Ritsvil (Vaşinqton)
Ritsvil (ing. Ritzville) — ABŞ-nin Vaşinqton ştatının Adams qraflığında şəhər. 2010-cu il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən yaşayış məntəqəsinin əhalisi 1 673 nəfər olmuşdur.[3] Adams qraflığının paytaxtıdır.
| Şəhər | |
| Ritsvil | |
|---|---|
| ing. Ritzville | |
 | |
| 47°07′39″ şm. e. 118°22′48″ q. u. | |
| Ölkə |
 ABŞ |
| Ştat | [[Vaşinqton]] |
| Qraflıq | [[Adams]] |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 17 iyul, 1890 |
| Sahəsi | 4.4[1] |
| Mərkəzin hündürlüyü | 554[2] |
| İqlimi | Yarımsəhra |
| Saat qurşağı | UTC−8 , yayda UTC−7 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 1 673 [3] nəfər (2010) |
| Sıxlığı | 380.2 nəf./km² |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +1 509 |
| Poçt indeksi | 99169 |
| Digər | |
| ritzville-wa.us (ing.) | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]İndiki Ritsvil ərazinə yaxın yerdə məskunlaşan ilk şəxslərdən olan Flip Rits burada 1878-ci ildə gəlmişdi. 1880-ci ildə burya gələn Vilyam Makkey bir il sonra burda 8 otaqlı ilk binanı inşa etdi. O, bu binanı yaxınlıqda işləyən dəmiryolu fəhlələrinə icarəyə verirdi. Tezliklə Makkey ikinci binanı da tikərək burada dükkan açdı. 1881-ci ilin sonlarında isə dəmiryolu çəkilişi bitdi və The Northern Pacific Railway burada depo məqsədi ilə üçüncü binanı tikdi. 1882-ci ilin yazında artıq burada 50 nəfər əhali vardı. 1883-cü ildə 17 Volqa alman ailəsi Rusiyadan bura köçdü. Onların buranı seçməkdə əsas səbəbləri buranın torpağının münbit olması idi. 1882-ci ildə Ritsvildə böyük yanğın oldu. Yanğın nəticəsində otel, poçt məntəqəsi, dükkan və digər bəzi binalar yandı. Lakin qısa müddətdə kərpiç binalar tikildi. 1884-cü ildə Vitmen qraflığı əsasında Adams qraflığı yaradıldıqdan sonra Ritsvil yeni qraflığın paytaxtı oldu. Ritsvil 1888-ci ildə şəhər kimi qeydə alındı. Lakin 1889-cu ildə Vaşinqtonun ştat elan edilməsindən sonra 12 iyul 1890-cı ildə yenindən qeydə alındı. İlk mer R. J. Nirqard oldu. Həmin il məktəb binası tikilərək istifadəyə verildi. 1892-ci ildə yeni məhkəmə binası tikilərək istifadəyə verildi. 1894-cü ildə $20,000 xərc çəkilərək su infrastrukturu quruldu. 1900-cü il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən burada artıq 761 nəfər əhali vardı. 2 dekabr 1901-ci ildə daha bir qrup Volqa almanı buraya gəldi. Müxtılif illərdə meydana gələn bir neçə yanğın səbəbindən 1901-ci ildə könüllü yanğından mühafizə briqadası yaradıldı. 1905-ci ildə məhkəmə binası rekonstruksiya edildi. 1907-ci ildə kitabxana fəaliyyətə başladı. Çiçəklənmə dövrü yaşayan Ritsvildə 1910-cu ildə 1 859, 1920-ci ildə 1900, 1930-cu ildə isə 1 777 nəfər əhali vardı. Bu dövrdə iqtisadiyyatın əsasını taxılçılıq təşkil edirdi. Burada bir çox dəyirman var idi. 1955-ci ildə burada müasir binalar tikildi. Hətta Olimpiya standartlarında böyük bir hovuz da tikilmişdi. 1960-ci ildə əhali sayına görə ən yüksək rəqəmə çatdı. Bundan sonra əhalinin azalması başlandı. 18 may, 1980-cı ildə Sent Helens dağında vulkan meydana gəldi. Bunun nəticəsində şəhərə böyük ziyan dəydi.[4]
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ritsvil 47°07′39″ şm. e. 118°22′28″ q. u. (47.1275, -118.38) kordinatlarında, Spokandan 85 km cənub-qərbdə, 90-cı Ştatlararası Avtomagistral və 395-ci ABŞ Avtomagistralında yerləşir. Ümumi ərazisi 4.4 km² olub, tamamilə quru ərazisindən ibarətdir.[1]
İqlimi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Köppen iqlim təsnifatına əsasən Ritsvildə yarımsəhra iqlimi mövcuddur. Orta illik temperatur 9.2 °C-dir. Ən isti ay İyul (orta aylıq temperatur 21.3 °C), ən soyuq ay Yanvardır (orta aylıq temperatur -2.4 °C). Ən yüksək temperatur 44.4 °C (5 avqust, 1961-ci il tarixində), ən aşağı temperatur isə -31.1 °C (2 fevral, 1950-ci il tarixində ) olmuşdur. Orta illik yağıntı miqdarı 288 mm-dir.[5]
| Ritsvilin iqlimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
| Mütləq maksimum, °C | 15,6 | 18,9 | 25,0 | 33,3 | 37,2 | 42,2 | 43,9 | 44,4 | 39,4 | 33,9 | 21,1 | 16,7 | 44,4 |
| Maksimum orta, °C | 1,2 | 5,0 | 10,6 | 16,1 | 21,1 | 25,5 | 30,9 | 30,1 | 24,8 | 17,1 | 7,2 | 2,0 | 15,9 |
| Orta temperatur, °C | −2,4 | 0,7 | 4,8 | 8,7 | 13,0 | 16,9 | 21,3 | 20,7 | 16,1 | 9,7 | 2,7 | −1,4 | 9,2 |
| Minimum orta, °C | −6,1 | −3,7 | −1,1 | 1,3 | 4,9 | 8,4 | 11,6 | 11,2 | 7,4 | 2,4 | −1,9 | −4,9 | 2,4 |
| Mütləq minimum, °C | −30,6 | −31,1 | −17,8 | −11,7 | −5,6 | −1,7 | −0,6 | 0,0 | −6,7 | −15 | −25,6 | −29,4 | −31,1 |
| Yağıntı norması, mm | 35 | 28 | 25 | 20 | 23 | 20 | 9 | 10 | 13 | 23 | 39 | 42 | 288 |
| Mənbə: WeatherBase | |||||||||||||
Əhalisi
[redaktə | mənbəni redaktə et]| İllərə görə əhali | |||
|---|---|---|---|
| İl | Əhl. | %± | |
| 1900 | 761 | — | |
| 1910 | 1.859 | 0% | |
| 1920 | 1.900 | 0% | |
| 1930 | 1.777 | 0% | |
| 1940 | 1.748 | 0% | |
| 1950 | 2.145 | 0% | |
| 1960 | 2.173 | 0% | |
| 1970 | 1.876 | 0% | |
| 1980 | 1.800 | 0% | |
| 1990 | 1.725 | 0% | |
| 2000 | 1.736 | 0% | |
| 2010 | 1.673 | 0% | |
| Təxm. 2014 | 1.671 | 0% | |
| ABŞ onillik siyahıyaalma[6] 2014 Təxmini[7] | |||
2010-cu il əhalinin siyahıyaalınması
[redaktə | mənbəni redaktə et]2010-cu il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına görə burada 1 673 nəfər əhali, 751 şəxsi təsərrüfat və 444 ailə vardı. Əhalinin sıxlığı 380.2 nəfər/km²-di. Burada 902 ev var və evlərin sıxlığı 204.9/km²-di. Əhalinin etnik tərkibini 94.5%-i Ağ amerikalılar, 0.1%-i Afroamerikalılar, 0.8%-i Hindilər, 0.5%-i Asiyalılar, 2.4%-i digər irqdən olanlar və 1.7%-i isə iki və daha artıq irqdən olanlar təşkil edirdi.
751 şəxsi təsərrüfatın 23.0%-ində özləri ilə yaşayan 18 yaşından kiçik uşaq olanlar, 46.1%-ində evli ailə, 8.7%-ində əri olmayan qadın, 4.4%-ində arvadı olmayan kişi, 40.9%-ində isə ailəsi olmayanlar vardı. Şəxsi təsərrüfatın 36.2%-ində tək bir şəxs və 18.0%-ində isə tək yaşayan 65 yaşdan böyük şəxs vardı. Hər şəxsi təsərrüfatda ortalama 2.15 nəfər, hər ailədə isə ortalama 2.75 nəfər vardı.
Şəhər əhalisinin orta yaşı 48.1 idi. Əhalinin 20.6%-i 18 yaşdan kiçik, 6.4%-i 18-24 yaş arasında, 19.2%-i 25-44 yaş arasında, 30.5%-i 45-65 yaş arasında, 23.3%-i isə 65 yaşdan böyükdü. Əhalinin 48.8%-i kişi, 51.2%-i qadındı.[3]
2000-ci il əhalinin siyahıyaalınması
[redaktə | mənbəni redaktə et]2000-ci il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına görə burada 1 736 nəfər əhali, 777 şəxsi təsərrüfat və 470 ailə vardı. Əhalinin sıxlığı 394.5 nəfər/km²-di. Burada 873 ev var və evlərin sıxlığı 198.4/km²-di. Əhalinin etnik tərkibini 95.79%-i Ağ amerikalılar, 0.35%-i Afroamerikalılar, 0.58%-i Hindilər, 0.58%-i Asiyalılar, 0.86%-i digər irqdən olanlar və 1.84%-i isə iki və daha artıq irqdən olanlar təşkil edirdi.
777 şəxsi təsərrüfatın 24.1%-ində özləri ilə yaşayan 18 yaşından kiçik uşaq olanlar, 48.5%-ində evli ailə, 8.9%-ində əri olmayan qadın, 3.2%-ində arvadı olmayan kişi, 39.4%-ində isə ailəsi olmayanlar vardı. Şəxsi təsərrüfatın 36.4%-ində tək bir şəxs və 17.6%-ində isə tək yaşayan 65 yaşdan böyük şəxs vardı. Hər şəxsi təsərrüfatda ortalama 2.15 nəfər, hər ailədə isə ortalama 2.75 nəfər vardı.
Şəhər əhalisinin orta yaşı 46.0 idi. Əhalinin 21.7%-i 18 yaşdan kiçik, 5.1%-i 18-24 yaş arasında, 21.8%-i 25-44 yaş arasında, 26.3%-i 45-65 yaş arasında, 25.1%-i isə 65 yaşdan böyükdü. Hər 100 qadına 93.5 kişi, yaşı 18-dən böyük hər 100 qadına isə 86.3 kişi düşürdü.
Hər şəxsi təsərrüfatın orta illik gəliri $32,560, hər ailənin orta illik gəliri isə $40,240 təşkil edirdi. Kişilərin orta illik gəliri $32,500, qadınların orta illik gəliri isə $21,083 olmuşdu. Şəhərdə adam başına düşən illik gəlir $18,308 olmuşdu. Ailələrin 8.4%-i, əhalinin isə 14.3%-inin gəliri yoxsulluq həddinin aşağısında idi, bunların isə 20.1%-ini 18 yaşdan kiçik olanlar, 8.6%-ini isə 65 yaşdan böyük olanlar təşkil edirdi.[3]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 "2015 U.S. Gazetteer Files" (TXT) (ingilis). US Census Bureau. 2021-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr, 2015.
- ↑ "U.S. Board on Geographic Names (BGN)" (ingilis). USGS. İstifadə tarixi: 27 noyabr, 2015.[ölü keçid]
- ↑ 1 2 3 4 "American Fact Finder" (ingilis). US Census Bureau. 2015-01-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr, 2015.
- ↑ Jim Kershner. "Ritzville -- Thumbnail History" (ingilis). HistoryLink.org. 26 may, 2010. 2016-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr, 2015.
- ↑ "Ritzville, Washington Travel Weather Averages" (ingilis). WeatherBase. 2021-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr, 2015.
- ↑ United States Census Bureau. "Census of Population and Housing". February 28, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 28, 2013.
- ↑ "Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places: April 1, 2010 to July 1, 2014". May 23, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr, 2015.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Ritzville City Ritsvil şəhəri rəsmi saytı
- Ritzville Area Chamber of Commerce Arxivləşdirilib 2015-11-22 at the Wayback Machine Ritsvil ticarət palatası
- Ritzville Public Library Ritsvil ictimai kitabxanası
