Vilyam Cons ing. William Jones, 28 sentyabr 1746 – 27 aprel 1794) — Böyük Britaniya filoloqu.
Vilyam Cons | |
---|---|
ing. Sir William Jones[1] | |
Doğum tarixi | 28 sentyabr 1746[2][3][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 27 aprel 1794[2][4][…] (47 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | iltihab[1] |
Elm sahələri | filologiya[1], botanika[1], hüquq[1], siyasət[1], ədəbiyyat[1], antropologiya[1], şərqşünaslıq[1] |
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İki yüz il əvvəl Vilyam Cons (1746–1794) sanskrit yazıları ilə tanış olduqdan sonra yazırdı: "Sanskrit dili öz qədimliyindən asılı olmayaraq, qeyri-adi quruluşa — yunan dilindən mükəmməl, latın dilindən zəngin, ayrı-ayrılıqda hər birindən daha gözəl quruluşa malikdir, lakin bununla belə, sanskrit dili istər fel kökləri, istərsə də qrammatik formalar baxımından bu iki dilə o qədər yaxındır ki, belə yaxınlıq təsadüfün nəticəsi ola bilməzdi; bu qohumluq elə güclüdür ki, hər üç dili araşdıran filoloq mütləq bu qənaətə gəlməlidir ki, dillərin üçü də bəlkə artıq mövcud olmayan bir ümumi mənbədən doğub". Bu güman dillərin inkişafını vahid köklə bağlayan istiqamətin ilkin nümunələrindən sayıla bilər.
Hind-Avropa dilçiliyinin nümayəndələri nəzərdən keçirdikləri bütün başqa dillərdə rast gəldikləri uyğun sözləri bir müddət Hind-Avropa protodilinə aid etməklə irqi üstünlük meylini nümayiş etdirmişlər. İlk dövrlərdə Hind-Avropa dil ailəsi I və II şəxs əvəzliklərinin, qohumluq bildirən və bədən üzvlərinin adlarını ifadə edən bir sıra sözlərin uyğunluğu əsasında yaradılırdı. Həm də bunu onunla əsaslandırmağa çalışırdılar ki, bu cür sözlər əsas lüğət fonduna daxil olan ən zəruri sözlərdir və bunlar — bu cür sözlər başqa dillərdən mənimsənilmir.