Tatar doqquzdonu

Tatar doqquzdonu (lat. Lonicera tatarica) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin doqquzdon cinsinə aid bitki növü.

Tatar doqquzdonu
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Campanulids Dəstə: Fırçaotuçiçəklilər Fəsilə: Doqquzdonkimilər Yarımfəsilə: Caprifolioideae Cins: Doqquzdon Növ: Tatar doqquzdonu
Beynəlxalq elmi adı
Lonicera tatarica L., 1753[1]
Şəkil axtarışı ITIS   35306 NCBI   447676 EOL   488739

Cənubi Sibirdə, Orta Asiya dağlarında, Tyan-Şanda, Altada bitir.

Hündürlüyü 1,5-2,5 m-ə qədər olan koldur. Gövdəsinin qabığı bozumtul rəngdə olub, tədricən soyulur. Cavan zoğları hamar, sarımtıl-qonur rənglidir, zoğun ucunda yumurtavari, qarşı-qarşıya yerləşmiş tumurcuqları olur. Yarpaqları 6 sm uzunluqda və 3 sm enində olmaqla yumurtavarı və ya neştərvarı formalıdır, ucdan sivriləşmiş, bəzi hallarda iridir, yarpaq qoltuğunda cüt-cüt yerləşir, ləçəkləri ağ və ya tünd çəhrayı rənglidir. Meyvəsi 7 mm diametrində, qırmızı və ya sarımtıl rəngli, kürəvidir, avqust ayında yetişir, acıdır, yeyilmir, budaqlar üzərində cüt-cüt sərbəst və ya azacıq bitişik halda olur.

Təbii halda meşə-çöl zonasında, çay vadilərində, qayalarda, meşə yaruslarında kölgəli ərazilərdə bitir.

Böyük Qafqazda, Kür-Araz ovalığında və Cənub böıgəsində rast gəlinir.

Tək və qrup əkinlərində istifadə üçün yararlıdır.Ətirli çiçəyi, sıx, tünd-yaşıl çətiri bitkiyə çox dekorativ görkəm verir. Qabığında alkoloidlər, kumarin, saponin, flavonid, kömür, çiçəklərində isə şəkər, qlükoza, fruktoza vardır ki, müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir.