Roma imperatoru

Roma imperatoru — tarixçilər tərəfindən Roma Respublikasının süqutundan sonra Roma imperiyasının hökmdarlarına müraciət etmək üçün istifadə olunan termin.

Roma imperatoru
Başçılıq edir Qədim Roma
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qədim Romada "Roma imperatoru" titulu yox idi, əksinə, bu başlıq mürəkkəb vəzifə və səlahiyyətlər toplusu üçün lazım olan stenoqram idi. Bu titulun indi populyar olmasına baxmayaraq, bu titul ilk daşıyan IX əsrin əvvəllərində I Mixail olmuş, özünü "Basileus Romaion" (romalıların imperatoru) adlandırmışdır. İmperator tituluna bənzər heç bir titul və ya rütbə yox idi, əksinə imperatorla ənənəvi olaraq bağlı olan bütün titulların mənşəyi respublika dövrünə təsadüf edir.

Roma imperatorları haqqında olan müzakirə əsasən müasir tarixçilərin öz baxış bucağından təsirlənir. Romalıların özləri müasir monarxik "imperiya" və "imperator" anlayışlarını bölüşmürdülər. Roma imperiyası mövcud olduğu müddətdə Roma Respublikasının bütün siyasi institutlarını və ənənələrini, o cümlədən senat və məclisləri saxlamışdır. Ümumiyyətlə, imperatorları de-yure hökmdarları kimi təsvir etmək olmaz. Rəsmi olaraq, imperator vəzifəsi "bərabərlər arasında birinci" (primus inter pares) hesab olunurdu və onların bir çoxu de-fakto hökmdarlara çevrilməmişdilər.

Osmanlı imperiyasında

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sultan II Mehmedin dövründə Osmanlı imperiyası 1453-cü ildə Konstantinopolu fəth etmişdir. Bu, ümumi olaraq Roma imperiyasının qəti sonu hesab edilir.[1]

1453-cü ildə Konstantinopolun fəthindən sonra Osmanlı imperiyasının sultanları daha əvvəl Konstantinopolda hökmranlıq etmiş Bizans imperatorlarının xələfi kimi qanuni Roma imperatorları olduqlarını iddia etmişdilər.[2] Mehmed Roma və Klassik Yunanıstan tarixinə böyük maraq göstərirdi. O, Yuli Sezar və Makedoniyalı İsgəndəri təqlid etməyə başlamışdı.[3]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Nicol, 1992. səh. ix
  2. ↑ Nicolle, Haldon və Turnbull, 2007. səh. 174
  3. ↑ Kumar, 2017. səh. 90

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Alston, Richard. Aspects of Roman history, AD 14–117. Psychology Press. 1998. ISBN 978-0415132374. İstifadə tarixi: 2011-08-03.
  • Barnes, Timothy. The first Emperor: the view of late antiquity // Griffin, Miriam (redaktor). A Companion to Julius Caesar. John Wiley & Sons. 2009. ISBN 978-1444308457.
  • Galinsky, Karl. The Cambridge companion to the Age of Augustus. Cambridge University Press. 2005. ISBN 978-0521807968. İstifadə tarixi: 2011-08-03.
  • Goldsworthy, Adrian. How Rome Fell: Death of a Superpower. Yale University Press. 2010. ISBN 978-0300164268.
  • Heather, Peter. The Fall of the Roman Empire. 2005. ISBN 978-0330491365. İstifadə tarixi: 2011-08-03.
  • Kazhdan, Alexander, redaktorOxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991, ISBN 978-0195046526
  • Ostrogorsky, George. History of the Byzantine State. Hussey, Joan tərəfindən tərcümə olunub. New Brunswick: Rutgers University Press. 1957.
  • Rees, Roger. Diocletian and the Tetrarchy. Edinburgh, Scotland: Edinburgh University Press. 2004. ISBN 978-0748616602.
  • Williams, Stephen. Diocletian and the Roman recovery. New York: Routledge. 1997 [1985]. ISBN 978-0415918275. İstifadə tarixi: 2011-08-03.
  • Scarre, Chris. Chronicle of the Roman Emperors: The Reign-by-Reign Record of the Rulers of Imperial Rome. London: Thames & Hudson, 1995. ISBN 0500050775 (hardcover).

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Roma imperatoru ilə əlaqəli mediafayllar var.