Təzad (personaj tipi)

Don Kixotun və bəradəri Sanço Pansanın dəyirmanla uğursuz döyüşü. Qustav Dore. Personajlar bir-birlərinə zidd olan şəxsi xüsusiyyətlərini fiziki görünşlərində belə göstərirlər.[1]

Təzad (ing. Foil – Folqa) — uydurmada, onun müəyyən xüsusiyyətlərini vurğulamaq üçün başqa bir personajla, adətən protaqonistlə qarşı-qarşıya gələn personaj.[2][3][4] Bəzi hallarda, əsas süjeti gücləndirmək üçün altsüjetdən istifadə olunur. Bu, xüsusilə də metauydurmaya və "hekayə içərisində hekayə" konsepsiyasına aiddir.[5] Tipin ingiliscə adı olan "Foil" Azərbaycan dilində folqa deməkdir. Bunun səbəbi keçmişdə qiymətli daş-qaşların daha parlaq görünməsi üçün folqalara yığılması idi.[6]

Təzad personaj rəqibindən ya kəskin şəkildə fərqli, ya da sadəcə bir açar bənzərsizliklə fərqlənərək müstəsna dərəcədə oxşardır. Təzad personajın konsepsiyası daha çox iki şey arasında fərqliliyi ön plana çıxarmaq üçün aparılan müqayisələrə aiddir.[7] Tomas Qirin istifadə edilən təzadları üç kateqoriyaya bölür, Tamara Metse isə onları mübaliğə edilənlər, istisnalarla fəaliyyət göstərənlər və günahı boyunlarına alanlar olaraq izah edir.[8]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Korvin, Norman. Holes in a stained glass window. L. Stuart. 1 aprel 1978. ISBN 9780818402555. 2020-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  2. ↑ "foil | literature | Encyclopædia Britannica". Britannica.com. 2011-11-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  3. ↑ "Home : Oxford English Dictionary". Oed.com. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  4. ↑ Oşe, Piter. The Anthem Dictionary of Literary Terms and Theory. Anthem Press. Avqust 2010. 114. ISBN 9780857286703. 2017-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  5. ↑ "Chegg Study | Guided Solutions and Study Help | Chegg.com". Cramster.com. 2011-10-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  6. ↑ "Online Etymology Dictionary". Etymonline.com. 2017-09-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  7. ↑ "Define Foil at Dictionary.com". Original publisher, Collins World English Dictionary, reprinted at Dictionary.com. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.
  8. ↑ Metse, Tamara Antoine Pauline. Innovation Ltd. Eburon Uitgeverij B.V. 2010. 61. ISBN 9789059724532. 2020-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2018.