Sabarmati çayı

Sabaramti çayı (qüc. સાબરમતી, hind. साबरमती) — Hindistanın qərb istiqamətində axan əsas çaylarından biri.[1] Çay mənbəyini Racastanın Udaipur mahalında Aravalli sıra dağlarından götürür və cənub-qərb istiqamətində 371 km məsafədə Racastan və Qucaratı keçdikdən sonra Ərəbistan dənizinin Kambey körfəzinə tökülür.[1] Çayın uzunluğu Racastan ərazisində 48 km, Qucarat ərazisində isə 323 km-dir.[1]

Sabarmati çayı
qüc. સાબરમતી, hind. साबरमती
Sabarmati çayı
Sabarmati çayı
Ölkə  Hindistan
Əyalətlər
  • Racastan
  • Qucarat
Şəhərlər
  • Əhmədabad
  • Qandhinaqar
Mənbəyi Aravalli dağları
 • Yüksəkliyi 782 m
Mənsəbi Kambey körfəzi, Ərəbistan dənizi
Uzunluğu 371 km
Su sərfi 120 ± 0,001 m³/s
Su hövzəsi Hind okeanı
Hövzəsinin sahəsi 4164 km²
Qolları Vakal, Sei Nadi, Harnav, Hatmati, Vatrak, Madhumati
Sayt [1]/ [2]
22°00′ şm. e. 72°24′ ş. u.
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hövzəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sabarmati hövzəsinin maksimum uzunluğu 300 km, maksimum eni isə 105 km-dir. Su hövzəsinin ümumi sahəsi 21674 km2-dir. Hövzənin 4124 km2-i Racastan, 18550 km2-i isə Qucarat ərazisinə düşür.[2]

Racastan ərazisində Sabarmati çayının hövzəsi orta hissədə yerləşir. Çayın hövzəsinin şərqində Banas və Mahi hövzələri, şimalında Luni hövzəsi, qərbində isə Qərbi Banas hövzəsi uzanır. Cənub sərhədləri Quracat əyalətinin sərhədidir. Sabarmati çayının hövzəsi Udaipur, Sirohi, Pali və Dunqarpur bölgələrində genişlənir. Oroqrafik xüsusiyyətinə görə hövzənin qərb hissəsi Aravalli sıra dağlarına məxsus dağlıq ərazilərlə qeyd olunur. Ərazinin şərq hissəsində mülayim şərq yamacı boyu dar allüvial düzənlik uzanır.[2]

Qolları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çayın əsas qolları aşağıdakılardır: Sei, Vakal, Vatrak, Şedhi, Harnav, Quhey, Hathmati, Kari, Meşvo, Mazam və Mohar.[1][2]

Sabarmati hövzəsində orta illik suyun həcmi 308 m3/nəfərdir və bu beynəlxalq məbləğdən (1545 m3/nəfər) əhəmiyyətli dərəcədə aşağıdır.[3]

Su anbarları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sabarmati çayı və onun qolları üzərində bir neçə su anbarı var. Daroi su anbarı əsas çay üzərində yerləşir. Hatmati su anbarı, Harnav su anbarı və Quhai su anbarı, Əhmədabadda əsas çayın yuxarı hissəsində birləşən qolların üzərində yerləşərkən, Meşvo su anbarı, Meşvo bəndi, Mazam su anbarı və Vatrak su anbarı çayın aşağı hissəsində tökülən qolların üzərində yerləşir. Kambey körfəzində Kalpasar layihəsi planlaşdırılır.

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • İnkişaf planına əsasən Sabarmati çayı yaxınlığında konstruksiya tikinti işlərinin aparılması
    İnkişaf planına əsasən Sabarmati çayı yaxınlığında konstruksiya tikinti işlərinin aparılması
  • Sabarmati çayının qolu, Harnav çayı
    Sabarmati çayının qolu, Harnav çayı
  • Sabarmati çayı 1980-ci ildə
    Sabarmati çayı 1980-ci ildə
  • 1980-ci il Əhmədabad yaxınlığında Sabarmati çayında su arabası
    1980-ci il Əhmədabad yaxınlığında Sabarmati çayında su arabası
  • Təxminən 1752-ci illərdə alman litoqrafı Filip Baldeus tərəfindən Əhmədabad və Sabarmati çayının təsviri
    Təxminən 1752-ci illərdə alman litoqrafı Filip Baldeus tərəfindən Əhmədabad və Sabarmati çayının təsviri

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Water Year Book 2011–12: Mahi, Sabarmati & Other West Flowing Rivers Arxivləşdirilib 2017-03-03 at the Wayback Machine (PDF). Gandhinagar: Central Water Commission. 2012. p. 14.
  2. ↑ 1 2 3 "Sabarmati River, INDIA" Arxivləşdirilib 2012-02-27 at the Wayback Machine. National River Conservation Directorate.
  3. ↑ Integrated Hydrological Data Book Arxivləşdirilib 2017-03-07 at the Wayback Machine (PDF). New Delhi: Central Water Commission. 2016. p. 1.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]