Metiltsikloheksan
Metiltsikloheksan (heksahidrotoluol) — kimyəvi formulu C7H14 -dür. Tsikloheksanın ən sadə birəvəzli homoloqudur.
| Metiltsikloheksan | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Sistematik adı | metiltsikloheksan |
| Kimyəvi formulu | C₇H₁₄[1] |
| Molyar kütlə | 98,19 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 0,77 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | −126,3 °S |
| Qaynama nöqtəsi | 101 °S |
| Buxarın təzyiqi | 37 ± 1 mm Hg[2] |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 108-87-2 |
| PubChem | 7962 |
| SMILES | CC1CCCCC1 |
| RTECS | GV6125000 |
| ChEBI | 165745 |
| ChemSpider | 7674 |
Metiltsikloheksanın izomeri yoxdur. Onun ikiəvəzli homoloqu dimetiltsikloheksanın, habelə hər hansı başqa ikiəvəzli tsikloheksan törəməsinin dörd izomeri ola bilər.
![{\displaystyle {\mathsf {C_{6}H_{11}CH_{3}{\xrightarrow[{}]{t,p,Ni}}C_{6}H_{5}CH_{3}+3H_{2}}}.}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/885d067aa6cff247f30f0aebc62441ead3b87abf)
Alınması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Metiltsikloheksan neft məhsullarının tərkibində olur. Toluolu hidrogenləşdirməklə almaq olar.
![{\displaystyle {\mathsf {C_{6}H_{5}CH_{3}+3H_{2}{\xrightarrow[{}]{t,p,Ni}}C_{6}H_{11}CH_{3}}}.}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6d40dd9f6ead4141b9f0a09703e923a8a1f89f71)
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- M.Mövsümzadə "Üzvi kimya", Maarif-1966.