Sadıq Dadaşov
Sadıq Ələkbər oğlu Dadaşov (2 (15) aprel 1905, Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası – 24 dekabr 1946, Moskva) — Azərbaycan-sovet memarı, memarlıq tarixçisi, Azərbaycan sovet memarlığının banilərindən biri, professor, SSRİ Memarlıq Akademiyasının müxbir üzvü (1941), Azərbaycan SSR EA-nın akademiki (1945), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1940), SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı (1941).
| Sadıq Dadaşov | |
|---|---|
| Sadıq Ələkbər oğlu Dadaşov | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (41 yaşında) |
| Vəfat yeri | Moskva, RSFSR, SSRİ |
| Dəfn yeri | Bakı |
| Vətəndaşlığı |
 Rusiya İmperiyası→ AXC → SSRİ |
| Elm sahəsi | Memarlıq |
| Elmi adı | Akademik |
| Təhsili | |
| Tanınır | Memar |
| Mükafatları |
    |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sadıq Ələkbər oğlu Dadaşov 15 aprel 1905-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur.[1]
Sadıq Dadasov 1929-cu ildə M. Əzizbəyov adına Bakı Politexnik İnstitutunun İnşaat fakültəsini bitirmişdir.[2]
O, 1944-cü ildə Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında Memarlıq İşləri İdarəsinin ilk rəisi olmuşdur.[3]
Sadıq Dadaşov 1941-ci ildə SSRİ Memarlıq Akademiyasının müxbir üzvü, 1945-ci ildə yeni yaradılmış Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının (indiki Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası) akademiki seçilmişdir.[2]
1940-cı ildə ona Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi fəxri adı verilmiş və 1941-ci ildə SSRİ Dövlət mükafati laureatı olmuşdur.[2]
O, “Lenin” ordeni, “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni və medallarla təltif edilmişdir.[4]
Sadıq Dadaşov 24 dekabr 1946-cı ildə Moskvada vəfat etmiş, Bakıda dəfn olunmuşdur.[5]
Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sadıq Dadaşov Azərbaycan memarlıq irsinin ilk elmi tədqiqatçısıdır. O, Azərbaycan memarlığı tarixinin öyrənilməsinin əsasını qoymuş, bu məqsədlə 1934-1940 və 1944-1946 illərdə Azərbaycanın bir sıra rayonlarına elmi səfərlər təşkil etmişdir.[4]
Sadıq Dadaşov memarlıq və nəzəri əsərlərini görkəmli Azərbaycan memarı və memarlıq tarixçisi Mikayıl Hüseynovla birgə yaratmışdır. Sadıq Dadaşovun layihəsi əsasında Bakıda və respublikanın digər şəhərlərində çoxlu yaşayış, ictimai və mədəni-məişət binaları tikilmiş və bu memarlıq əsərləri Azərbaycan memarlığının inkişafında böyük rol oynamışdır.[4]
Sadıq Dadaşov 1929-1933 illərdə 23 tikilinin layihəsini vermişdir. Bunlara Bakıdakı fabrik-mətbəx (Bayılda), Azərbaycan Sənaye İnstitutunun yeni binası (indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası; hər ikisi 1932), İncəsənət işçiləri üçün ev, bir sıra yaşayış binaları kompleksi, Qazaxdakı Pedaqoji Texnikumun binası (hamısı 1933) aiddir.
Sadıq Dadaşovun əsas işləri:
- Azərbaycan Texniki Universitetinin binası (1935)
- "Nizami" kinoteatrının binası (1934)
- Bakı Musiqi Akademiyasının binası (1936)
- Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin binası (1940) və s.
Sadıq Dadaşov Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Gəncədə , 1949-cu ildə Bakıda qoyulmuş abidələrinin layihə müəllifidir.
Əsas elmi əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Памятники Азербайджанской архитектуры в Баку. Москва, 1938.
- Архитектурные памятники Баку. Москва, 1946.
- Архитектура Азербайджана III-XVIII вв., Москва, 1948.
- Архитектура Советского Азербайджана, Б. - М., 1950.
- Ансамбль дворца ширваншахов в Баку. Москва, 1956.
- Bakının memarlıq abidələri. Bakı, 1955.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvləri haqqında məlumat kitabı.(Tərtibçı: Afaq Əsədova). II, Bakı,2005
- ↑ 1 2 3 Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı-1979. səh. 312
- ↑ Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı-1979. səh. 313
- ↑ 1 2 3 Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı-1979.
- ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvləri haqqında məlumat kitabı.(Tərtibçı: Afaq Əsədova).II, Bakı,2005
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild, Bakı, 1979. səh. 312-313.
- Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvləri haqqında məlumat kitabı.(Tərtibçı: Afaq Əsədova).II, Bakı,2005