Sevastopol döyüşü (1854-1855)

Sevastopol döyüşü (ing. Siege of Sevastopol; rus. Оборона Севастополя/Rom: Oborona Sevastopolya; türk. "Sivastopol Savunması") — Krım müharibəsi zamanı 17 oktyabr 1854 – 11 sentyabr 1855-ci il tarixləri arasında Osmanlı İmperiyası və Sardiniyanın fəal dəstəyi ilə Böyük Britaniya və Fransa qüvvələrinin Sevastopolda Rus İmperator Qüvvələrinə qarşı apardığı döyüşdür.

Sevastopol döyüşü
Krım müharibəsi
Franz Roubaundun yağlı boya tablosu Sevastopol mühasirəsi
Franz Roubaundun yağlı boya tablosu Sevastopol mühasirəsi
Tarix 1854
Yeri Krım yarımadası
Münaqişə tərəfləri

Fransa Fransız İmperiyası
 Böyük Britaniya
 Osmanlı imperiyası
Sardinya-Piemonte Krallığı

Rusiya imperiyası

Komandan(lar)

 Osmanlı imperiyası Ömər Lütfi Paşa

Vladimir Kornilov †
Eduard Totleben
Pavel Naximov

Tərəflərin qüvvəsi
  • oktyabr 1854: 67.000[1]
  • iyul 1855 ümumi qüvvə: 175.000:[2]
  • Fransız: 75.000
  • Britaniyalı: 35.000
  • Osmanlı: 60.000[3]
  • Sardinyalı: 15.000
  • Avqustun əvvəlləri:
  • Britaniya-Osmanlı qüvvələri: 22.000
  • Alman: 9.000
  • İsveçrəli: 3.000
  • Polşalı: 1.500
  • İtalyan: 2.000[4][5]
  • İstanbuldakı Fransız ehtiyatları: 30.000
  • Maltadakı Britaniya ehtiyatları: 15.000+
  • Oktyabr 1854: 36.600 və ya 38.000[6]
  • May 1855: 43.000 digər cəbhələrdə, 42.000 Krım cəbhəsində, 8.886 dəniz qüvvələri.
  • Yunan könüllülər[7]
İtkilər
  • Fransız: 10.240 nəfər hərbi əməliyyatlar zamanı ölüb, 20,000 nəfər yaralanma nəticəsində ölüb, 75.000 nəfər xəstəliklər nəticəsində ölüb
  • Britanyalı: 2.755 nəfər hərbi əməliyyatlar zamanı ölüb, 2,019 nəfər yaralanma nəticəsində ölüb, 16.323 nəfər xəstəliklər nəticəsində ölüb
  • Sardinyalı: 2.050 nəfər bütün səbəblərə görə ölüb[8]
  • Ümumi ölümlər: 128.387

Ümumi: 102.000 nəfər[9]

Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Oktyabrın əvvəllərində fransız və ingilis qoşunları Baliklavadakı bazalarından hərəkətə keçərək Sevastopolun cənubundakı Xersones təpəsi boyunca mühasirə xətti yaratmağa başladılar. Əsgərlər redutlar, batareyalar və səngərlər qazmağa başladılar.

Rusiya İmperatoruda Sevastopol istehkamını müdafiə etmək üçün Qara dəniz donanmasının döyüş gəmilərinin silahlarından və matroslarından istifadə etmişdir.

Balaklava limanı və Sevastopola gedən yol

Mühasirənin britaniyalılar baxımından nəticələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Britaniya imperiyanın bir neçə mühüm şəhərlərinin hər birinə bir cüt top göndərmişdir. Bundan əlavə olaraq, bir çox toplar Sandhurst Hərbi Akademiyasına və Vulviç Hərbi Akademiyasına göndərilmişdir. Bu toplar hal-hazırda da Sandhurst Hərbi Akademiyasında yerləşir. İkinci Dünya müharibəsindən sonra bu topların adı dəyişdirilmiş və Vaterloo və digər döyüşlərdən sonra qalmış olan topların bir hissəsi Köhnə Kollecin qarşısından yığışdırılmışdır.[10][11] Ek olarak, birçok top Sandhurst Askeri Akademisine

İngilis hərbi mərasimlərində istifadə edilən bir çox Cascabel (uzun top atışları həyata keçirməyi bacaran qabaqdan yükləməli ağır toplar) müsadirə edilmiş və Britaniya Silahlı Qüvvələrin Şücaət mükafatı ilə təltif edilmişdir.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Bellamy, Christopher. Richard Holmes (redaktor). The Oxford Companion to Military History: Crimean War. Oxford University Press. 2001. ISBN 0-19-866209-2.
  2. ↑ Советская Военная Энциклопедия, М., Воениздат 1979, т.7, стр.279.
  3. ↑ Maule, Fox. July 1885 // George Douglas; George Dalhousie Ramsay (redaktorlar ). The Panmure Papers. London: Hodder and Stoughton. 1908. hdl:2027/uc1.b4008335?urlappend=%3Bseq=281.
  4. ↑ David G. Chandler, Atlas of Military Strategy, Lionel Levental Ltd 1980, ISBN 0-85368-134-1, s.146.
  5. ↑ Blake, The Crimean War, Pen and Sword 1971, s.114.
  6. ↑ David G. Chandler, Atlas of Military Strategy, Lionel Levental Ltd 1980, ISBN 0-85368-134-1, p. 145
  7. ↑ Maria N. Todorova, The Greek Volunteers in the Crimean War", Balkan Studies, 25(2), 1984, p. 558
  8. ↑ John Sweetman, Crimean War, Essential Histories 2, Osprey Publishing, 2001, ISBN 1-84176-186-9, s.89.
  9. ↑ Советская Военная Энциклопедия, М., Воениздат 1979, т.7, стр.280.
  10. ↑ "Two 1799 Russian 24 Pdrs. Watch The St. Lawrence River In Quebec"
  11. ↑ "The Russian SBML 18-pr at Waiouru", Royal New Zealand Artillery Association