Suxoy S-70 Oxotnik

Suxoy S-70 Oxotnik (Rusca: Сухой С-70 “Охотник”, hərfi tərcüməsi “Ovçu”), həmçinin “Oxotnik B”[2] adı ilə də tanınır. Suxoy şirkəti tərəfindən istehsal edilmiş olan Rusiya mənşəli Stels texnologiyası ilə hazırlanmış altıncı nəsil pilotsuz uçuş aparatıdır.[3]. Bu texnika daha əvvəl Mikoyan şirkəti tərəfindən istehsal edilən Mikoyan Skatron[4] pilotsuz uçuş aparatının texnologiyası əsasında hazırlanmış və Beşinci nəsil qırıcı olan Suxoy Su-57[5] təyyarəsindən bəzi texnologiyaları da, özündə birləşdirmişdir. İlk uçuşunu 3 avqust 2019-cu ildə[6] həyata keçirmişdir. 2020-ci ildən sonra istifadə edilməsi planlaşdırılır. Hal-hazırda 1 ədəd prototip modeli istehsal edilmişdir. Layihə 2017-ci ildən başlamışdır. Layihənin dəyəri 1.6 milyon Rusiya rublu[7] dəyərindədir.

Suxoy S-70 Oxotnik
С-70 «Охотник»
Tipi hava nəqliyyatı
Hazırlayan Suxoy[d], Suxoy Dizayn Bürosu[d]
İstehsalçı Novosibirsk Aviasiya İstehsalat Birliyi[d]
İlk uçuş 3 avqust 2019[1]
İstismara verilmə tarixi 2023
İstismarçılar
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Oxotnik, Suxoy şirkətinin Rusiya Müdafiə Nazirliyi tərəfindən yeni ağır kəşfiyyat və hücum məqsədi ilə istifadə ediləcək pilotsuz uçuş aparatı layihəsinin icraçısı kimi seçildiyi 2011-ci ildən etibarən inkişaf etdirilir.[3][8] Yeni PUA əvvəlki Mikoyan Skat PUA proqramının məlumatları əsasında MiG və Suxoy şirkətləri tərəfindən birlikdə hazırlanır.[4] İş Suxoy şirkətinin bir hissəsi olan Novosibirsk Təyyarə İstehsalat Birliyi (NTİB) tərəfindən həyata keçirilir. Sənədlərdə pilotsuz təyyarə “altıncı nəsil pilotsuz uçuş aparatı” kimi xarakterizə olunur..[8]

Yer sınaqları üçün nəzərdə tutulmuş ilk prototip 2014-cü ildə hazırlanmışdır.[8] Aparatın prototipi ilk dəfə 2017-ci ilin iyulunda meydana gəlmiş və təyyarənin uçan qanadının konfiqurasiyasını göstərmişdir.[9]

2018-ci ilin noyabr ayında pilotsuz təyyarə NTİB zavodunun uçuş-enmə zolağında tam muxtar rejimdə yerə yaxın məsafədən uçma, sürətlənmə və dayanma sınaqlarının ilk seriyasını həyata keçirmişdir. Sınaqlar zamanı aparat maksimum 200 km/saat sürətə çatmışdır.[10][11]

18 yanvar 2019-cu ildə üçüncü uçan Su-57 prototipi (bort № 053), Oxotnikin rəqəmsal silueti üst və alt tərəflərdə yeni bir rəqəmsal kamuflyaj boya sxemi ilə görülmüşdür. 24 yanvar 2019-cu ildə pilotsuz təyyarənin ilk uçan prototipinin görüntüləri NTİB zavodunda çəkilmişdir.[12] Rusiya rəsmilərinə görə Su-57, Oxotnikin təyyarədəki radioelektron sistemlərinin, yəni avioniklərinin sınanması üçün uçan bir laboratoriya olaraq istifadə olunur.[5]

2019-cu il may ayının sonlarında Oxotnik bir sıra uçuş sınaqları keçirdi, bu müddətdə dron NTİB zavodunun uçuş-enmə zolağından bir neçə metr yüksəklikdə uçmuşdur.[13]

3 avqust 2019-cu ildə Oxotnik ilk uçuşunu həyata keçirdi. Dron, Aktubinskdəki Çkalov Dövlət Uçuş Sınaq Mərkəzindən təxminən 600 metr yüksəklikdə təxmini olaraq 20 dəqiqə ərzində uçdu və aerodromun ətrafında bir neçə dairə çızmışdır.[6] Avqustun 7-də Rusiya Müdafiə Nazirliyi ilk uçuşun videosunu yayımladı.[14][15]

Oxotnikin dizaynı uçan qanad sxeminə əsaslanır və təyyarənin istehsal edildiyi kompozit materiallar və radar siqnallarını udan örtüklər nəticəsində təyyarənin radarlara tutulması ehtimalı azaldılır, bu da təyyarəyə Stels təyyarə xüsusiyyəti qazandırır.[16] Təxminən 20 ton ağırlığındadır və 65 fut (20 m) uzunluqda qanad örtüyünə malikdir. Pilot təyyarə ya Suxoy Su-27 qırıcı təyyarəsində istifadə edilmiş AL-31F turbofanından və ya Suxoy Su-35S qırıcılarında və Suxoy Su-57 prototiplərində quraşdırılmış AL-31F mühərriklərinin təkmilləşdirilmiş versiyası olan AL-41F mühərriki ilə təchiz edilmişdir.[17] Prototip pilotsuz uçuş aparatının maksimal daxili yük ilə birlikdə sürətinin saatda 1000 km olduğu bildirilir.[8] Ehtimal olunur ki, Oxotnik əsas təyyarə, yəni Su-57 tərəfindən idarə olunan “sadiq qanadçı” (və ya “sadiq cinahçı”) (“loyal wingman”) kimi çıxış etmək üçün hazırlanmışdır.[17]

Xüsusiyyətləri (Suxoy S-70)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ümumi xüsusiyyətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə: Sputnik[9], TASS[8], Ainonline[17]

  • Ekipaj: yoxdur
  • Qanadlar: 20 m (65 fut)
  • Boş çəki: 20,000 kq (44,092 lb) təsdiqlənməyib
  • Mühərrik: 1 ədəd Saturn AL-31F və ya AL-41F, 123–147 kN (28,000–33,000 funt) afterburner ilə
  • Maksimum sürət: 1400 km/saat (870 mil; 756 kn)
  • Mənzili: 6,000 km (3,728 mil; 3,240 nmi)

2 daxili silah stansiyasında 2000 kq-a qədər idarə olunan və idarə olunmayan döyüş sursatı daşıya bilir.

  1. https://tass.ru/armiya-i-opk/6730536.
  2. "Sukhoi S-70 Okhotnik-B". globalsecurity.org. 3 yanvar 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  3. 1 2 "Новые детали НИР "Охотник-Б" и проекта беспилотного летательного аппарата С-70". bmpd.livejournal.com. 30 iyul 2017. 8 noyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  4. 1 2 "RSK MiG will work together with Sukhoi on a future unmanned combat air vehicle (UCAV), using experience gained on its Skat programme". Flight Global. 11 August 2011. 7 June 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 June 2019.
  5. 1 2 "Источник: системы БПЛА "Охотник" испытывают на Су-57". TASS. 29 yanvar 2019. 31 yanvar 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 fevral 2019.
  6. 1 2 "Russian heavy strike drone Okhotnik makes first flight". TASS. 3 August 2019. 3 August 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 August 2019.
  7. "В США российский «Охотник» назвали выдумкой". lenta.ru. 10 June 2018. 16 December 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2019.
  8. 1 2 3 4 5 "Russia's attack drone prototype to start test flights this year". TASS. 8 iyul 2018. 18 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  9. 1 2 "Under PAK FA's Auspices: Russia Develops 'Flying-Wing' Strike Drone". Sputnik (news agency). 30 iyul 2017. 3 aprel 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  10. "Источник: тяжёлый беспилотник "Охотник" на испытаниях разогнался на полосе до 200 км/ч". TASS. 23 noyabr 2018. 13 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  11. "Russian Okhotnik combat drone develops speed of up to 200 km at trials". armyrecognition.com. 26 noyabr 2018. 2 yanvar 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  12. "Фотография первого прототипа беспилотного летательного аппарата по теме "Охотник"". bmpd.livejournal.com. 24 January 2019. 19 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 February 2019.
  13. "Российский стелс-беспилотник «Охотник» впервые поднялся в воздух". interfax.ru. 25 May 2019. 3 July 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 July 2019.
  14. "Первый полет новейшего беспилотного летательного аппарата «Охотник»". 7 August 2019. 7 August 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 August 2019.
  15. "Russia Releases S-70 Okhotnik Flight Video". ainonline.com. 8 August 2019. 11 August 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 August 2019.
  16. "First photos published of Russia's secret Okhotnik strike drone". rbth.com. 8 fevral 2019. 19 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.
  17. 1 2 3 "Russia Prepares To Flight-test the Sukhoi S-70 UCAV". ainonline.com. 25 yanvar 2019. 18 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2019.