Mixal Qornik
Mixal Qornik (y.sorb Michał Hórnik, alm. Michael Hornig; 1 sentyabr 1833[1] – 22 fevral 1894[1], Bautzen, Saksoniya) — Sorb alimi, din xadimi və 19-cu əsr Sorb ədəbiyyatının ən mühüm himayədarlarından biri.
| Mixal Qornik | |
|---|---|
| y.sorb Michał Hórnik, alm. Michael Hornig | |
 Mixal Qornik (1884) | |
| Doğum tarixi | 1 sentyabr 1833[1] |
| Vəfat tarixi | 22 fevral 1894[1] (60 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | dilçilik |
| Üzvlüyü |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mixal Qornik 1833-cü ildə Kamenets yaxınlığındakı Vorkletsy kəndində anadan olub. Qornik 1847-ci ildə Bautzendə orta məktəbi bitirdikdən sonra Praqadakı Sorb seminariyasına daxil olub. Qornik həmçinin Lesser Town Gimnaziyasında və Çarlz Universitetinin İlahiyyat fakültəsində təhsil alıb. Praqada oxuyarkən Sorbia seminariyasında fəaliyyət göstərən "Serbovka" tələbə dərnəyinin üzvü, sonra isə rəhbəri olub. 1852-ci ildə "Tydźeńske Nowiny" qəzetində ilk ədəbi əsəri olan "Brançeleji" nəşr etdirdi. Praqada tələbə olarkən o, Serbovka qardaşlığı tərəfindən nəşr olunan "Kwětki" ədəbi jurnalında 40-a yaxın şeir və tərcümələrini, o cümlədən "İqorun kampaniyası haqqında nağıl"ın Yuxarı Sorb dilinə tərcüməsini dərc etdirib.[2] 1856-cı ildə vətənə qayıdır və 24 sentyabr 1856-cı ildə keşiş təyin edilir. 1871-ci ildə Bautzendəki Müqəddəs Məryəm kilsəsinin rektoru təyin edilir. O, 1890-cı ilə qədər bu vəzifədə olub. 1890-cı il oktyabrın 24-də o, Müqəddəs Pyotr Katedralinin fəslinin konstruksiya və kanonunun qiymətləndiricisi təyin edilib. 1860-cı illərdən Qornik serblərinin mədəni və ictimai həyatında fəal iştirak etmişdir. 1859–1894-cü illərdə Bautzendəki Katolik Pedaqoji Məktəbində Yuxarı Sorbiada dərs demişdir. [3]1858-ci ildə "Matitsa Serbian" Sorb milli mədəni-maarif cəmiyyətinin katibi oldu. 1873-cü ildən sədr müavini, 1882-ci ildə isə cəmiyyətin sədri seçilib. 1868–1894-cü illərdə "Časopis Maćicy Serbskeje" jurnalının redaktoru, 1880–1882-ci illərdə isə aşağı sorb dilində "Pratyja" ədəbi jurnalının redaktoru olmuşdur. 1889-cu ildə o, katolik kilsələrində istifadə etmək üçün Yuxarı sorb dilində dualar və ilahilər toplusunu nəşr etdirdi "Wosadnik". O, 1894-cü il fevralın 22-də Bautzendə vəfat etmişdi.
Mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]1889-cu ildə Sakson Kralı Albert Mixal Qorniki 1-ci dərəcəli Cəngavər Xaçı ilə təltif etmişdi.[4].
Xatirə
[redaktə | mənbəni redaktə et]1956-cı ildə Rekelvits sakinləri Mixal Qornikə abidə ucaltdılar, Bautzen və Krostvitsdəki küçələrə onun adı verildi.
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Trudla Malinkowa: Sorbische Denkmale. Handbuch sorbischer Gedenk- und Erinnerungsstätten. Domowina Verlag, Bautzen 2022, ISBN 978-3-7420-2647-7, S. 36–38, S. 153–156.
- Manfred Thiemann (Hrsg.): Sorben. Ein kleines Lexikon = Serbja. Domowina-Verlag, Bautzen 1989, ISBN 3-7420-0405-0.
- Редакция журнала. Михаил Горник (некролог) // Всемирная иллюстрация : jurnal. — 1894. — Т. 51, № 1311. — С. 171–172, 174.
- Гугнин А. А., Введение в историю серболужицкой словесности и литературы от истоков до наших дней, Российская академия наук, Институт славяноведения и балканистики, научный центр славяно-германских отношений, М., 1997, səh. 32, 95, 105, 112, 117, 122, 150, ISBN 5-7576-0063-2
- H. Imiš, Wopomnjeńska rěč, Časopis Maćicy Serbskeje, 1894, səh. 70–72
- Ernst Muka, Nekrolog XXXI, Časopis Maćicy Serbskeje, 1895, səh. 145–157