Qaraciyər transplantasiyası

Qaraciyər transplantasiyası[1] və ya qaraciyər köçürülməsi — donordan götürülmüş tam qaraciyər və ya onun bir hissəsinin respiyentə – qaraciyər patologiyalı (bura uşaqlarda əsasən öd yollarının qüsurlu inkişafı, yeniyetmələrdə maddələr mübadiləsi pozğunluqlu patalogiyalar, böyüklərdə qaraciyər serrozunun son həddi daxildir.) xəstəyə cərrahi yolla köçürülməsi əməliyyatı.[2]

Qaraciyər transplantasiyası
XBT-10-PKS 0FY00Z0
XBT-9 50.5
MeSH D016031
MedlinePlus 003006
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əməliyyatın gedişi[3]

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əməliyyatı şərti olaraq iki azad edilmə və köçürülmə mərhələlərə bölmək olar.

Orqanın götürülməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qaraciyər köçürülməsi əməliyyatı ilk olaraq respientin (yəni orqan köçürülənin) qarın boşluğunun yarılması, xəstə qaraciyər ətraf birləşdirici toxuma və strukturlardan, aparıcı və gətirici damarlar, sinirlərdən azad edilir. Daha sonra ümumi öd axacağını (lat. ductus choledochus) mumkün qədər qaraciyərə yaxın hissədən kəsərək azad edilir. Növbəti addım qaraciyər arteriyasının (lat. a. hepatica propria) sıxaca alınması, və aşağı boş venaqapı venasının qaraciyər səviyyəsindən kəsilib azad edilməsindən ibarətdir. Beləliklə xəstə qaraciyər tamamilə azad edilərək bədəndən xaric edilərək köcürüləcək qaraciyər üçün azad edilmiş olur.

Orqanın köçürülməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu andan etibarən donor üzvün nəqlinə başlanılmış olunur. İlk olaraq aşağı boş venaya, sonra isə nəql olunan qaraciyərin qapı venası və arteriyası respientin eyni adlı damarlarına tikilərək calaşdırılır. İlkin mərhələdə sıxaca götürülmüş damarlar azad edildikdən sonra qaraciyərin qan təchizatı bərpa edilmiş olunur. Sonra isə hemostaz aparılır yəni damar tikişləri və toxumalar səviyyəsində üzə çıxan mümkün qanaxmalar durdululur. Bundan sonra respientin öd axacağı donor qaraciyərin öd axacağı ilə tikilərək calaaşdırılır. Əməliyyat tikiş qoyulmuş damarlar nahiyyəsinə drinajların qoyulması və qarın boşluğunun qat-qat tikilərək bağlanması ilə yekunlaşmış olur.

  • Bechstein WO, Wullstein C et al.: Transplantation abdomineller Organe – was gibt es Neues? Unimed Verlag, Bremen 2005
  1. N. Y. Bayramov. Qaraciyərin cərrahi xəstəlikləri (PDF). Bakı: Print-Qismət. 2012. 327. ISBN 978-9952-460-27-8.
  2. Siewert, Chirurgie 8. Auflage
  3. Bechstein WO, Wullstein C et al.: Transplantation abdomineller Organe – was gibt es Neues? Unimed Verlag, Bremen 2005

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]