Petteri Orpo

Antti Petteri Orpo (d. 3 noyabr 1969), 20 iyun 2023-cü ildən etibarən Finlandiyanın Baş naziri vəzifəsini icra edən Finlandiyalı siyasətçidir.[1] 2016-cı ildən Milli Koalisiya Partiyasının sədridir.[2]

Petteri Orpo
Antti Petteri Orpo
Petteri Orpo 2023-cü ildə
Petteri Orpo 2023-cü ildə
bayraq
Finlandiyanın Baş naziri
Vəzifədədir
20 iyun 2023-cü ildən
ƏvvəlkiSanna Marin
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Antti Petteri Orpo
Doğum tarixi (54 yaş)
Doğum yeri Köyliö, Finlandiya
Partiya Milli Koalisiya Partiyası
Təhsili Turku Universiteti (valtiotieteiden maisteri)
Fəaliyyəti siyasətçi
Həyat yoldaşı Niina Maria Kanniainen
Uşağı 2
Rütbəsi kapitan

İmzanın şəkli
petteriorpo.fi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Erkən həyatı və təhsili

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Petteri Orpo 3 noyabr 1969-cu ildə Finlandiyanın Köyliö şəhərində anadan olub. Atası Tuomo Orpo yerli bir iş adamı, anası Marja Orpo isə evdar qadın idi. Orpo, doğulduğu şəhərdə ibtidai və orta təhsilini tamamladıqdan sonra Turku Universitetində siyasi elmlər üzrə təhsil alıb və 2002-ci ildə magistr dərəcəsi ilə məzun olub.[2]

Siyasi karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlk illəri və Milli Koalisiya Partiyasına yüksəlişi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orpo siyasi karyerasına Milli Koalisiya Partiyasında başladı və sürətlə partiya daxilində irəlilədi. Gənc yaşlarından etibarən siyasətə olan marağı və liderlik qabiliyyəti ilə seçilən Orpo, partiyanın gənclər təşkilatında fəal rol oynadı. 2008-2012-ci illərdə Turku Şəhər Şurasının üzvü olaraq yerli siyasətdə təcrübə qazandı.[2] 2011-ci ildə Finlandiya Parlamentinə (Eduskunta) seçilərək milli səviyyədə siyasi fəaliyyətə başladı.[2]

Nazir vəzifələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orpo 2014-2019-cu illərdə müxtəlif nazir vəzifələrində çalışaraq siyasi təcrübəsini daha da artırdı. 2014-2015-ci illərdə Kənd Təsərrüfatı və Meşə Naziri, 2015-2016-cı illərdə Daxili İşlər Naziri və 2016-2019-cu illərdə Maliyyə Naziri kimi vəzifələrdə çalışdı.[2] Maliyyə naziri olduğu dövrdə Orpo Finlandiya iqtisadiyyatının sabitləşməsinə və inkişafına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirdi. Vergi sistemində islahatlar, dövlət xərclərinin azaldılması və əmək bazarının liberallaşdırılması kimi tədbirlərlə iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətini artırmağa çalışdı.

Milli Koalisiya Partiyasının sədri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2016-cı ildə Orpo Milli Koalisiya Partiyasının sədri seçilərək partiyanın lideri oldu.[2] Onun rəhbərliyi altında partiya 2019-cu il parlament seçkilərində ikinci yeri tutdu.[2] Orpo, partiya daxilində birliyi və gücü təmin edərək, seçicilərə güclü bir alternativ təqdim etməyi bacardı.

2019-cu ildən 2023-cü ilə qədər Orpo Milli Koalisiya Partiyasının müxalifətdəki lideri olaraq fəaliyyət göstərdi.[2] Bu müddət ərzində o, hökumətin siyasətlərini tənqid edib və alternativ təkliflər irəli sürdü. İqtisadi siyasətlər, sosial məsələlər və xarici siyasət kimi müxtəlif sahələrdə hökuməti sərt şəkildə tənqid edərək, seçicilərin dəstəyini qazanmağa çalışdı.

2023-cü il seçkiləri və Baş nazirliyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2023-cü ilin aprelində keçirilən parlament seçkilərində Milli Koalisiya Partiyası ən çox səs toplayan partiya oldu.[2] Orpo, seçki kampaniyası boyunca iqtisadi islahatlar, vergi endirimləri və güclü bir xarici siyasət vədi verərək seçicilərin dəstəyini qazandı. 20 iyun 2023-cü ildə Finlandiyanın Baş naziri vəzifəsinə təyin edilərək ölkənin yeni hökumətini qurdu.[2]

Siyasi mövqeləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orpo mərkəz sağ siyasətçi kimi tanınır.[1] O, iqtisadi məsələlərdə maliyyə məsuliyyətinə, bazar iqtisadiyyatına və azad ticarətə inanır. Vergi yükünün azaldılması, bürokratiyanın aradan qaldırılması və sahibkarlığın təşviq edilməsi kimi tədbirlərlə iqtisadiyyatın inkişafını dəstəkləyir. Orpo həmçinin güclü müdafiə və təhlükəsizlik siyasətinin tərəfdarıdır. NATO üzvlüyünü dəstəkləyir və Finlandiyanın müdafiə qabiliyyətinin gücləndirilməsi üçün səylər göstərir. İmmiqrasiya məsələsində daha sərt siyasətin tərəfdarıdır və qanunsuz miqrasiyanın qarşısının alınması üçün tədbirlər görməyi vacib hesab edir.

Şəxsi həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Petteri Orpo 2003-cü ildən bəri Niina Maria Kanniainen ilə evlidir.[3] Cütlüyün iki övladı var. Orpo boş vaxtlarında idmanla məşğul olmağı, xüsusilə də qaçış və xizək sürməyi sevir. Ailəsi ilə birlikdə təbiətdə vaxt keçirməkdən və dostları ilə görüşməkdən həzz alır.

  1. 1 2 "Petteri Orpo". The World Economic Forum. İstifadə tarixi: 2023-07-17.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 "Petteri Orpo". Eduskunta. 2023-11-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-17.
  3. "Kuka minä olen - Petteri Orpo". Twitter. 2024-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-17.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Petteri Orpo - The World Economic Forum (https://www.weforum.org/people/petteri-orpo/)