Tarumovka

Tarumovka — Rusiya Federasiyası, Dağıstan Respublikası, Tarumovka rayonu ərazisində yerləşən kənd. İnzibati cəhətdən Tarumovka rayonunun və Tarumovka kənd sovetliyinin mərkəzidir. Tarumovka kənd inzibati vahidliyinin yeganə yaşayış məntəqəsidir[3].

Tarumovka
44°04′25″ şm. e. 46°32′05″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1786
Mərkəzin hündürlüyü 0 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 6.537 nəf. (2021)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 368870
Xəritəni göstər/gizlə
Tarumovka xəritədə
Tarumovka
Tarumovka

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maxaçqala — Həştərxan magistralı üzərində yerləşir. Mahaçqaladan 175 km aralıda yerləşir. Ən yaxın dəmiryolu stansiyası Qarabağlıdır (kənddən 13 km məsafədə yerləşir).

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1782-ci ildə II Yekaterina hökuməti Stavropol və Kuma ilə Terek çayları arasındakı torpaqlara dövlət kəndlilərinin köçürülməsi və kəndlilərə torpaqların paylanması haqqında fərmaz inzalamışdır.

kənd 1786-cı ildə həştərxanlı prakror Andrey tarumov tərəfindən saınmışdır. O, mülkiyyətində olan torpaqlara kəndliləri köçürüərək kəndi salmışdır. Kənd onun şərəfinə adlandırılmışdır. Kənddə yaşayan əhali Srednaya, Belovaya və Prorva çaylarında balıq ovu ilə, üzümçülüklə və ipəkçiliklə məşqul olurdular.

1856-cı ildə kənddə Müqəddəs Andrey Pervozvannı Kilsəsi inşa edilir. Kilsə yaxınlığında bir dini məktəb və kiçik mağazalar vardı. Andrey Tarumov torpaqda xristian kəndlilərini “əkməklə” nəinki tarixdə öz adı ilə yazdırmışdı, həm də böyük gəlirli torpaq mülkiyyəti təsis edə bilmişdi[4].

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

XX əsrin 80-ci illərinə görə kəndin əhalisi ruslardan ibarət idi. Ancaq respublikanın dağlıq rayonlarından əhalinin bura köçü və rus dili əhalinin kəndi tərk etməsi ilə əhalinin milli tərkibində köklü dəyişiklik baş vermişdir. 2010-cu il məlumatına görə kənddə əhalinin çoxluğunu avarlar təşkil etsə də, kənddə eyni saya yaxın rus və dargin yaşayır.

Milli tərkib

1926-cı il Ümumittifaq siyahıya alınmasının məlumatlarına görə kəndin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[5]:

Xalq Say,
nəf. 		Ümumi əhaliyə
olan nisbəti, %
ruslar 1479 98,9 %
ermənilər 11 0,7 %
qaraçılar 5 0,4 %

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə kəndin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[6]:

Xalq Say,
nəf. 		Ümumi əhaliyə
olan nisbəti, %
avarlar 1 799 33,5 %
ruslar 1 361 25,3 %
darginlər 1 171 21,8 %
ləzgilər 207 3,9 %
laklar 190 3,5 %
azərbaycanlılar 148 2,8 %
qumuqlar 101 1,9 %
digərləri 395 7,3 %
ümumi 5 372 100 %

Din

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xristianlıq

Həvarri Andrey Pervozvannı Kilsəsi (1856-cı ildə inşa edilmişdir)

islam

2 məscid.

Təsərrüfat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə Kirov adına Bələdiyyə Unitar Müəsissəsi vardır. Müəssisə heyvandarlığın inkişafı üçün respublikada aparıcı rola malikdir və eyni zamanda kənd təsərrüfatı məhsullarının aparıcı istehsalçısıdır.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  2. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
  3. ↑ "Закон Республики Дагестан от 13 января 2005 года № 6 «О статусе и границах муниципальных образований Республики Дагестан»". 2015-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-05.
  4. ↑ "История | Сайт администрации Тарумовского района". 2016-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-05.
  5. ↑ "Данные Всесоюзной переписи населения 1926 года". 2021-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-05.
  6. ↑ "Данные Всероссийской переписи населения 2010 года". 2014-06-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-05.