Təhriri-Öqlidis

"Təhriri-Öqlidis" (ərəb. تحریر اقلیدس‎; azərb. Evklidin şərhi‎) — Nəsirəddin Tusinin riyaziyyat (həndəsə) sahəsində yazdığı əsər.

Təhriri-Öqlidis
ərəb. تحریر اقلیدس
Müəllif Nəsirəddin Tusi
Orijinalın dili ərəb dili
Orijinalın nəşr ili 1594
Nəşriyyat "Mediçi" mətbəəsi[d]

Əsərdə Evklidin "Başlanğıclar" ("Əsaslar") əsərində verilmiş 700-dən artıq teoremin isbatı təhlil edilmiş və bir çoxunun yeni isbatı verilmişdir.

Tərcümə və nəşr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Təhriri-Öqledis" kitabı ilk dəfə 1594-cü ildə Romanın "Mediçi" mətbəəsində ərəbcə[1] nəşr edilib.[2][3]

"Təhriri-Öqlidis" 1598-ci ildə ikinci dəfə yenə Romada çap olunur. Kitaba Avropada olan böyük tələbi ödəmək üçün o, latın dilinə tərcümə edilərək, 1657-ci ildə Londonda çap edilir. Bir sıra Şərq ölkələrində ərəb dilində nəşr edilən əsər 1801-ci ildə İstanbulda, 1824-cü ildə Mərakeşdə,1880-ci ildə isə Tehranda nəşr olunur.[4]

Kitabın azərbaycan dilinə olan tərcüməsinin 2001-ci il nəşri

Əsər Həsən Zərrinəzadə tərəfindən ərəb dilindən azərbaycan dilinə tərcümə edilmiş və YUNESKO-nun da maliyyə yardımı ilə Nəsirəddin Tusinin 800 illik yubileyi ilə əlaqədar olaraq N.Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası tərəfindən nəşrə hazırlanmış və 2001-ci ildə, Bakıda "Ulduz" nəşriyyatında çap olunmuşdur.[5]

  1. "Naxçıvanın Görkəmli Şəxsiyyətlər". shexsiyyetler.nakhchivan.az. 2023-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-05.
  2. Aydın Xəlilov. “Azərbaycanın ilk çap kitabları” (az.). Şərq-Qərb. 1995.
  3. "Mədəni irsimizin kitab işığı". medeniyyet.az (ingilis). 2023-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-05.
  4. Maarifə Hacıyeva. "İlk kitabımız: Bu 421 il qabaq olub…". www.anl.az. 2016-01-07. 2020-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-05.
  5. "Azərbaycanda ilk dəfə nəşr olunmuşdur". Azərtac.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]