1551
Üslubu İntibah dövrü
Fransa tarixi abidələri
İstinad nöm.PA00085992
Lesko qanadı (Paris)
Lesko qanadı
Luvr sarayının planında Lesko qanadı qırmızı ilə göstərilmişdir
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Jak Qujon tərəfindən hazırlanmış və Lesko qanadının mərkəzində yerləşən "Müharibə alleqoriyası" frontonu. Frontonda iki mələk II Henrinin monoqramını tutur.

Kral I Fransiskin hakimiyyəti dövründə memar Pyer Lesko (1510-1578) Luvr sarayının inşa işlərinə başçı memar təyin edilir. I Fransiskin ölümündən sonra onun varisi II Henrix də Leskonun işləri davam etməsini təsdiqləyir. Bundan sonra Lesko ölümünə kimi Luvr sarayının inşa işlərinə rəhbərlik edir. Memar yalnız Lesko qanadı, Kral pavilyonu və Karre həyətinin cənub qanadının bir hissəsində inşaat işlərini tamamlaya bilir. Binada Lesko tərəfindən yaradılmış interyerlərdən yalnız Müdafiəçilər otağı (fr. Salle des Gardes) və II Henrix pilləkəni dövrümüzə çatmışdır.

Lesko qanadından şimalda Saat pavilyonu, Lemersye qanadı və Bove pavilyonu yerləşir. Sarayın şimal istiqamətində genişləndirilməsinə 1624-cü ildə XIII Lüdovik və Kardinal Rişelyenin hakimiyyəti dövründə başlanılsa da, 1626-cı ildə vəsait çatışmazlığına görə tikinti işləri dayandırılmış və yalnız 1639-1642-ci illərdə Jak Lemersyenin layihəsi tamamlanmışdır.[2][3] Lesko qanadının simmetrik davamı olan Lemersye qanadı İntibah memarlığı üslubunda inşa edilmişdir. Lemersye qanadının əlavə edilməsi ilə Luvrun sonuncu xarici orta əsrlər qalıqları da sökülmüşdür.

Memarlıq xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lesko qanadı Kral və Saat (və ya Salli) pavilyonları arasında yerləşməklə Luvrun daxili həyəti olan Karre həyətinə açılır.[4] Tikili iki mərtəbə və Jak Qujonun barelyefləri ilə bəzədilmiş çardaqdan ibarətdir. Tikili fransız memarlığının ənənəvi xüsusiyyətlərindən biri olan maili damla örtülmüşdür. Birinci mərtəbənin dərinə yerləşdirilmiş pəncərələrinin tağlı pəncərələri arkada təəssüratı yaradır, onların arasında yerləşən qapıların üzərində izə öküz gözü pəncərələri yerləşdirilmişdir. İkinci mərtəbənin incə pilyastrlarla ayrılmış pəncərələri isə üçbucaqlı və tağlı frontonlarla tamamlanır. Qujon tərəfindən hazırlanmış fasad heykəlləri və memarlıq ornamentləri hiyləgərliklə memarlıq konstruksiyasına tabe edilmişdir, birinci mərtəbədə dövrümüzə çatmış kariatidalar zalı isə Qujon tərəfindən hazırlanmış və musiqiçilər qalereyasını saxlayan dörd kariatidanın adından alınmışdır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Summerson, John (1963), The Classical Language of Architecture, London and New York: Thames & Hudson, pg 76.
  2. ↑ Blunt, Anthony (1960). "Two Unpublished Drawings by Lemercier for the Pavillon de l'Horloge", The Burlington Magazine, vol. 102, no. 691 (October), pp. 446–448.
  3. ↑ Gady, Alexandre (2005). Jacques Lemercier, architecte et ingénieur du Roi, pp. 368–381. Paris: Maison des sciences de l'homme. ISBN 9782735110421.
  4. ↑ Bautier, Geneviève Bresc (1995). The Louvre: An Architectural History, p. 43. New York: The Vendome Press. ISBN 9780865659636.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]