Süleymaniyyə Kitabxanası — 1927-ci ildə İstanbulda Süleymaniyyə Məscidi mədrəsələrində qurulan kitabxana. I Süleymanın yaratdığı kitabxana bu kitabxananın əsasını təşkil etmişdir.[1]
Kitabxanada 106 kolleksiyada 70 min cild əlyazma və ümumilikdə 120 min çap əsəri var. Bunlardan 12.000 cild kitab türkcə, 50.000 cild ərəbcə, 3680 cild kitab fars dilindədilər.[2]
Süleymaniyyə Əlyazmaları Kitabxanası ən böyük şərq kitabxanalarından biridir. Kitabxananın kolleksiyasında VIII—XIX-cu əsrlərə aid 73 minə yaxın sənəd[3] və 50 mindən çox çap kitabı var.
Süleymaniyyə kompleksi 1557-ci ildə tamamlandı. Əvvəlcə onun xüsusi kitabxanası yox idi, baxmayaraq ki, hər mədrəsənin öz kitabxanası vardır.
1924-cü ildə Sani mədrəsəsinin binası kitabxanaya, daha sonra Evvel mədrəsəsinin və ona bitişik ibtidai məktəb binası da kitabxanaya verildi. 1961-ci ildə bərpa şöbəsi yaradılmışdır.[4]
Türkiyədə tapılan və UNESCO-nun yaratdığı "Dünya yaddaşı"na daxil edilmiş 3 sənəddən biri olan İbn Sinanın əlyazmalarına da bu kitabxanada rast gəlinir. (İngilis siyahısı üçün: Dünya Reyestrinin Yaddaşı — Avropa və Şimali Amerika)
Kitabxana hər gün saat 9:00-dan 19:00-dək oxucular üçün açıqdır, giriş pulsuzdur, lakin əlyazmalarla işləmək üçün Mədəniyyət Nazirliyinin Kitabxanalar Baş İdarəsindən xüsusi icazə lazımdır.[5][6]
2001-ci ildən kitabxana fondları rəqəmsallaşdırılmağa başlayıb, 2009-cu ilə qədər isə 100.000-dən çox əsər rəqəmsallaşdırılıb.[7]
Süleymaniyyə Əlyazma Kitabxanasındakı ən qiymətli kolleksiyalar Ayasofya, Bağdadlı Vehbi, Carullah, Damat İbrahim, Esad Əfəndi, Fatih, Hacı Mahmud, Həmidiyyə, Kılıç Əli, Laləli, Rəisülküttap, Süleymaniyyə, Şehid Əli və Yeni Məscid kolleksiyalarıdır.[2] Kitabxanaya aşağıdakı kolleksiyalar daxildir:[8]
- Abdulgani Ağa kolleksiyası
- Ahmet Anlatıcı kolleksiyası
- Əli Qalip bəy kolleksiyası
- Əli Nihat Tərlan kolleksiyası
- Amcazade Hüseyin Paşa kolleksiyası
- Antalya Tekelioğlu kolleksiyası
- Arslan Kaynardağ kolleksiyası
- Əshab-I Xeyriyyə Fondunun kolleksiyası
- Aşir Əfəndi kolleksiyası
- Ayasofya kolleksiyası
- Bağdaddan Vehbi Əfəndinin kolleksiyası
- Basma Bağışlar kolleksiyası
- Carullah Efendi kolleksiyası
- Celal Ökten kolleksiyası
- Çelebi Abdullah Efendi kolleksiyası
- Çorlulu Ali Paşa kolleksiyası
- Damat İbrahim Paşa kolleksiyası
- Darü'l-Mesnevi kolleksiyası
- Denizli kolleksiyası
- Dosyalar kolleksiyası
- Dr. Ali Sevil Akay kolleksiyası
- Dr. Feyzullah Paşa kolleksiyası
- Düğümlü Baba kolleksiyası
- Efgani Şeyhi Ali Haydar kolleksiyası
- Ekrem Karadeniz kolleksiyası
- Elhac Mustafa Efendi kolleksiyası
- Erzincan kolleksiyası
- Esad Efendi kolleksiyası
- Esmihan Sultan kolleksiyası
- F. Sezai Türkmen kolleksiyası
- Fatih kolleksiyası
- Galata Mevl. Divan Edb. Mzs. kolleksiyası
- Gelibolulu Tahir Ağa kolleksiyası
- Giresun kolleksiyası
- Gülnuş Valide Sultan kolleksiyası
- H. Şemsi-Fatih Güneren kolleksiyası
- Hacı Ali Saib Efendi kolleksiyası
- Hacı Beşir Ağa kolleksiyası
- Hacı Beşir Ağa (Eyüp) kolleksiyası
- Hacı Mahmut Efendi kolleksiyası
- Hacı Reşit Bey kolleksiyası
- Hafız Ahmet Paşa kolleksiyası
- Hafid Efendi kolleksiyası
- Hafid Efendi İlavesi kolleksiyası
- Halet Efendi İlavesi kolleksiyası
- Hafız İbrahim Gürpınar kolleksiyası
- Hamidiye kolleksiyası
- Hamidiye Murakkât kolleksiyası
- Harput kolleksiyası
- Hasan Hayri Abdullah Ef. kolleksiyası
- Hasan Hüsnü Paşa kolleksiyası
- Hasib Efendi kolleksiyası
- Haşim Paşa kolleksiyası
- Hekimoğlu Ali Paşa kolleksiyası
- Hekimoğlu Ali Paşa Cami kolleksiyası
- Hidiv İsmail Paşa kolleksiyası
- Hüseyin Kazım kolleksiyası
- Hüsrev Paşa kolleksiyası
- Hz. Halid (Eyüp Camii) kolleksiyası
- Hz. Nasuhi Dergahı kolleksiyası
- İbrahim Efendi kolleksiyası
- İhsan Mahvi kolleksiyası
- İsmail Öztürk kolleksiyası
- İyd Mehmed Efendi kolleksiyası
- İzmir kolleksiyası
- İzmirli İsmail Hakkı kolleksiyası
- İzmirli Mustafa Efendi kolleksiyası
- K. Çelebi-Zade Hüsamettin kolleksiyası
- Kadı-Zade Burhaneddin kolleksiyası
- Kadı-Zade Mehmed Efendi kolleksiyası
- Kasideci-Zade S. Sırrı kolleksiyası
- Kemal Edip Kürkçüoğlu kolleksiyası
- Kılıç Ali Paşa kolleksiyası
- Lala İsmail kolleksiyası
- Laleli kolleksiyası
- Levhalar kolleksiyası
- M. Arif-M. Murad kolleksiyası
- M. Hilmi-F. Fethi kolleksiyası
- Mahmud Paşa kolleksiyası
- Mehmed Ağa Camii kolleksiyası
- Mehmed Nuri Efendi kolleksiyası
- Mehmed Nusret Giresuni kolleksiyası
- Mehmed Sefayihi kolleksiyası
- Mesih Paşa kolleksiyası
- Mihrişah Sultan kolleksiyası
- Molla Çelebi kolleksiyası
- Muammer Ülker kolleksiyası
- Muğlalı Hoca Mustafa Ef. kolleksiyası
- Murad Buhari Tekkesi kolleksiyası
- Murad Molla kolleksiyası
- Musalla Medresesi kolleksiyası
- Nafiz Paşa kolleksiyası
- Necip Erdem kolleksiyası
- Nureddin Ağa kolleksiyası
- Nuri Arlasez kolleksiyası
- Osman Huldi Öztürkler kolleksiyası
- Ömer Sindal kolleksiyası
- Pertev Paşa (Selimiye) kolleksiyası
- Pertevniyal V. Sultan kolleksiyası
- Rauf Yekta kolleksiyası
- Reisülküttap kolleksiyası
- Reşit Efendi kolleksiyası
- Rüstem Paşa kolleksiyası
- Saadeddin Mübtegi Vakfı kolleksiyası
- Saadettin Serezli-Ümit Erk kolleksiyası
- Saliha Hatun kolleksiyası
- Sami Benli kolleksiyası
- Serez kolleksiyası
- Servili kolleksiyası
- Seyyit Nazif Efendi (Hekimbaşı) kolleksiyası
- Sultan I Ahmed kolleksiyası
- Süheyl Ünver kolleksiyası
- Süleymaniye kolleksiyası
- Süleymaniye Murakkaat kolleksiyası
- Sütlüce Dergahi Elif Ef. kolleksiyası
- Şazeli Tekkesi kolleksiyası
- Şehit Ali Paşa kolleksiyası
- Şehzade Mehmed kolleksiyası
- Şerif Muhiddin Targan kolleksiyası
- Şeyhülislam Esad Efendi kolleksiyası
- Tahir Ağa Tekkesi kolleksiyası
- Tarık Gökmen kolleksiyası
- Tercüman kolleksiyası
- Tırnovalı kolleksiyası
- Turhan Valide Sultan kolleksiyası
- Uşşaki Tekkesi kolleksiyası
- Vakfı Namalum kolleksiyası
- Yabancı Diller kolleksiyası
- Yahya Tevfik kolleksiyası
- Yazma Bağışlar kolleksiyası
- Yeni Cami kolleksiyası
- Yeni Eserler kolleksiyası
- Yeni Medrese kolleksiyası
- Yozgat kolleksiyası
- Yusuf Ağa kolleksiyası
- Zühtü Bey kolleksiyası