Orta qulaq

Orta qulağa (lat. auris media) təbil boşluğu, eşitmə (Evstax) borusu, və qulaq sümükcükləri aiddir. Təbil boşluğu və ya orta qulaq boşluğu - lat. cavum tympani 1sm2 həcmində olub gicgah sümüyünün daşlıq hissəsində daxili qulaqla xarici qulaq arasında yerləşmişdir. Orta qulağın altı divarı vardır.

Orta qulaq
Latınca auris media
Qrey subyekt 230 1037
Sistem Duyğu-hissiyyat
Üzv Müvazinət-eşitmə
Sinir Dil-udlaq
MeSH Middle+ear
Dorlands/Elsevier Middle ear

Divarları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Bayır zarlı divar - lat. paries membranaceus qulaq pərdəsi və gicgah sümüyü pulunun bir hissəsitəşkil edir.Təbil boşluğunun qulaq pərdəsindən yuxarı olan qisminə təbilüstü cib - lat. recessus epitympanicus deyilir.
  2. İçəri divar daxili qulağa söykəndiyi üçün labirint divarı - lat. paries labyrinticus adlanır. Bunun mərkəyində bir hündürlük - lat. promontorium vardır. Bundan aşağı və dala ilbiz pəncərəsi - lat. fenestra cochleae (fenistra rotunda-BNA) yerləşmişdirki bu da ilbiz başlanğıcına açılır və özü də ikinci qulaq pərdəsi - lat. membrana tympani secundaria deyilən zar ilə örtülmüşdür. Həmin hündürlüyün yuxarısında dəhliz pəncərəsi (oval pəncərə) - lat. fenestra vestibuli (fenestra ovalis-BNA) yerləşmişdir; bu pəncərə dəhliz labirintinə açılır və qulaq sümükcüklərindən üzəngi əsası ilə tutulmuşdur. Dəhliz pəncərəsindən yuxarı və bir qədər dala üz siniri kanalının divarı tərəfindən əmələ gəlmiş hündürlük - lat. prominentia canalis fascialis yerləşmişdir.
  3. Dal məməyəbənzər divar - lat. paries mastoideus gicgah sümüyünün məməyəbənzər çıxıntısına doğru baxır. Uzərində mağara girəcəyi - lat. aditus ad atrium və bir qədər aşağıda hündürlük - lat. eminentia pyramidalis yerləşmişdir.
  4. Təbil boşluğunun ön divarını - lat. paries caroticus yuxu kanalının divarı təşkil edir. Bu divarın yuxarı hissəsində eşitmə borusunun daxili dəliyi - lat. ostium tympanicum tubae auditivae açılır.
  5. Yuxarı divarı (təbil boşluğu damı) - lat. paries tegmentalis çox nazik olub təbil boşluğunu kəllə boşluğundan ayırır və gicgah sümüyünün daşlıq hissəsinin lat. tegmen tympani deyilən nahiyəsinə müvafiqdir.
  6. Aşağı vidaci divarı (təbil boşluğunun dibi) - lat. paries jugularis kəllə əsasında, vidaci çuxura bağır.

Qulaq sümükcükləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Çəkic sümükcüyü
border=none Əsas məqalə: Zindan sümükcüyu
border=none Əsas məqalə: Üzəngi sümükcüyü

Orta qulaq əzələləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təbil boşluğunda iki kiçicik əzələ vardır. Üzəngi əzələsi (lat. m. stapedius) təbil boşluğunundal divarında yerləşir.

border=none Əsas məqalə: Üzəngi əzələsi
border=none Əsas məqalə: Qulaq pərdəsini gərginləşdirən əzələ

Mənbələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • İnsanın Normal Anatomiyası, K. Balakişiyev, 1980, Maarif, III cild, səh. 337-338, UB-999,  (az.)