Tisian Veçellio

Tisian Veçellio (it. Tiziano Vecellio; təq. 1490[1][2] – 27 avqust 1576[3][4][…], Venesiya, Venesiya Respublikası[5][6]) — İtalyan rəssam, XVI əsr Venesiya rəssamlıq məktəbinin ən görkəmli nümayəndələrindən biri. Belluno yaxınlığında, Pyeve-di-Kadoredə (Venesiya respublikası) doğulmuşdur. Doğulduğu yerlə əlaqədar olaraq yaşamı boyunca tez-tez da Kadore deyə də xatırlanır.

Tisian Veçellio
it. Tiziano Vecellio
Doğum tarixi təq. 1490[1][2]
Vəfat tarixi 27 avqust 1576[3][4][…]
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi taun
Fəaliyyəti rəssam, boyakar[d], memarlıq çertyojçusu[d], rəssam-qravürçü[d], vizual incəsənət rəssamı
Janrlar portret rəssamlığı[d], dini rəssamlıq[d][7], mifologiya rəssamlığı[d][7], nü[7], tarix rəssamlığı[7], portret[7]
Stillər Yüksək İntibah[8]
Tanınmış işləri
Tələbələri Tintoretto, Simone Petersano
Mükafatları Qızıl mahmız ordeni
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Venesiyada Tisianın qəbri

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Avtoportret

Müasirləri tərəfindən "Kiçik Ulduzlar arasında Günəş" ("The Sun Amidst Small Stars") (Dantenin "Cənnət"indən sonuncu misra) kimi adlanan Tisian universal İtalyan rəssamlarından biri olmuşdur. Məharətli rəssam çoxsaylı portretlərin, təbiət mənzərələrinin, mifik və dini mövzulu əsərlərin müəllifidir. Onun rəssamlıq metodikası, xüsusilə rənglərin istifadəsi nəinki İtalyan Renessans rəssamlarına, həmçinin qərb incəsənətinin görkəmli nümayəndələrinə də öz əsaslı təsirini göstərə bilmişdir.[9]

Yaşadığı müddətcə rəssamlıq tərzində çox dəyişkənlik müşahidə olunsa da rənglərə olan marağını qorumuşdur[9]. Baxmayaraq ki, onun püxtələşmiş işləri erkən dövrlərdəki kimi açıq, işıqlı tonlu işlərinə bənzəməsə də sərbəst fırça toxunuşu və zəriflik çalarları qərb rəssamlıq tarixi nümunələrində rastlanılmır.[9]

Bioqrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Erkən yaşları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tisianın dəqiq doğum tarixi məlum deyildir. Qoca vaxtlarında İspaniya kralı II Filippə yazdığı məktubda 1474-cü ildə doğulduğunu iddia etsə də, bu ağlabatan deyil.[10]

O, Qreqorio Veçellio və yoldaşı Lusiyanın oğlu idi. Atası Pieve de Cadore qəsrinin idarəedicisi idi və sahiblər üçün yerli mədənləri idarə edirdi. Qreqorio adlı-sanlı konsul və əsgər olub. Bir neçə qohumu, o cümlədən Tisianın babası notariat olmuş, dörd nəfərlik ailə Venesiya tərəfindən idarə olunan ərazidə yaxşıca kök salmışlar.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 KulturNav (ing.). 2016.
  2. ↑ 1 2 https://www.nationalgallery.org.uk/artists/titian (ing.). National Gallery.
  3. ↑ 1 2 RKDartists (nid.). 2019.
  4. ↑ 1 2 https://www.nationalgallery.org.uk/artists/titian.
  5. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  6. ↑ 1 2 Wethey H. E. Titian // Encyclopædia Britannica (ing.).
  7. ↑ 1 2 3 4 5 RKDartists (nid.).
  8. ↑ Artnet. 1998.
  9. ↑ 1 2 3 The contours in early works may be described as "crisp and clear", while of his late methods it was said that "he painted more with his fingers than his brushes." Dunkerton, Jill, et al., Dürer to Veronese: Sixteenth-Century Painting in the National Gallery, pp. 281–286. Yale University, National Gallery Publications, 1999. ISBN 0-300-07220-1
  10. ↑ Cecil Gould, The Sixteenth Century Italian Schools, National Gallery Catalogues, p. 265, London, 1975, ISBN 0-947645-22-5

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]