Müstəcib Ülküsal

Müstəcib Ülküsal (1899, Dobruca[d] – 10 yanvar 1996, İstanbul) — krım tatar ictimai xadimi, Emel jurnalının yaradıcısı və naşiri.

Müstəcib Ülküsal
Emel jurnalında nekroloq
Emel jurnalında nekroloq
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1899
Doğum yeri
Vəfat tarixi 10 yanvar 1996(1996-01-10)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı  Türkiyə
Fəaliyyəti yazıçı, jurnalist

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

XIX əsrin ortalarında əcdadlarının Krımdan köçdüyü Rumıniyanın Dobruca əyalətində anadan olmuşdur.

1917-ci ildə Krımda Krım Tatar hökumətinin qurulduğunu öyrənəndə, dostları ilə Krıma gəlmiş və Foti Sala (indiki Qolubinka) kəndində müəllim işləməyə başlamışdır. Döyüşlər Krıma yaxınlaşdıqda, Avropaya qayıtmalı olur və Rumıniya və Bolqarıstanda yaşayır. Buxarest Universitetinin hüquq fakültəsini bitirmişdir, hüquqşünas kimi işləyirdi.

"Tonquç" ("İlkin") mədəniyyət mərkəzini yaradır, 1930-cu ildə dostları ilə birlikdə "Emel" ("Həmlə") jurnalını nəşr etməyə başladı.

1941-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Türkiyəyə köçdü. 1941-ci ilin aprel ayında Türkiyə vətəndaşlığını alır və ömrünün sonuna qədər burada yaşayır.

1942-ci ildə o, Cəfər Seyidəhməd ilə Berlinə gələrək, Krımda Milli Krım Tatar hökumətinin yaradılmasını israr edir, lakin onun bu təklifi anlayışla qarşılanmadığından Türkiyəyə qayıdır.[1] Daha sonra türk mətbuatında Krım tatarlarının deportasiyası və kommunist rejimli ölkələrdə (Rumıniya, Bolqarıstan) onlara qarşı edilən repressiyalar barədə məqalələr dərc edir.

1960-cı ilin noyabr ayında bir qrup Krım tatarının təşəbbüsü ilə müharibədən əvvəlki nəşrin davamı olaraq Emel jurnalı Ankarada nəşr olunmağa başladı. Müstəcib Ülküsalın məqalələri qəzetdə nəşr olunurdu. 1976-cı ildə təqaüdə çıxdı.

10 yanvar 1996-cı ildə İstanbulda vəfat etmişdir.

Biblioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Dobruca ve Türkler
  • Dobruca’daki Kırım Türklerinde Atasözleri ve Deyimler
  • II.Dünya Savaşında (1941-1942) Berlin Hatıraları ve Kırım Kurtuluş Davası
  • Kırım Türk Tatarları (Dünü - Bugünü - Yarını) adlı dört kitabı
  • Gagauzların Aslı

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Заложники войны: оккупация Крыма (1941—1944)". 2022-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-12.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]