Retinopatiya

Retinopatiya — görmə qabiliyyətinin pozulmasına səbəb ola bilən gözün torlu qişasının hər hansı zədələnməsi.[3] Damar patologiyaların nəticəsi olan torlu qişanın qanlanmasının pozulması buna əsas səbəb ola bilər.[4]

Ретинопатия
XBT-10 H35.-H35.2
XBT-10-KM H35.9
XBT-9 362.0-362.2
XBT-9-KM 362.9[1][2], 362.89[2]
OMIM 162080
MeSH D012164
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Retinopatiya çox vaxt hipertoniya, şəkərli diabet və digər sistem xəstəliklərinin ağırlaşması nəticəsində baş verir.

Retinopatiyanın inkişafı görmə qabiliyyətinin pisləşməsinə və ya tam itməsinə səbəb olur. Xəstəlik dünya üzrə korluğun təxminən 5%-ni təşkil edir və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən prioritet göz xəstəliyi kimi təyin edilmişdir.[5]

Simptomları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bir çox insanlarda xəstəlik simptomsuz keçir. Simptomlar ümumiyyətlə ağrısızdır və aşağıdakıları əhatə edir:

  • Vitreus qanaxması
  • Göz qabağına gələn kiçik hissəciklər
  • Görmə zəifləməsi
  • Gözlərə "pərdə düşür"

Diaqnostikası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Göz müayinəsi zamanı retinopatiya oftalmoloq və ya optometrist tərəfindən müəyyən edilir. Bu diaqnozu qoymaq üçün klinisist gözün arxasındakı retinanı yoxlamalıdır. Retinanı öyrənməyin bir neçə yolu var. Klinisist işıq altında göz bəbəyinə baxaraq birbaşa retinaya baxa bilər. Əksər hallarda həkim vizualizasiyanı yaxşılaşdırmaq üçün göz bəbəyini genişləndirir.[6]

Göz dibinin stereoskopik fotoşəkili retinopatiya diaqnozu üçün qızıl standartdır.

Müalicəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lazer fotokoaqulyasiya terapiyası bir çox retinopatiya növləri üçün standart müalicədir. Sübutlar göstərir ki, lazer terapiyası ümumiyyətlə təhlükəsizdir və oraqvari hüceyrəli və diabetik retinopatiyada vizual simptomları yaxşılaşdırır.[7][8]

Epidemiologiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Retinopatiyanın yayılmıasının 2 əsas səbəbi var: diabetik retinopatiya və vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrin retinopatiyası. Diabetik retinopatiya dünyada hər il təxminən 5 milyon insana və təxminən 50000 vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrə retinopatiya təsir edir..[5][9]

Hipertonik retinopatiya, diabeti olmayan bütün yetkinlərin 3-14%-nə təsir edən növbəti ümumi səbəbdir.[10]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Disease Ontology (ing.). 2016.
  2. ↑ 1 2 Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
  3. ↑ "Definition of RETINOPATHY". www.merriam-webster.com (ingilis). 2017-03-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-01.
  4. ↑ Robbins; Coltran. Pathologic Basis of Disease. Philadelphia, PA: Elsevier. 2010. 1616–1617. ISBN 978-1-4160-3121-5.
  5. ↑ 1 2 "WHO | Priority eye diseases". www.who.int. March 22, 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-03.
  6. ↑ "Diabetic retinopathy: Screening". www.uptodate.com. 2017-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-07.
  7. ↑ Evans, J. R.; Michelessi, M.; Virgili, G. "Laser photocoagulation for proliferative diabetic retinopathy | Cochrane". The Cochrane Database of Systematic Reviews (ingilis). 2014 (11). 2014: CD011234. doi:10.1002/14651858.CD011234.pub2. PMC 6823265. PMID 25420029. 2021-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-27.
  8. ↑ Myint, Kay Thi; Sahoo, Soumendra; Thein, Aung Win; Moe, Soe; Ni, Han. "Laser therapy for retinopathy in sickle cell disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2022 (12). 2022-12-12: CD010790. doi:10.1002/14651858.CD010790.pub3. ISSN 1469-493X. PMC 9744465 (#bad_pmc). PMID 36508693 (#bad_pmid).
  9. ↑ "Retinopathy of Prematurity – Europe". American Academy of Ophthalmology. 2013-11-07. 2017-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-03.
  10. ↑ "Retinal Physician -". www.retinalphysician.com (ingilis). 2017-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-03.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]