Uzaq gələcəyin xronologiyası

Bu məqalə qaralama halındadır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin.

Gələcək heç vaxt tam dəqiqliklə proqnozlaşdırıla bilməsə də,^[1] müxtəlif elm sahələrindəki mövcud anlayışlar, yalnız ən geniş kontekstdə olacağı təqdirdə, uzaq gələcəkdə baş verəcək və ya baş vermə ehtimalı olan hadisələrin təxmin edilməsinə imkan verir. Bu sahələrə planetlərin və ulduzların necə meydana gəldiyini, bir-birinə qarşılıqlı təsir etdiyini və ölməsini ortaya qoyan astrofizika, maddə və radiasiya meydana gətirən ən kiçik hissəciklərin təbiətini öyrənən hissəciklər fizikası, zamanla həyatın necə inkişaf edəcəyini proqnozlaşdıran təkamül biologiyası və qitələrin minilliklər boyu necə dəyişdiyini tədqiq edən plitələr tektonikası daxildir.

Yerin, Günəş sisteminin və kainatın gələcəyinə dair bütün proqnozlar entropiya və ya iş üçün lazım olan enerji itkisinin vaxtla artmalı olduğunu ortaya qoyan termodinamikanın ikinci qanununu nəzərə almalıdır. Ulduzlar gec-tez öz hidrogen yanacağını tükəndirəcək və əbədi olaraq sönəcəklər. Cazibə qüvvəsindən asılı olaraq öz ulduz sistemləri ətrafında dövrə vuran planetlər kimi astronomik obyektlər və bu ulduz sistemlərinin içində olduğu qalaktikalar arasında toqquşmalar da qaçınılmazdır.

Fiziklər ən sabit maddələrin də subatom hissəciklərinə parçalandığı bildikləri üçün maddənin nəticədə radioaktiv çürümənin təsiri altında olacağını gözləyirlər. Mövcud elmi araşdırmalar kainatın düz bir həndəsəyə (və ya düzə çox yaxın) sahib olduğuna və bu kainat sona çatdıqdan sonra özündə dağılmayacağına və sonsuz gələcək bir sıra kütləvi qeyri-mümkün hadisələrin baş verməsinə, məsələn, Bolsman beyninin əmələ gələcəyinə işarə edir. Burada göstərilən vaxt cədvəli XI minilliyin əvvəllərindən^[a] gələcək zamanın ən uzaq nöqtələrində baş verəcək və ya baş vermə ehtimalı olan hadisələri əhatə edir. İnsanların məhv olacağı, protonların çürüməsi və Günəşin qırmızı nəhəngə çevrildiyi zaman yerin yaşayıb-yaşamayacağı kimi hələ də həll olunmamış bir sıra alternativ hadisələr cədvəldə verilmişdir.

	Astronomiya və astrofizika
	Geologiya və Planetologiya
	Biologiya
	Hissəciklər fizikası
	Riyaziyyat
	Texnologiya və Mədəniyyət

Əsas məqalə: Günəş sisteminin formalaşası və təkamülü

	İndiən sonra keçən illər	Hadisə
	10,000	Vilkes buz hövzəsinin qarşımızdakı bir neçə əsr ərzində çökməsi Şərqi Antarktika örtük buzlağını təhlükəyə ataraq, onun tamamilə əriməsinə səbəb ola bilər. Qlobal istiləşmənin uzun müddətli təsiririnə misal olaraq göstərilən bu hadisə dəniz səviyyəsini 3–4 metrə qədər yüksəldəcək.[2] Bundan başqa qlobal istiləşmənin qısa müddətli təhlükəsi olaraq görülən Qərbi Antarktika örtük buzlağının da əriməsi gözləniləndir.
	10,000[b]	Qırmızı supernəhəng ulduz olan Antares supernova içərisində partdayacaq. Partdayışın rahatlıqla günorta vaxtı səmada görülə bilməsi gözlənilir.[3]
	15,000	Böyük Səhra mancanaq nəzəriyyəsinə görə yer qütblərinin pressesiyası Şimali Afrika mussonlarını xeyli şimala doğru hərəkət etdirəcək, bu da Böyük Səhranın tropik iqlimini dəyişdirərək, 5000–10 000 il əvvəlki rütubətli dövrünə qaytaracaq.[4][5]
	25,000	Marsın şimal qütbündəki buz təbəqəsi yoxa çıxa bilər, çünki Marsın şimal yarım kürəsindəki temperatur Milankoviç siklı aspektindən 50 000 illik Apsidal presessiyası müddətində ən yüksək həddə çatıb.[6][7]
	36,000	Günəşə ən yaxın ulduz olan balaca qırmızı cırtdan Ross 428 Dünyanın 3024 işıq ili uzaqlığından keçəcək. Bu, təxminən 8000 il sonra, ilk Alfa Sentavr, daha sonra Qliz 445-ə ən yaxın ulduzlar olaraq yox olacaq.
	50,000	Berger və Lutra görə, atropogen qlobal istiləşmənin təsirlərindən asılı olmayaraq, hal-hazırkı buzlaqarası mərhələ Yeri mövcud buzlaq epoxasının buzlaq dövrünə göndərərək sona çatır. Niaqara şəlaləsi Eri gölünün 32 kmliyinə qədər aşınacaq və müəyyən müddət sonra tamamilə yox olacaq. Kanada qalxanındakı buzlaq göllərinin böyük bir hissəsi qlyasializostaziya və eroziya nəticəsində silinəcək.[8]