Petteri Orpo

Antti Petteri Orpo (d. 3 noyabr 1969), 20 iyun 2023-cü ildən etibarən Finlandiyanın Baş naziri vəzifəsini icra edən Finlandiyalı siyasətçidir.^[1] 2016-cı ildən Milli Koalisiya Partiyasının sədridir.^[2]

Petteri Orpo
Antti Petteri Orpo
Petteri Orpo 2023-cü ildə
Finlandiyanın Baş naziri
Vəzifədədir
20 iyun 2023-cü ildən
Əvvəlki	Sanna Marin
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Antti Petteri Orpo
Doğum tarixi	3 noyabr 1969 (54 yaş)
Doğum yeri	Köyliö, Finlandiya
Partiya	Milli Koalisiya Partiyası
Təhsili	Turku Universiteti (valtiotieteiden maisteri)
Fəaliyyəti	siyasətçi
Həyat yoldaşı	Niina Maria Kanniainen
Uşağı	2
Rütbəsi	kapitan
İmzanın şəkli
petteriorpo.fi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Petteri Orpo 3 noyabr 1969-cu ildə Finlandiyanın Köyliö şəhərində anadan olub. Atası Tuomo Orpo yerli bir iş adamı, anası Marja Orpo isə evdar qadın idi. Orpo, doğulduğu şəhərdə ibtidai və orta təhsilini tamamladıqdan sonra Turku Universitetində siyasi elmlər üzrə təhsil alıb və 2002-ci ildə magistr dərəcəsi ilə məzun olub.^[2]

Orpo siyasi karyerasına Milli Koalisiya Partiyasında başladı və sürətlə partiya daxilində irəlilədi. Gənc yaşlarından etibarən siyasətə olan marağı və liderlik qabiliyyəti ilə seçilən Orpo, partiyanın gənclər təşkilatında fəal rol oynadı. 2008-2012-ci illərdə Turku Şəhər Şurasının üzvü olaraq yerli siyasətdə təcrübə qazandı.^[2] 2011-ci ildə Finlandiya Parlamentinə (Eduskunta) seçilərək milli səviyyədə siyasi fəaliyyətə başladı.^[2]

Orpo 2014-2019-cu illərdə müxtəlif nazir vəzifələrində çalışaraq siyasi təcrübəsini daha da artırdı. 2014-2015-ci illərdə Kənd Təsərrüfatı və Meşə Naziri, 2015-2016-cı illərdə Daxili İşlər Naziri və 2016-2019-cu illərdə Maliyyə Naziri kimi vəzifələrdə çalışdı.^[2] Maliyyə naziri olduğu dövrdə Orpo Finlandiya iqtisadiyyatının sabitləşməsinə və inkişafına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirdi. Vergi sistemində islahatlar, dövlət xərclərinin azaldılması və əmək bazarının liberallaşdırılması kimi tədbirlərlə iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətini artırmağa çalışdı.

2016-cı ildə Orpo Milli Koalisiya Partiyasının sədri seçilərək partiyanın lideri oldu.^[2] Onun rəhbərliyi altında partiya 2019-cu il parlament seçkilərində ikinci yeri tutdu.^[2] Orpo, partiya daxilində birliyi və gücü təmin edərək, seçicilərə güclü bir alternativ təqdim etməyi bacardı.

2019-cu ildən 2023-cü ilə qədər Orpo Milli Koalisiya Partiyasının müxalifətdəki lideri olaraq fəaliyyət göstərdi.^[2] Bu müddət ərzində o, hökumətin siyasətlərini tənqid edib və alternativ təkliflər irəli sürdü. İqtisadi siyasətlər, sosial məsələlər və xarici siyasət kimi müxtəlif sahələrdə hökuməti sərt şəkildə tənqid edərək, seçicilərin dəstəyini qazanmağa çalışdı.

2023-cü ilin aprelində keçirilən parlament seçkilərində Milli Koalisiya Partiyası ən çox səs toplayan partiya oldu.^[2] Orpo, seçki kampaniyası boyunca iqtisadi islahatlar, vergi endirimləri və güclü bir xarici siyasət vədi verərək seçicilərin dəstəyini qazandı. 20 iyun 2023-cü ildə Finlandiyanın Baş naziri vəzifəsinə təyin edilərək ölkənin yeni hökumətini qurdu.^[2]

Orpo mərkəz sağ siyasətçi kimi tanınır.^[1] O, iqtisadi məsələlərdə maliyyə məsuliyyətinə, bazar iqtisadiyyatına və azad ticarətə inanır. Vergi yükünün azaldılması, bürokratiyanın aradan qaldırılması və sahibkarlığın təşviq edilməsi kimi tədbirlərlə iqtisadiyyatın inkişafını dəstəkləyir. Orpo həmçinin güclü müdafiə və təhlükəsizlik siyasətinin tərəfdarıdır. NATO üzvlüyünü dəstəkləyir və Finlandiyanın müdafiə qabiliyyətinin gücləndirilməsi üçün səylər göstərir. İmmiqrasiya məsələsində daha sərt siyasətin tərəfdarıdır və qanunsuz miqrasiyanın qarşısının alınması üçün tədbirlər görməyi vacib hesab edir.

Petteri Orpo 2003-cü ildən bəri Niina Maria Kanniainen ilə evlidir.^[3] Cütlüyün iki övladı var. Orpo boş vaxtlarında idmanla məşğul olmağı, xüsusilə də qaçış və xizək sürməyi sevir. Ailəsi ilə birlikdə təbiətdə vaxt keçirməkdən və dostları ilə görüşməkdən həzz alır.

1. ↑ ^{1 2} "Petteri Orpo". The World Economic Forum. İstifadə tarixi: 2023-07-17.
2. ↑ ^{1 2 3 4 5 6 7 8 9 10} "Petteri Orpo". Eduskunta. 2023-11-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-17.
3. ↑ "Kuka minä olen - Petteri Orpo". Twitter. 2024-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-17.

Petteri Orpo - The World Economic Forum (https://www.weforum.org/people/petteri-orpo/)