Vanadium(III)oksid

Vanadium (III) oksid- kimyəvi formulu V₂O₃ olan vanadium və oksigenin ikili birləşməsidi.

Vanadium(III)oksid
Ümumi
Sistematik adı	Vanadium(III)oksid
Kimyəvi formulu	V2O3
Molyar kütlə	149,88 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	4,87 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	1967 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	1314-34-7
PubChem	518710, 4349445
RTECS	YW3050000
ChemSpider	452511

Vanadium (III) oksid – parlaq qara kristallardı. İki kristal modifikasiyada mövcuddur: 105 °C-də, α-forması β-formasına (ΔH ° keçidi 1.8 kJ / mol) çevrilir və faza keçidi yaşanır. Antiferromaqnit α formasıdır. Suda həll olunmur.

Vanadiy (V) oksidin karbon (II) oksid, hidrogen, kükürd və s. ilə reduksiya edilməsi nəticəsində qızdırıldıqda əldə edilir:

• ${\displaystyle {\mbox{V}}_{2}{\mbox{O}}_{5}+2{\mbox{H}}_{2}\ {\xrightarrow {<1000^{o}C}}{\mbox{V}}_{2}{\mbox{O}}_{3}+2{\mbox{H}}_{2}{\mbox{O}}}$
• ${\displaystyle {\mbox{V}}_{2}{\mbox{O}}_{5}+2{\mbox{SO}}_{2}\ {\xrightarrow {t}}{\mbox{V}}_{2}{\mbox{O}}_{3}+2{\mbox{SO}}_{3}}$

Güclü reduksiyaedicidir. Termiki davamlığı var, yüksək temperaturda parçalanmır.

• ${\displaystyle {\mathsf {2V_{2}O_{3}+O_{2}\ {\xrightarrow {350^{o}C}}\ 4VO_{2}}}}$
• ${\displaystyle {\mathsf {V_{2}O_{3}+O_{2}\ {\xrightarrow {500^{o}C}}\ V_{2}O_{5}}}}$

Karbon və ya əridilmiş kalsiumla yüksək temperaturda vanadium metalına qədər reduksiya olun bilər:

• ${\displaystyle {\mathsf {V_{2}O_{3}+3C\ {\xrightarrow {1300^{o}C}}\ 2V+3CO}}}$
• ${\displaystyle {\mathsf {V_{2}O_{3}+3Ca\ {\xrightarrow {900-1350^{o}C}}\ 2V+3CaO}}}$

Vanadium (III) oksidi əsası xüsusiyyətləri üstün olduğundan zəif amfoterlik nümayiş etdirir. Beləliklə, turşularda həll olunur və III valentli vanadium duzlarının yaşıl məhlulları alınır, amma qələvilərlə reaksiyaya daxil olmur. Qızdırıldıqda müxtəlif metalların oksidləri ilə reaksiyaya daxil olur.

• ${\displaystyle {\mathsf {V_{2}O_{3}+Li_{2}O\ {\xrightarrow {t}}\ 2LiVO_{2}}}}$
• ${\displaystyle {\mathsf {V_{2}O_{3}+MgO\ {\xrightarrow {t}}\ MgV_{2}O_{4}}}}$

Vanadium (III) oksidi kimyəvi cərəyan mənbələri üçün anodlar, elektroliz hamamlarının katodları, üzvi sintezdə katalizatorlar, çap mürəkkəbləri üçün piqmentlər, yarımkeçirici diodlar üçün materiallar və təzyiq sensorlarının istehsalında istifadə olunan vanadium tuncu əldə etmək üçün istifadə olunur.

1. Неорганическая химия / под ред. Ю.Д. Третьякова. — М.: Академия, 2007. — Т. 3. — 352 с.
2. Справочник химика / Редкол.: Никольский Б. П. и др.. — 3-е изд. Химия, 1971. Т. 2. — 1168 с