Liberal institusionalizm

Liberal institusionalizm, həmçinin institusional liberalizm və ya neoliberalizmdövlətlər arasında beynəlxalq əməkdaşlığın mümkün və davamlı olduğunu, belə əməkdaşlığın münaqişə və rəqabəti azalda biləcəyini müdafiə edən beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsi. Neoliberalizm liberalizmin yenidən işlənmiş versiyasıdır. Neorealizmlə yanaşı, liberal institusionalizm beynəlxalq münasibətlərə ən təsirli iki müasir yanaşmadan biridir.

Dayanıqlı əməkdaşlıq perspektivlərinə şübhə ilə yanaşan neorealist təqaüddən fərqli olaraq, liberal institusionalizm əməkdaşlığın mümkün və davamlı olduğunu müdafiə edir. Liberal institusionalistlər dövlətlər arasında əməkdaşlığın asanlaşdırılmasında beynəlxalq institutlarınrejimlərin rolunu vurğulayırlar.[1] Robert Keoheynin 1984-cü ildə yazdığı "Hegemonluqdan sonra" kitabı yeni institusional iqtisadiyyatın fikirlərindən istifadə edərək hegemonun olmadığı təqdirdə beynəlxalq sistemin sabit qala biləcəyini iddia etmiş və beləliklə, hegemon sabitlik nəzəriyyəsini təkzib etmişdir.[2]

Keoheyn göstərmiş ki, beynəlxalq əməkdaşlıq təkrarlanan qarşılıqlı fəaliyyət, şəffaflıq və monitorinq vasitəsilə davam etdirilə bilər.[3][4]

  1. Axelrod, Robert; Keohane, Robert O. "Achieving Cooperation under Anarchy: Strategies and Institutions". World Politics (ingilis). 38 (1). 1985: 226–254. doi:10.2307/2010357. ISSN 1086-3338. JSTOR 2010357. 2021-08-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-11.
  2. Keohane, Robert O. "Understanding Multilateral Institutions in Easy and Hard Times". Annual Review of Political Science. 23 (1). 2020: 1–18. doi:10.1146/annurev-polisci-050918-042625. ISSN 1094-2939.
  3. Keohane, Robert O.; Martin, Lisa L. "The Promise of Institutionalist Theory". International Security. 20 (1). 1995: 39–51. doi:10.2307/2539214. ISSN 0162-2889. JSTOR 2539214. 2021-08-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-07.
  4. Norrlof, Carla. America's Global Advantage: US Hegemony and International Cooperation. Cambridge University Press. 2010. 30–31. doi:10.1017/cbo9780511676406. ISBN 978-0-521-76543-5. 2021-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-11.