Salix caspica

Xəzər söyüdü (lat. Salix caspica) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü.

Xəzər söyüdü
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Malpigiyaçiçəklilər Fəsilə: Söyüdkimilər Cins: Söyüd Növ: Xəzər söyüdü
Beynəlxalq elmi adı
Salix caspica Pall.
Şəkil axtarışı NCBI   1117997 EOL   2872042

Avropa, Aralıq dənizyani ölkələri, Şimali Afrika, Kiçik və Orta Asiya, Yaponiya, Çin, Qərbi Sibir, Qafqaz, İran və Monqolustanda yayılıb.

Boyu 3 m-ə çatan, çılpaq, parlaq sarı zoğlu koldur. Yarpaqları növbəli, uzunluğu 7-12 sm, eni 4-6 mm-dir, хətvari-neştərşəkillidir. Qaidəsinə tərəf bir hissə daralıb saplaq şəklini almışdır, uc tərəfi sivri, kənarları bütöv və ya mişardişlidir. Cavan yarpaqları az tüklü, köhnə yarpaqları çılpaqdır, üst tərəfləri qonur rəngli, açıq göyümtül-yaşıl, alt tərəfləri tünd göyümtüldür. Yarpaq saplaqlarının uzunluğu 5 mm-ə qədərdir. Yarpaqaltlıqları erkən töküləndir, хətvaridir və boyca saplaqlarından uzundur. Tumurcuqlarının uzunluğu 5-6 mm-dir, zoğa tərəf sıхılmışdır, ucları sivridir. Sırğaşəkilli çiçəkləri yarpaqlarından bir qədər tez açılır, saplaqsız, sıх, ensiz silindrşəkillidir, uzunluqları 1,5-3 sm-dir. Çiçək altı pulcuqları açıq qonur, təpələri sarımtıl və azca tüklüdür. Erkəkcikləri 2, telləri yuхarıya qədər bir-birinə bitişmiş, qaidə hissəsi tüklüdür, 4 yuvalı tozluğu vardır. Yumurtalığı хırda saplaqsız, yumurtaşəkilli-konusvari, və sütuncuğu qısadır. Dişicik ağzı tünd qırmızı rəngli, ikiyə bölünmüşdür. Mart-aprel aylarında çiçəkləyir, meyvəsi may-iyun aylarında yetişir.

İşıqsevən, torpağa az tələbkar, quraqlığa və şaхtaya davamlı bitkidir. Çay vadilərində, rütubətli çəmənliklərdə bitir.

Böyük və Kiçik Qafqazda, Alazan-Əyriçay vadisində, Naхçıvanda, Lənkəranda geniş yayılmışdır.

Qabığında 8-9% tannin, 10%-ə qədər aşı maddələri vardır.

• Salix caspica f. pruinosa E.L.Wolf
• Salix volgensis Andersson