Loqlayn

Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin.

Loqlayn (ing. log line yaxud logline) — qısametrajlı və ya uzunmetrajlı filmlərin, serialların, televiziya şoularının, romanların içində baş verən bütün hadisələrin məzmun və dinamikasını açıqlayan tək bir cümlədir (əksər hallarda 20–25 söz).^[1] O, plotlayn mərhələsindən (ssenarinin dörd cümlədə verilməsi) bir əvvəlki mərhələ hesab olunur^[2]. Loqlayn hekayənin xülasəsini verməklə kifayətlənməməli, qəhrəmanı, onun məqsədini (hədəflərini, arzularını) və qarşısındakı maneəni (təhlükəni, riski) bir cümlə ilə ümumiləşdirə bilməlidir.^[3][4] Loqlayn filmin marketinqi üçün istifadə olunan şüar (posterdə, reklamda və s.) deyildir.^[5] Loqlayn tamaşaçılar üçün deyil, minlərlə ideyanı oxumuş redaktor və prodüserlər üçün yaradılır.^[6]

Əksər hallarda loqlayn ssenaridən daha əvvəl hazır olur. Loqlayn nə qədər rahat formalaşarsa, yaxşı ssenarinin ortaya çıxma ehtimalı bir o qədər çoxalır.^[7] Loqlayn yaradan pulsuz proqram təminatları da mövcuddur.^[8]

1. Qəhrəman
2. Qəhrəmanın təsviri — Peşəsi, bacarığı, fiziki çatızmazlığı, statusunu göstərən və yaxud xarakterik xüsusiyyətlərini təqdim edən ifadə. Bu, qəhrəmanın kimliyi haqqında təsəvvür yaradır
3. Qəhrəmanın çatışmazlığı — Etik və ya psixoloji çatışmazlar (bu, metamorfoz ilə əlaqədardır)
4. Qəhrəmanın məqsədi — Məqsəd konkret, görülə bilən, ölçülə bilən, əldə edilə bilən və inandırıcı olmalıdır
5. Ehtiyac — Qəhrəmanın çatışmazlığını aradan qaldırması üçün lazım olan nəsnədir (deyilə də bilər, konteksdən anlaşıla da bilər)
6. Konflikt — Xarici və ya daxili ola bilər
7. Antaqonist — Janrdan və nəqletmədən asılı olaraq loqlaynda göstərilməyə bilər
8. Antoqonistin təsviri — Peşəsini, bacarığını, fiziki çatızmazlığını və ya statusunu göstərən və yaxud xarakterik xüsusiyyətini təqdim edən ifadə. Bu ifadə antoqonistin kimliyi haqqında bizdə təsəvvür yaradır.
9. Antoqonistin çatəşmazlığı — Etik və psixoloji çatəşmazlıq (bu antoqonistin dəyişəcəyini və ya qəhrəmanın dəyəri ilə konfllikt yaratdığını göstərmək üçün istifadə olunur)
10. Qəhrəmanı və antoqonisti təsvir edən sifətlərin konflikt yaratması. Məsələn. tənbəlşagird — tələbkar müəllim
11. Mentor və təsviri
12. Müttəfiq və təsviri
13. Mövzu (kontekstdən anlaşılır)
14. İroniya — İfadələrin hərfi mənalarına zidd olaraq işlənməsi nəticəsində yaranan incə bir istehza. Başqa sözlə, bir-birinə zidd olan iki nəsnənin bağlanması (birləşdirilməsi) nəticəsində yaranan istehza. Məsələn, "Titanik" filmi — On yeddi yaşında lüks həyata sahib aristokrat qız Titanikdə mehriban, amma kasıb bir rəssama aşiq olur.^[9]
15. Təhrikedici hadisə — buna kalalizator, taleyin çağırışı və s. də deyirlər.
16. Qoyuluş (ing: Stake) — Qəhrəmanın məqsədinə çatmayacağı təqdirdəitirəcəyi nəsnədir
17. Problem (deyilməməli, kontekstdən anlaşımalıdır)
18. 1-ci dönüş nöqtəsi — bu, loqlaynda bəzən gözlənilməz dəyişiklik (ing:twist) olaraq da qəbul olunur
19. Geri qayıda bilməmə nöqtəsi (ing: poin of no return)
20. Mərkəzi dönüş nöqtəsi
21. 2-ci fokus nöqtəsi (ölüm nöqtəsi)
22. Maneə
23. Sirr
24. Qarmaq (ing:hook) — ümumi anlayışdır. Tamaşaçının diqqətini saxlamaq üçün istifadə edilən alətdir. Maneə, sirr, təhlükə və yeni informasiya (açılıış) birlikdə "qarmaq" yaradır. Bəzi müəlliflər ironoyanı da "qarmağa" aid edirlər.
25. Təcililik elementi (ing:Ticking clock)
26. Etik seçim — dilemma olaraq görünə bilər, kontekstdən də anlaşıla bilər
27. Məkan (əgər vacibdirsə)
28. Zaman (əgər vacibdirsə)
29. Filmin dünyası (ing: setting). Birbaşa deyilə də bilər, kontekstdən də anlaşıkla bilər
30. Hədəf auditoriyası (kontekstdən anlaşılmalıdır)
31. Janr — kontekstdən anlaşılır. Bəzən isə birbaşa deyilir. Məsələn, "Film … mistik trillerdir".
32. Dramatik sual (kontekstdən anlaşılır.

• Film: Karip dənizinin quldurları: Qara mirvarinin lənəti (2003)

Dəmirçi Uill Törnir ekssentrik pirat "Kapitan" Cek Sərçə ilə birləşərək qubernatorun qızı olan sevgilisini Cekin ölümsüz keçmiş pirat müttəfiqlərindən xilas etməyə çalışır.^[10]

Bu loqlaynda olan elementlər:

1. Qəhrəman və təsviri (peşəsi) — dəmirçi Uill Törner
2. Problem — sevgilisi qaçırılıb
3. Məqsədi — sevgilisini xilas etmək
4. Təhrikedici hadisə — sevgilisinin piratlar tərəfindən qaçırılması (kontekstdən aydın olur)
5. Qoyuluş — sevgilisinin həyatı
6. Sevgilisinin təsviri — qubernatorun qızı
7. Müttəfiq və təsviri (1) — ekssentrik pirat "kapitan" Cek Sərçə
8. Müttəfiq və təsviri (2) — qubernator (bu, həm də onun təsviridir)
9. Antaqonist və təsviri — ölümsüz piratlar

• Film: Evdə tək (1990)

Milad tətili zamanı Parisə səfər edən ailəsi tərəfindən təsadüfən unudularaq evdə tək qoyulan səkkiz yaşlı xətakar uşaq evini bir cüt qarətçidən müdafiə etməyə qərar verir.^[11]

Bu loqlaynda olan elementlər:

1. Qəhrəman və təsviri — səkkiz yaşlı xətakar uşaq
2. Problem — uşağın ailəsi tərəfindən unudularaq evdə tək qalması
3. Təhrikedici hadisə — qarətçilərin bu evi qarət etməyə qərar vermələri
4. Məqsəd — evini qarətçilərdən qorumaq
5. Antoqonist — iki qarətçi
6. Maneə — uşağın və müdafiəsiz olması
7. Qoyuluş — ev
8. Zaman — Milad ərəfəsi. Loqlaynda Paris şəhəri ona görə vurğulanır ki, Milad ərəfəsində Parisdən evə qayıtmaq xeyli zaman alacaq və uşaq bu müddətdə tək olacaq
9. İroniya — valideynlər övladını evdə unudurlar; müdafiəyə ehtiyacı olan uşaq evin müdafiəçisinə çevrilir.
10. Dramatik sual — uşaq evini qarətçilərdən qoruya biləcəkmi?
11. Janr — komediya, ailə

• Sinopsis