Qütb Minar kompleksi

Qütb Minar kompleksi Dehli şəhərinin cənub-qərbində Qütb Minar minarəsi və ətrafındakı bir neçə tarixi memarlıq abidələrindən ibarətdir.

Qütb Minar kompleksi
hind. कुत्ब
28°31′28″ şm. e. 77°11′08″ ş. u.
Ölkə	Hindistan
Şəhər	Dehli
Aidiyyatı	Dehli sultanlığı
Tikilmə tarixi	1192- 1198
Vəziyyəti	stabil
Rəsmi sayt	delhitourism.gov.in/delh…
UNESCO Ümumdünya İrsi
Tipi	Mədəni
Kriteriya	iv
Təyin edilib	1993
İstinad nöm.	233
Dövlət	Hindistan
Region	Asiya
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dehli sultanlığı dövründə tikilən bu abidələr Hint-İslam memarlığının gözəl nümunələrdir.

1993-də Ümumdünya irsi sıyahısına daxil edilmişdir.^[1]

Dehli şəhərinin işğalından sonra Sultan Qütbəddin Aybək tərəfindən 1192-1198-ci ildə tikilən Qüvvət’ül-İslam Məscidi tikilməsi ilə Qütb Minar kompleksinin əsası qoyuldu. 1235-ci ildə sultanın özü tərəfindən tikilmiş Şəmsəddin Eltutmuş türbəsi və Alaeddin Halaci tərəfindən 1311-ci ildə tikilən Alai Darvazası Qütb Minar kompleksinin ən gözəl memarlıq nümunələrindən biridir.

Alai Darvazası Qüvvət-ül-İslam məscidinin cənub tərəfində yerləşir və məscidin əsas giriş qapısıdır. Alai Darvazası 1311-ci ildə Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə tikilmişdir.

Qütb Minar minarəsi (hind. क़ुतुब मीनार)— XIII əsr memarlıq abidəsi.

1206-1210-cu illərdə Dehli sultanlığının qurucusu Sultan Qütbəddin Aybək tərəfindən tikilib. Qütb minar qülləsinin bir hissəsinin uçmasına baxmayaraq, dünyanın ən möhtəşəm minarəsidir. Minarənin hündürlüyü 73 metr, diametri 14 metrdir.^[2] Qırmızı daş və mərmərdən tikilmişdir.

72,6 metr hündürlüyündə olan və kərpicdən tikilən minarə orta əsr Hind-islam memarlığı nın ən unikal abidəsidir və YUNESCO tərəfindən qorunur. Dehli sultanlığının qurucusu Sultan Qütbəddin Aybək tərəfindən minarənin inşasına 1193-cü ildə başlayıb. Minarənin tikintisini isə varisi Şəmsəddin Eltutmuş tamamlayıb.

Dəmir sütun dünyanın ən əsas metal simvollarından biridir. Sütunun hündürlüyü 7.21 metr, ağırlığı isə 6 tondan çoxdur.Dəmir sütun 402-ci ildə II Chandraqupta (375-414) dövründə hazırlanmışdır.

1316-cı ildə Qüvvət-ül-İslam məscidinin cənub-qərbində Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə tikilən Sultan Əlaəddin mədrəsəsi hindistanda ilk müsəlman mədrəsələrindən biridir.

Alai Minar Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə Qüvvət-ül-İslam məscidinin yaxınlığında tikilmişdir. Alai Minarın hündürlüyü 24.5 metrdir. Alai Minar Xələclər sülaləsinin dövründə tikilən ən gözəl memarlıq nümunələrindən biridir.

• 
  Qütb Minar kompleksinin xəritəsi
• 
  Dağılmış Jain məbədinin heykəlləri
• 
  İmam Zamin türbəsi
• 
  Qütb Minar minarəsi
• 
  Qütb Minar kompleksinin içi
• 
  Qütb Minar kompleksinin içi
• 
  Qütb Minar kompleksi Alai darvazası

• Qütb Minar minarəsi

• Entry in the UNESCO World Heritage Site List
• Qutub Minar Arxivləşdirilib 2015-07-23 at the Wayback Machine
• Quwwat Al-Islam Mosque Arxivləşdirilib 2021-02-20 at the Wayback Machine
• Corrosion resistance of Delhi iron pillar Arxivləşdirilib 2004-01-06 at the Wayback Machine
• Nondestructive evaluation of the Delhi iron pillar Current Science, Indian Academy of Sciences, Vol. 88, No. 12, 25 June 2005 (PDF)
• Photo gallery of the Qutb complex