Uşaqyeyən fəvvarəsi

Uşaqyeyən fəvvarəsi (alm. Kindlifresserbrunnen‎) — İsveçrənin Bern şəhərinin Kornhausplats meydanında fəvvarə. XVI əsrə aid məşhur Bern fəvvarələrindən biri sayılır və 1983-cü ildə Bern Köhnə şəhərinin tərkib hissəsi olaraq UNESCO-nun Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısına daxil edilmişdi[2].

Uşaqyeyən fəvvarəsi
Kindlifresserbrunnen
Xəritə
46°56′54″ şm. e. 7°26′51″ ş. u.HGYO
Ölkə  İsveçrə
Şəhər Bern
Yerləşir Bern
Tikilmə tarixi 1545-1546
Material qranit[1], Əhəng daşı, dəmir
Vəziyyəti fəaliyyət göstərir
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarix

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əvvəllər fəvvarə "Platsbrunnen" adı ilə tanınırdı, lakin 1666-cı ildə o özünün indiki adını qazanmışdır. Uşaqyeyən fəvvarəsi çılpaq uşağı udan nəhəng-adamyeyəni təsvir edir. O əlində digər uşaqlar ilə dolu bir çanta saxlayır[3]. Nəhəng divin başında Orta əsrlərdə yəhudilər tərəfindən güc yolu ilə geyinilən uzun papaq yerləşir[4]. Bu fakt daha sonralar sakinlər arasında nəhəng-adamyeyən fiqurunun yəhudilərə istinad etməsinə və onların ritual cinayətlərinin xatırlatması kimi bir sıra fərziyyələrə səbəb oldumdur[5]. Başqa nəzəriyyəyə əsasən, fəvvarədəki heykəl Yunan mifologiyasındakı Xronos tanrısını təcəssüm edir.

Çox güman ki, bu itaətsiz uşaqları qorxutmaq üçün istifadə edilmiş bir növ mifik fiqurdur[3]. Sütunun aşağı hissəsinə, üzərində silahlı ayıların yürüyüşü təsvir olunan friz quraşdırılmışdır[6].

Məhz bu fəvvarə İsveçrə yazıçısı Jak Şessenin L’Оgrе ("Adamyeyən") adlı romanının yaradılmasında mühüm rol oynamışdı. 2007-ci ildə heykəl postamentdən çıxarılaraq tamamilə bərpa edilmişdi. Mətbuatda uzun müddət restavrasiya işlərinin 500 000 franka həyata keçirildiyi barədə çoxlu yanlış və şişirilmiş məlumatlar verilmişdi.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://www.e-periodica.ch/digbib/view?pid=zgh-001:2001:63::297.
  2. ↑ "Kantonsliste A-Objekte:Bern" (PDF). KGS Inventar (German). Federal Office of Civil Protection. 2009. 18 July 2011 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 July 2010.
  3. ↑ 1 2 Hofer, Paul. Die Kunstdenkmäler des Kantons Bern, Band 1: Die Stadt Bern. Basel: Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte. 1952. 281. 2014-10-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-09. (alm.)
  4. ↑ Switzerland is yours.com travel guide Arxivləşdirilib 2012-07-17 at Archive.today accessed April 25, 2008
  5. ↑ See the City Council of Bern minutes of the May 14, 1998 5:00PM session Arxivləşdirilib fevral 13, 2012, at the Wayback Machine accessed November 23, 2008 (alm.) for one discussion of an anti-Semitic meaning in the statue
  6. ↑ Hofer, pg. 274, note 4

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Uşaqyeyən fəvvarəsi ilə əlaqəli mediafayllar var.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]