Port (kompüter şəbəkəsi)

Port və ya port nömrəsikompüter şəbəkəsində əlaqənin son nöqtəsini unikal şəkildə müəyyən etmək və məlumatları xüsusi xidmətə yönləndirmək üçün təyin edilmiş nömrə. Proqram səviyyəsində, əməliyyat sistemi daxilində port xüsusi prosesi və ya şəbəkə xidmətinin növünü müəyyən edən məntiqi konstruksiyadır. Hər bir nəqliyyat protokolu və ünvan kombinasiyası üçün proqram səviyyəsində bir port ona təyin edilmiş port nömrəsi ilə müəyyən edilir. Port nömrələrindən istifadə edən ən çox yayılmış nəqliyyat protokolları Transmission Control Protocol (TCP) və User Datagram Protocol (UDP); bu port nömrələri 16 bitlik nömrələrdir.

Port nömrəsi həmişə IP ünvanı və rabitə üçün istifadə edilən nəqliyyat protokolunun növü kimi hostun şəbəkə ünvanı ilə əlaqələndirilir. Mesajın təyinat və ya mənşə ünvanını tamamlayır. Xüsusi port nömrələri xüsusi xidmətləri müəyyən etmək üçün qorunur ki, gələn paket asanlıqla işləyən proqrama yönləndirilə bilsin. Bu məqsədlə 1024-dən aşağı olan port nömrələri tarixən ən çox istifadə edilən xidmətləri müəyyən edir və onlara tanınmış port nömrələri deyilir. Daha yüksək nömrəli portlar proqramlar tərəfindən ümumi istifadə üçün mövcuddur və efemer portlar kimi tanınır.

Ümumi port nömrələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tanınmış portlar (həmçinin sistem portları kimi tanınır) 0-dan 1023-ə qədər nömrələnmiş portlardır. Bu diapazonda yeni təyinatlar üçün tələblər digər qeydiyyatlara nisbətən daha sərtdir.[1]
Tanınmış port nömrələri
Nömrəsi Təyinatı
20 File Transfer Protocol (FTP) Məlumat ötürülməsi
21 File Transfer Protocol (FTP) Komanda nəzarəti
22 Secure Shell (SSH) Təhlükəsiz Giriş
23 Telnet remote login service, unencrypted text messages
25 Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) email delivery
53 Domain Name System (DNS) xidməti
67, 68 Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP)
80 Hypertext Transfer Protocol (HTTP) World Wide Web-də istifadə olunur
110 Post Office Protocol (POP3)
119 Network News Transfer Protocol (NNTP)
123 Network Time Protocol (NTP)
143 Internet Message Access Protocol (IMAP) Elektron poçtun idarə edilməsi
161 Simple Network Management Protocol (SNMP)
194 Internet Relay Chat (IRC)
443 HTTP Secure (HTTPS) HTTP üzərində TLS/SSL
546, 547 DHCPv6 DHCP-nin IPv6 versiyası
  1. Michelle Cotton; Lars Eggert; və b. Internet Assigned Numbers Authority (IANA) Procedures for the Management of the Service Name and Transport Protocol Port Number Registry. IETF. August 2011. doi:10.17487/RFC6335. BCP 165. RFC 6335.